یکی از روش‌های حفاظت از حقوق فرد آسیب‌دیده تأمین دلیل است؛ اما مفهوم تأمین چیست؟ در برخی از دعاوی فرد یک سری مدارک یا دلایل قانونی دارد که احتمال از بین رفتن آنها را می‌دهد، در این شرایط این فرد می‌تواند درخواست تأمین ارائه کند تا مدارک و دلایل او محفوظ بماند.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
این مسئله در ماده 149 قانون آیین دادرسی به این صورت بیان شده است:
در مواردی که اشخاص ذی نفع احتمال دهند که در آینده استفاده از دلایل و مدارک دعوای آنان از قبیل تحقیق محلی و کسب اطلاع از مطلعین و استعلام نظر کارشناسان یا دفاتر تجاری یا استفاده از قرائن و امارات موجود در محل و یا دلایلی که نزد طرف دعوا یا دیگری است، متعذر یا متعسر خواهد شد، می‌توانند از دادگاه درخواست تامین آنها را بنمایند. مقصود از تامین در این موارد فقط ملاحظه و صورت‌برداری از اینگونه دلایل است.
مراحل صدور قرار تأمین دلیل
برای اینکه درباره قرار تأمین دلیل و مراحل صدور این قرار صحبت کنیم یا از مرجع صالحی که به آن رسیدگی می‌کند بگوییم باید قرار تأمین دلیل را تعریف کنیم:
قرار تأمین به معنای حفظ کردن مدارک و دلایل است؛ اما دلایل چیست‌اند؟ دلایل مدارک و شواهد هستند. یا به عبارتی هر چیزی که بتوان از آن برای طرح دعوا یا دفاع استفاده کند که می‌تواند شاهد، سند رسمی و … باشد که استفاده می‌شود. یکی از روش‌هایی که فرد آسیب‌دیده در یک جرم می‌تواند حقوق خود را دنبال کند و درخواست خسارت کند همین روش می‌باشد.
براساس ماده‌قانونی یاد شده چنانچه یک فرد شواهد و مدارکی داشته باشد و نگران باشد که این مدارک از بین برود یا زائل شود برای حفظ مدارک می‌تواند درخواست تأمین دلیل ارائه کند.
همچنین این امکان وجود دارد که یک مدرک یا شاهد از دسترس خارج شود. در این حالت فرد برای حفظ حقوق خود و حفاظت از مدارک، درخواست تأمین دلیل می‌کند.
تأمین دلیل باعث می‌شود که شواهد و مدارک حفظ شوند؛ بنابراین برای اینکه فرد مانع از این شود که مدارک و شواهد از بین برود یا توسط طرف مقابل انکار شود.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
ماده 155 قانون آیین دادرسی مدنی می‌گوید:
هرگاه بازپرس راسا یا به تقاضای یکی از طرفین انجام کارشناسی را ضروری بداند، قرار ارجاع امر به کارشناسی را صادر می‌کند. بازپرس باید موضوعی را که جلب نظر کارشناس نسبت به آن لازم است به طور دقیق تعیین کند.
باید بدانید که تنظیم صورت‌جلسه تأمین دلیل به خاطر اعتبار دلایل نیست. با تنظیم شدن صورت‌جلسه دلایل ارائه شده حفظ می‌شود و مرجع صالح صدور تأمین دلیل باید اعتبار اسناد و دلایل را بررسی کند و درباره آنها تصمیم‌گیری کند. دلایل تأمین‌شده محفوظ می‌مانند اما برای فردی که مورد اتهام قرارگرفته این امکان وجود دارد که بتواند خلاف این دلایل و مدارک را به دادگاه اثبات کند.
دادخواست تأمین دلیل چه زمانی به دادگاه ارائه می‌شود؟
دادخواست تأمین دلیل پیش از طرح دعوا به دادگاه ارائه می‌شود اما این امکان وجود دارد که در حین مراحل دادرسی افراد به تأمین دلیل نیاز پیدا کنند.
