حتماً این مثل معروف را شنیده‌اید که سکوت علامت رضایت است؛ اما آیا سکوت در قرارداد هم نشانه رضایت است؟ باید بگوییم که در حقوق این مثل هیچ جایگاهی ندارد؛ بنابراین در یک معامله، سکوت کردن یکی از طرفین معامله ابداً معنای رضایت نمی‌دهد.
مثلاً اگر در زمان بستن یک قرارداد حقوقی، یکی از طرفین حرفی بزند و طرف مقابل در برابر آن حرف مرتبط با معامله سکوت کند به معنای توافق نیست ؛ مثلاً اگر خریدار بگوید که من نیمی از پول معامله را الان می‌دهم و نیم دیگر را دو ماه بعد و فروشنده سکوت کند، این سکوت به معنای تائید شرط و رضایت نیست و فروشنده می‌تواند بگوید که سکوت او نشانه رضایت نیست.
یا مثلاً فروشنده به خریدار بگوید که باید هزینه تنظیم سند و دفترخانه را بپردازد و خریدار سکوت کند، باز هم توافق نشده است.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
نقش اراده در عقود
برای تایید درستی یک عقد و قرارداد باید یک سری شرایط قانونی وجود داشته باشد. به عنوان مثال طرفین باید اهلیت داشته باشند، موضوع قرارداد باید مشخص باشد و معامله باید قانونی و مشروع باشد.
براساس ماده 190 قانون مدنی در زمینه صحت معامله، دو طرف باید رضایت خود را اعلام کنند. در حقیقت اعلام رضایت طرفین معامله از شروط اساسی در تمام معامله هاست.
کلاهبرداری در معامله چه شرایطی دارد؟
منظور از قصد و رضا
قبلا اشاره کردیم که اراده و رضایت طرفین معامله یکی از مهمترین ارکان درستی قرارداد است. تفاوتی نمیکند که این عقد ازدواج باشد یا خرید و فروش کالا.
قصد به معنای تصمیم و هدف فرد است. در حقیقت قصد عاملی است که فرد را برای اجرای یک کار حقوقی تحریک میکند. اما از نظر معنا قصد و رضایت یک معنا نیستند . رضا به معنی نیت درونی و قلبی است.
بر طبق ماده 195 قانون مدنی نبودن قصد در یک عقد موجب باطل شدن آن میشود. یعنی چنانچه فردی در مستی یا خواب یا بیهوشی معامله کند، یا اینکه فرد معامله کننده صغیر و مجنون باشد یا با اکراه و اجبار مجبور به معامله شده باشد آن معامله باطل است. اما باید بدانید این مسئله شرایطی دارد.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
چرا سکوت در قراردادهای حقوقی بی‌تأثیر است؟
علت این مسئله این است که حقوق در زمینه بیان رضایت و اراده افراد در زمان انجام کار سخت‌گیر است. حتی اگر یکی از طرفین معامله قادر به حرف زدن نباشد، رضایت او به صورت دیگری گرفته میشود.
ماده 192 قانون مدنی در این زمینه می‌گوید:
در مواردی که یکی از طرفین یا هردوی آنها قادر به تکلم نباشند، درصورتی‌که با اشاره نظر خود را نشان دهند کافی خواهد بود.
بنابراین حتی برای فردی که قادر به صحبت کردن نیست نیز سکوت معتبر نیست و باید طرف معامله یا قرارداد به هر صورتی رضایتش را نمایش دهد.
بنابراین درصورتی‌که طرفین معامله بخواهند شروط معامله معتبر باشد، باید آن را هم بگویند و هم بنویسند و امضا کنند. به این ترتیب رضایت خودشان را بر توافقی که شده است نشان می‌دهند. همچنین حضور دو شاهد برای چنین مواردی موجب استحکام قرارداد میشود و مانع از این میشود که بعداً طرفین زیر قول و قرار خود بزنند.
استرداد ثمن معامله چه شرایطی دارد؟
آیا سکوت در قرارداد حقوقی به معنی رضایت است؟
اگرچه در عرف ایران سکوت علامت رضا دانسته میشود و سکوت را مبنی بر اعلام رضایت طرف مقابل قلمداد می‌کنند.بنابراین در معامله‌ها سکوت نشانه رضایت نیست.
در این زمینه ماده 248 قانون مدنی در زمینه سکوت این‌طور بیان میکند:
سکوت مالک ولو با حضور در مجلس عقد (مجلسی که قرارداد تنظیم میشود)، اجازه محسوب نمی‌شود.
قرارداد معتبر
در حقوق صرفاً قراردادهایی که کتباً نوشته شده باشند و توسط طرفین امضا شده باشند اعتبار دارند؛ اما اعتبار قرارداد زمانی بیشتر میشود که قرارداد توسط دو شاهد امضا شود. به این ترتیب هیچ‌کدام از طرفین قرارداد نمی‌تواند منکر قرارداد منعقدشده گردد.
همچنین باید این مسئله را در نظر بگیرید که یک قرارداد قانونی بهتر است در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شود و به درستی امضا شود. متن قرارداد و قولنامه‌ای که توسط یک وکیل متخصص تنظیم و امضا شود از اعتبار قانونی بالاتری برخوردار است.
همچنین توصیه میشود که قبل از امضا کردن هرگونه قرارداد با دقت آن را مطالعه کنید و اگر کلمه یا جمله‌ای از قرارداد برای شما مجهول است تا قبل از شنیدن مفهوم درست آن و اطمینان از درستی محتوای قرارداد از امضای آن خودداری کنید.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
نکته ی جالبی بود