دیه دست در قانون چقدر است؟ زمانی که فردی ناخواسته به بدن دیگری صدمه میزند، باید مجازات آن آسیب را پرداخت کند. در قانون مجازات ایران برای آسیب‌هایی که توسط یک فرد عمداً یا تصادفاً به دیگران وارد میشود مجازات مشخص شده است. این آسیب‌ها شامل حد، قصاص، دیه و تعزیرات است.
پیش از این درباره دیه صورت، گوش، چشم، پا و … در قانون مقاله‌هایی را ارائه کردیم، در این مقاله با ما باشید تا درباره دیه دست با هم صحبت کنیم.
انواع دیه در قانون کدام است؟
حال بیایید ببینید انواع دیه کدام است. هر کدام از انواع دیه در چه شرایطی معین می‌گردد، قانون مجازات اسلامی دیه را به دو دسته تقسیم کرده است. دیه مقدر و دیه غیر مقدر
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری با همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک کلیک کنید.
دیه مقدر
دیه مقدر که همان دیه در مفهوم عمومی است یعنی در صورت ارتکاب جنایت و آسیب به دیگران، اگر شرایط مشخص شده در قانون در جرم وجود داشته باشد، قانون میزان دیه‌ای را که فرد باید بپردازد مشخص می‌کند.
در این حالت میزان دیه‌ای که متهم باید به قربانی یا اولیای دم او پرداخت کند، دقیقاً تعیین می‌کند ؛ یعنی میزان دیه مشخص شده است و قاضی نقشی در تعیین آن ندارد؛ مانند دیه کامل انسان که به صورت سالانه مشخص میشود و دیه اعضای بدن براساس آن مشخص میشود.
دیه غیر مقدر
دیه غیر مقدر که به آن اُرش گفته میشود، جنایت‌هایی است که در آن مبلغ دیه قانونی مشخص شده وجود ندارد در این حالت دادگاه با توجه به نوع و کیفیت آسیب و تأثیری که این آسیب بر زندگی قربانی دارد، میزان خسارت را مشخص می‌کند. در مواقعی که مبلغ دیه مقدر نباشد بر اساس نظر پزشکی قانونی و تصمیم قاضی برای فرد آسیب‌دیده اُرش تعیین میشود و مبلغ آن را قاضی مشخص می‌کند؛ بنابراین در این نوع دیه از نظر قاضی و کارشناس استفاده میشود.
دیه دست چیست؟
برای هرکدام از اعضای بدن در قانون میزان مشخصی دیه معین شده است. در حقیقت تمام اعضای بند و منافع بدن مشمول پرداخت دیه می‌باشند. هر نوع آسیب عمدی یا غیرعمدی به دست افراد، مشمول دیه میشود . تعیین مقدار دیه با توجه به وضعیت آسیب‌دیدگی دست و میزان شدت آن صدمه می‌باشد.
هرچقدر صدمه وارد شده به دست بیشتر باشد، میزان دیه‌ای که برای آن مشخص میشود بیشتر خواهد بود؛ بنابراین صدمه وارد شده به دست افراد می‌تواند شکستگی دست، در رفتگی یا قطع عضو باشد. همچنین آسیب‌های وارد شده به دست دیه جداگانه‌ای دارد. در حقیقت مبلغ دقیق دیه دست در قانون مشخص‌شده است و به صورت دیه مشخص شده است و اگر آسیب خارج از میزان مشخص شده در قانون باشد، برای آن اُرش تعیین میشود.
جنایت غیرعمدی که روی دست رخ می‌دهد صدمات یکسانی ندارد و به همین دلیل براساس نوع صدمات وارد شده، میزان دیه متفاوت است. در مواردی که آسیب شدیدتر باشد و منجر به قطع دست یا انگشتان دست شود، در این حالت نیمی از دیه کامل انسان برای آن مشخص میشود.
