منظور از قرار ترک تعقیب در قانون آیین دادرسی کیفری چیست؟ قرار ترک تعقیب یکی از قرارهای صادرشده در دادرسی است که بر اساس آن تحقیقات متوقف میشود. در این شرایط متهم پرونده دیگر تحت تعقیب و پیگیری نخواهند بود. قرار ترک تعقیب تنها در جرائم قابل‌گذشت صادر میشود و صدور آن به درخواست شاکی و فقط قبل از صدور کیفرخواست انجام می‌گیرد. در صورت صدور این قرار، فقط یک‌بار دیگر امکان تعقیب متهم پرونده وجود دارد و برای این کار شاکی تنها تا یک سال از زمان صدور قرار می‌تواند اقدام کند.
بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری، قرارهای مختلفی از طرف دادسراها صادر میشود که هرکدام از آنها با قواعد و شرایط خاصی صادر می‌شوند. قرارهایی که از سوی دادسرا صادر می‌شوند معنا و مفهوم خاص خود را دارند و آثار حقوقی آنها برای شاکی و متشکی عنه متفاوت است.
قرار ترک تعقیب را می‌توان یکی از مهمترین قرارهایی دانست که از طرف دادسرا صادر میشود. این قرار تأثیر مهمی بر نتیجه پرونده و متهم دارد. در حقیقت با این قرار متهم از تعقیب شدن نجات پیدا می‌کند. صدور این قرار شرایط خاصی دارد و این قرار باید توسط شاکی پرونده از مسئول تحقیق خواسته شود.
باید بدانید که مراحل قانونی صدور قرار ترک تعقیب در قانون آیین دادرسی کیفری پیچیدگی‌های بسیاری دارد. در این بخش به توضیح قرار ترک تعقیب در قانون آیین دادرسی کیفری و قواعد پیش‌بینی‌شده برای آن می‌پردازیم. بعد از آن شرایط و مراحل صدور قرار ترک تعقیب را در دادگاه کیفری بررسی می‌کنیم.
مفهوم قانونی ترک تعقیب چیست؟
زمانی که جرمی اتفاق می‌افتد، فردی که جرم برعلیه منافع او انجام شده (شاکی) شکوائیه‌ای را ثبت می‌کند و درخواست رسیدگی به جرم را از دادگاه می‌نماید. پرونده به دادسرا فرستاده میشود و تحقیق و بررسی آغاز میشود. زمانی که دادیار یا بازپرس پرونده درباره جرم تحقیقات کاملی انجام می‌دهد و به نتیجه کاملی دست می‌یابد، بر اساس آن نتیجه یکی از قرارهای رایج در دادگستری را صادر می‌کند که می‌توانید یکی از قرارهای ترک تعقیب، منع تعقیب، قرار جلب به دادرسی باشد.
قانون‌گذار بر اساس شرایط پرونده و نتیجه تحقیقات قرار موردنظر را صادر می‌کند و هر قرار آثار حقوقی خاصی برای متهم پرونده ایجاد می‌کند.
بیشتر بدانیم:
منظور از قرار ترک تعقیب چیست؟
منظور از قرار ترک تعقیب در آیین دادرسی کیفری این است که به دلیلی ادامه تحقیقات پرونده متوقف شده است و بر این اساس متهم دیگر در زمینه این اتهام تحت تعقیب نخواهد بود. این قرار توسط شاکی پرونده درخواست میشود و در هر پرونده تنها یک‌بار امکان صدور آن وجود دارد. بعد از صادر شدن قرار ترک تعقیب تا یک سال از زمان صدور قرار، شاکی امکان تعقیب متهم پرونده را خواهد داشت اما پس از این مدت، امکان تعقیب وجود ندارد.
برای مطالعه بیشتر:
شرایط صدور قرار ترک تعقیب
حال بیایید ببینیم در قانون آیین دادرسی کیفری، شرایط صدور قرار ترک تعقیب چیست؟ ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری، در زمینه قرار ترک تعقیب این‌طور نگارش شده است:
در جرائم قابل‌گذشت، شاکی می‌تواند تا قبل از صدور کیفرخواست، درخواست ترک تعقیب کند. در این صورت، دادستان قرار ترک تعقیب صادر می‌کند. شاکی می‌تواند، تعقیب مجدد متهم را فقط برای یک بار تا یک سال از تاریخ صدور قرار ترک تعقیب، درخواست کند.
بر این اساس شرط صدور قرار ترک تعقیب در آیین دادرسی کیفری این است که جرم انجام شده قابل‌گذشت باشد.
همچنین شاکی باید قبل از پایان تحقیقات مقدماتی و صدور کیفرخواست توسط دادستان تقاضای صدور قرار ترک تعقیب را بکند.
مقام قضایی صالح برای صدور قرار ترک تعقیب دادستان است مگر در موارد خاص که جرم به صورت مستقیم در دادگاه مطرح میشود.
بیشتر بخوانید:
قرار ترک تعقیب در دادگاه کیفری
بر اساس آنچه در ماده 79 قانون آیین دادرسی کیفری بیان شده است، دادستان مقام صالح صدور قرار ترک تعقیب است. با توجه به اینکه رسیدگی به پرونده و تحقیقات مقدماتی درباره بعضی از جرائم به صورت مستقیم در دادگاه انجام میشود، این سؤال ایجاد میشود که آیا در دادگاه کیفری هم امکان صدور قرار ترک تعقیب وجود دارد؟
باید بگوییم در حالت کلی دادگاه نمی‌تواند قرار ترک تعقیب صادر کند؛ زیرا به جز چند استثنای کوچک، تحقیقات مقدماتی جرائم در دادسرا انجام میشود و زمانی که قرار جلب به دادرسی صادر شد، دادستان کیفرخواست صادر می‌کند.
اما اگر جرم قابل‌گذشت باشد، قانون‌گذار رسیدگی به پرونده و انجام تحقیقات مقدماتی به صورت مستقیم توسط دادگاه کیفری انجام میشود. در این حالت قاضی می‌تواند به جای دادستان در زمان تحقیقات مقدماتی به درخواست شاکی قرار ترک تعقیب را صادر کند.
امیدواریم که این مقاله توانسته باشد به سؤالات شما در زمینه قرار ترک تعقیب پاسخ دهد. همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک آماده هستند تا سؤالات حقوقی شما عزیزان را پاسخ داده و شما را راهنمایی کنند. فراموش نکنید در روزهای سخت ما در کنار شما هستیم.