تأمین دلیل می‌تواند شفاهی یا کتبی باشد. اگر تأمین دلیل به صورت شفاهی باشد، نیازی نیست که حتماً دادخواست تنظیم شود. تأمین دلیل شفاهی زمانی اتفاق می‌افتد که در حین رسیدگی به پرونده، فرد از دادگاه تقاضای تأمین دلیل می‌کند. در این حالت مرجع صالح صدور تأمین دلیل بدون ارائه کردن دادخواست به تقاضای شخص پاسخ می‌دهد. چنانچه دادخواست تأمین دلیل به دادگاه ارائه نشود یا شرایط تأمین دلیل رعایت نشود، دادخواست رد می‌شود.
شرایط ارائه تأمین دلیل چیست؟
قوانینی که در زمان تنظیم دادخواست تأمین باید رعایت شود تا دادخواست توسط دادگاه قابل‌قبول باشد.
- فرد باید برگه دادخواست را از شورای حل اختلاف تهیه کند.
- دادخواست باید بر روی فرم چاپی، چاپ شده باشد.
- دادخواست باید به تعداد طرف‌های تأمین دلیل به علاوه یک تنظیم گردد.
- در دادخواست در بخش خوانده و خواهان لازم است مشخصات کامل همراه با نشانی درج شود.
ماده 154 قانون آیین دادرسی مدنی بیان می‌کند:
درصورتی‌که تعیین طرف مقابل برای درخواست‌کننده تأمین دلیل ممکن نباشد، درخواست تأمین دلیل بدون تعیین طرف پذیرفته و به جریان گذاشته خواهد شد.
بنابراین برای تأمین دلیل لازم است خوانده پرونده مشخص باشد مگر اینکه امکان معرفی خوانده نباشد. خواهان تأمین دلیل باید این مسئله را اثبات نماید.
- لازم است یک نسخه از اوراقی که باید در دادگاه به آن استناد شود، به تعداد خواندگان + 1 نفر کپی گردد و کپی‌ها برابر اصل گردند.
- در قسمت خواسته باید تأمین دلیل بیان شود.
- لازم است در متن دادخواست علت ارائه دادخواست درج شود و همچنین از دادگاه درخواست جمع‌آوری و تأمین دلیل گردد.
هزینه تأمین دلیل برچه اساس تأمین می‌شود؟
هزینه‌های دادخواست تأمین دلیل براساس دعاوی غیرمالی است. همچنین هزینه کارشناس رسمی دادگستری را نیز باید در نظر داشته باشید. برای پرداخت هزینه به کارشناس فرد باید مبلغ مشخص شده را به حساب کانون کارشناسان رسمی دادگستری واریز نماید و اصل فیش به شورای حل اختلاف ارائه می‌شود تا کارشناس تعیین شود. بعد از این نظریه کارشناس طی مدت 10 تا 15 روز به شورای حل اختلاف تحویل داده می‌شود.
مصادیق استفاده از تأمین دلیل بسیار بالا است. شایع‌ترین مصادیق آن زمانی است که اتومبیلی آسیب می‌بیند و به آن خسارت وارد می‌شود و چون اتومبیل تنها وسیله کسب و کار است مالک نمی‌تواند منتظر طی مراحل دادرسی شود؛ بنابراین با دریافت تأمین دلیل می‌تواند بعداً برای دریافت خسارت به آن استناد کند.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
مرجع صالح صدور تأمین دلیل و زمان آن به چه صورت است؟
با استناد به ماده 149 قانون مدنی، دادگاه حقوقی مرجع صالح صدور قرار تأمین دلیل می‌باشد.اما بند پ ماده 9 قانون شوراهای حل اختلاف مرجع رسیدگی به این مسئله شورای حل اختلاف است.
برای اعتراض به قرار تأمین دلیل لازم است به اسنادی استناد کنیم که لازم‌الاجرا باشند تا مرجع صدور قرار بتواند برای صادر کردن اجرائیه اقدام کند.
سندهای لازم‌الاجرا
برخی از اسناد لازم‌الاجرا از این قرارند:
- سندهای عادی یا رسمی مانند چک و سفته
- سندهای وثیقه‌ای (سندهایی بر دلالت بر یک معامله یا عقد رهن یا … دارد.
- سند ذمه به دلیل آن‌که بر تعهد مدیون به پرداخت یک بدهی یا رد کردن جنس یا انجام دادن یک کار معین است در دادگاه استناد کند.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
ممنون بابت مقاله ی خوبتون