دیه آسیب‌ها و جراحات دست با توجه به میزان صدمه و آسیب، مبلغ مشخصی است و هرچقدر جراحت و آسیب شدیدتر باشد، میزان دیه بالاتر می‌رود. اگر دست بر اثر آسیب‌دیدگی ورم کند، برای آن اُرش مشخص میشود و میزان دقیق آن را قاضی تعیین می‌کند.
دست مانند بقیه اعضای بدن مقدار ویژه‌ای دیه دارد و قانون بر طبق اینکه میزان آسیب چقدر است دیه مشخص میشود . فردی که دچار آسیب شده و شرایط دریافت کردن دیه را دارد می‌تواند با طرح شکایت کیفری در مراجع قضایی تقاضای درخواست دیه کند.
البته درصورتی‌که جرم واقع شده عمدی باشد، دادگاه حکم به پرداخت دیه بر اساس مبلغ مشخص شده در قانون می‌کند.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین با همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک کلیک کنید.
میزان دیه دست چقدر است؟
در مورد اینکه میزان دیه دست چقدر است باید ابتدا به مجازات دیه در قانون نگاه کنیم. دیه در حقیقت یک نوع مجازات مالی است که مرتکب جرم طبق قانون باید مبلغی را بپردازد.
همان‌طور که گفتیم دیه مخصوص جنایت غیر عمد نیست و درصورتی‌که جنایت عمدی رخ دهد، حکم کسی که عمداً جرمی را انجام می‌دهد قصاص است اما درصورتی‌که رضایت طرف مقابل را جلب کند، می‌تواند به جای قصاص، دیه پرداخت کند. دیه دست بر اثر جنایت عمدی و غیرعمدی متفاوت است.
اگر آسیب به صورت غیر عمد وارد شود، مرتکب باید براساس آن دیه پرداخت کند و درصورتی‌که در این جرم عمدی در میان باشد، حکم قصاص صادر میشود و چنانچه امکان اجرای این حکم وجود نداشته باشد، دیه مشخص میشود.
میزان دیه مشخص شده برای دست در قانون بستگی به میزان آسیب و شرایط آسیب دارد و دیه دست یک حالت مشخص ندارد تا بتواند برای ان دیه مشخص کرد. اینکه دست شکسته شده باشد یا صدمه وارد شده موجب رد زخم روی دست شود یا در حرکت دست آسیب ایجاد کند باعث تفاوت در تعیین مقدار دیه میشود.
شرایط قانونی دریافت دیه دست
دیه اعضای بدن بر اساس یک سری شرایط ثابت مشخص شده در قانون تعیین میشود. ماده 17 قانون مجازات اسلامی در این زمینه توضیحاتی ارائه کرده است.
اولین شرط برای اینکه به دست دیه تعلق بگیرد این است که آسیب روی دست رخ داده باشد، مورد مؤثر دیگر عمدی یا غیرعمدی بودن جرم است. در زمینه آسیب دست در بیشتر موارد میزان دیه واضح و مشخص بیان میشود.
در ادامه بیشتر درباره شرایط دیه دست با شما گفتگو خواهیم کرد:
انواع مختلف دیه دست
در آسیب‌های عمدی یا حوادث غیرعمدی به صورت معمول دست یکی از اعضای بدن است که همیشه در معرض خطر قرار دارد و موجب آسیب‌های شدیدی میشود. صدمات وارد شده به دست نیز می‌تواند از یک خراش یا در رفتگی تا بریدگی و قطع عضو را در بر بگیرد و برخی از این انواع آسیب می‌تواند در زندگی افراد تأثیر بالایی بگذارد و اگر آسیب شدید باشد مانند قطع انگشتان یا قطع دست می‌تواند موجب از کار افتادگی شود.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
انواع دیه دست را می‌توانیم این‌طور دسته‌بندی کنیم:
- دیه جراحات دستت
- دیه کبودی
- دیه تورم
- دیه در رفتگی استخوان
- دیه خرد شدن استخوان
- دیه فلج شدن دست
- دیه قطع شدن دست
- دیه انگشتان دست
دیه جراحات دست
بیشترین میزان درخواست دیه دست مربوط به جراحات است. آسیب‌دیدگی دست می‌تواند مشکلات زیادی را برای افراد ایجاد کند و هرچه این آسیب شدیدتر و عمیق‌تر باشد، امکان درمان آن کمتر است.
میزان و شرایط دیه جراحت دست در ماده 709 قانون مجازات اسلامی بیان شده است.
ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): جراحات سر و صورت و دیه آنها به ترتیب ذیل است:
الف ـ حارصه: خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود، یک صدم دیه کامل
ب ـ دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد، دو صدم دیه کامل
پ ـ متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد، سه صدم دیه کامل
ت ـ سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد، چهار صدم دیه کامل
ث ـ موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند، پنج صدم دیه کامل
ج ـ هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گر چه جراحتی را تولید نکند، ده صدم دیه کامل
چ ـ مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن جز با جابه‌جا کردن استخوان میسر نباشد، پانزده صدم دیه کامل
ح ـ مأمومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد، یک سوم دیه کامل
خ ـ دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند، که علاوه بر دیه مأمومه، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می‌باشد.
تبصره ۱ ـ جراحات گوش، بینی، لب، زبان و داخل دهان، در غیر مواردی که برای آن دیه معین شده است، در حکم جراحات سر و صورت است.
تبصره ۲ ـ ملاک دیه در جراحت‌های مذکور، مقدار نفوذ جراحت بوده و طول و عرض آن تأثیری در میزان دیه ندارد.
تبصره ۳ ـ جنایت بر گونه درصورتی‌که داخل دهان را نمایان نسازد، موجب یک بیستم دیه کامل و اگر به نحوی باشد که داخل دهان را نمایان سازد، موجب یک پنجم دیه کامل است. در این مورد چنانچه پس از بهبودی جراحت، اثر و عیب فاحشی، در صورت باقی بماند، علاوه بر آن، یک بیستم دیه دیگر نیز باید پرداخت شود.
تبصره ۴ ـ هرگاه جنایت موضحه صورت بعد از التیام، اثری از خود بر جای بگذارد، علاوه بر دیه موضحه، یک هشتادم دیه کامل نیز ثابت است و هرگاه جنایت در حد موضحه نبوده و بعد از التیام اثری از آن باقی بماند، علاوه بر دیه جنایت، یک صدم دیه کامل نیز ثابت است و چنانچه جنایت، شکافی در صورت ایجاد کند دیه آن هشت صدم دیه کامل است.
ماده 710 قانون مجازات اسلامی
هرگاه یکی از جراحت‌های مذکور در بندهای (الف) تا (ث) ماده (709) این قانون در غیر سر و صورت واقع شود، درصورتی‌که آن عضو دارای دیه معین باشد، دیه به حساب نسبت‌های فوق از دیه آن عضو تعیین میشود و اگر آن عضو دارای دیه معین نباشد، اُرش ثابت است.
تبصره 1 : جراحات وارده به گردن در حکم جراحات بدن است.
تبصره 2: هرگاه هر یک از جراحت‌های مذکور در ماده (709) این قانون با یک ضربه به وجود آمده باشد که از حیث عمق متعدد باشد یک جراحت محسوب میشود و دیه جراحت بهتر را دارد لکن اگر با چند ضربه ایجاد شود مانند اینکه با یک ضربه حارصه ایجاد شود و با ضربه دیگر آن جراحت به موضحه مبدل شود برای هر جراحت، دیه مستقل ثابت است، خواه مرتکب هر دو جنایت یک نفر خواه دو نفر باشد.
دیه حارصه دست
دیه حارثه یکی از جراحت‌های پیش‌بینی‌شده در قانون است که برای خراشیدگی‌ها و آسیب‌های جزئی مشخص میشود که موجب جاری شدن خون نمی‌شود.
میزان این دیه یک صدم دیه کامل است، اما ازآنجایی‌که دست عضوی به جز سر و دست بوده، دیه مقدر برای آن مشخص میشود .
در این حالت یک صدم دیه مزبور بر مبنای دیه کامل محاسبه نشده و در این حالت نصف دیه کامل برای هر دست مشخص میشود.
مقدار دیه کامل هرچقدر که باشد، در جراحات دست نصف میشود و یک صدم دیه حارصه بر مبنای نصف دیه کامل حساب می‌گردد. در هر صورت باید بگوییم که دیه دست در جراحت‌های حارصه به اندازه یک صدم از نصف دیه کامل است.
دیه دامیه دست
درصورتی‌که آسیب وارد موجب جاری شدن خون شود،دیه آن دو صدم دیه کامل است و نصف دیه کامل برای دست می‌باشد که در ماده 710 قانون مجازی بیان شده است.
دیه متلاحمه دست
دیه متلاحمه نوع دیگری از دیه است که میزان مجازات آن سه صدم دیه کامل است. در این حالت مقدار دیه جراحت دست متلاحمه می‌باشد.
دیه سمحاق دست
جراحت وارد شده روی دست اگر سمحاق باشد میزان دیه نصف دیه کامل دست حساب میشود.
دیه موضحه دست
اگر آسیب وارد شده به پوست دست موضحه باشد، دیه آن پنج صدم دیه کامل می‌باشد.
دیه هاشمه
اگر آسیب موجب شکسته شدن استخوان شود دیه هاشمه برای آن مشخص میشود. میزان این دیه ده صدم دیه کامل است. میزان آن نیز پانزده صدم نصف دیه کامل است.
دیه کبودی دست
در بعضی حالت‌ها آسیب وارده موجب کبودی میشود. مجازات این موارد در ماده 714 قانون مجازات مشخص شده است:
ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): دیه صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست میشود، به شرح ذیل است:
الف ـ سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک و نیم هزارم دیه کامل
ب ـ تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد نصف مقادیر مذکور در بند (الف)
تبصره ۱ ـ در حکم مذکور فرقی بین اینکه عضو دارای دیه مقدر باشد یا نباشد، نیست. همچنین فرقی بین تغییر رنگ تمام یا قسمتی از عضو و نیز بقاء یا زوال اثر آن نمی‌باشد.
تبصره ۲ ـ در تغییر رنگ پوست سر، ارش ثابت است.
براساس این ماده تغییر رنگ پوست عضو آسیب‌دیده موجب نصف دیه مقادیر ذکر شده در این موارد است. دیه کبودی دست نصف دیه کبودی صورت است.
دیه تورم دست
آسیب دیدن دست فقط موجب حالت کبودی یا جراحت نمی‌شود بلکه حالت دیگر آن ورم کردن دست است که میزان دیه آن در ماده 715 قانون مجازات اسلامی براساس تصمیم قانون و اُرش تعیین میشود.
آسیبی که موجب ورم کردن دست و پا شود مشمول اُرش است و در چنانچه موجب تغییر رنگ پوست باشد دیه و اُرش تغییر رنگ نیز به آن تعلق می‌گیرد.
دیه در رفتگی استخوان دست
در آسیب‌هایی که موجب در رفتگی استخوان دست میشود، لازم است مجرم مقدار دیه معین شده در قانون را به فرد پرداخت کند. برای بررسی کردن شرایط دیه در رفتگی استخوان دست، باید ماده 571 قانون مجازات اسلامی را بررسی کنیم.
در حقیقت چنانچه در رفتگی دست از ناحیه مفصل باشد درصورتی‌که موجب از کار افتادگی کامل دست نشود، مشمول اُرش می‌باشد و در حالت دیگر، دو سوم دیه همان عضو برای فرد مشخص میشود . درصورتی‌که استخوان دست صدمه ببیند، درمان شود و پس از درمان، دست هیچ عیبی نداشته باشد چهار پنجم از دو سوم دیه همان عضو تعیین میشود
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011