درباره جرم ترک انفاق چه میدانید؟ چرا ترک انفاق جرم است؟ میزان نفقه چطور تعیین میشود؟ در این مقاله با ما باشید تا درباره جرم ترک انفاق و مجازات آن با شما گفتگو کنیم.
نفقه و ترک انفاق
نفقه در حقیقت به معنای نیازهای مالی زن است و بر اساس قانون ایران و شرع اسلام تأمین مایحتاج زندگی زن، مانند خوراک، پوشاک، مسکن، هزینههای درمانی و سایر موارد از این دست بر عهده مرد است و مرد موظف است مطابق با شأن و منزلت زن آن را بپردازد.
درصورتیکه مرد به هر دلیلی این نفقه را نپردازد، جرم ترک انفاق اتفاق افتاده است و مجازات ترک انفاق در قانون مشخص شده است.
اولین حقی که ترک انفاق مرد برای زن ایجاد میکند، حق طلاق است. درصورتیکه مردی نفقه همسر خود را برای مدتی طولانی نپردازد یا از پرداخت نفقه سرباز بزند، زن میتواند درخواست طلاق کند و با اثبات ترک انفاق طلاق خود را با کلیه حقوق قانونی و مالی بگیرد. درصورتیکه درگیر مشکل ترک انفاق هستید با یک وکیل خانواده یا وکیل طلاق مشورت کنید.

ترک انفاق چیست؟
بر اساس قانون، ترک انفاق جرم محسوب میشود و جرم ترک انفاق ضمانت اجرای کیفری دارد. به این معنا که پرداخت نفقه وظیفه و تکلیفی است که بهواسطهی ازدواج بر گردن مرد قرارگرفته است و تخلف و سرپیچی از آن جرم محسوب میشود. زمانی که مردی ازدواج میکند موظف است نفقه همسر و فرزندان خود را بپردازد و درصورتیکه مرد از پرداخت نفقه سرپیچی کند، قانون او را وادار به این کار میکند.
ماده 53 قانون حمایت خانواده در این زمینه میگوید:
هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم میشود. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و در صورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات موقوف میشود.
بر اساس این ماده، درصورتیکه مرد، توانایی مالی پرداخت نفقه همسر و فرزند خود را داشته باشد اما عمداً از پرداخت آن سرباز زند به مجازات 6 ماه تا 2 سال حبس محکوم میشود. اما اجرای معمولی این قانون چیزی بین 3 ماه تا یک سال است.
البته باید بدانید چنانچه مرد ثابت کند که همسرش از او تمکین نمیکرده است، مجازاتی بر عهده او نیست و اگر بتواند به دادگاه ثابت کند که همسرش از او تمکین نمیکرده است، ممکن است از پرداخت نفقه نیز معاف گردد.
بیشتر بدانید:
شرایط تحقق جرم ترک انفاق
بر اساس ماده 53 قانون حمایت از خانواده، جرم ترک انفاق زمانی رخ میدهد که این شرایط را داشته باشد:
- نفقه فقط در صورتی شامل حال زن میشود که او از شوهر خود تمکین کرده باشد، بنابراین زنی که از شوهر خود تمکین نکند، مستحق دریافت نفقه نیز نخواهد بود.
- مرد باید توانایی مالی داشته باشد. یعنی عدم پرداخت نفقه از سر فقر و نداری نباشد.
- مرد نسبت به وظایف خود در زمینه پرداخت نفقه زن عمل نکند.
ارکان تشکیلدهنده جرم ترک انفاق
برای اینکه هر جرم رخ دهد باید ارکان قانونی، مادی و معنوی داشته باشد. ما در اینجا به این بخش به این مسئله میپردازیم که چرا ترک نفقه جرم است.
عنصر قانونی جرم ترک انفاق : انجام یک فعل یا عدم انجام آن، به عنوان عنصر قانونی جرم شناخته میشود. بر اساس ماده 53 قانون حمایت از خانواده پرداخت نکردن نفقه جرم است و چنانچه فردی با داشتن توانایی مالی این نفقه را نپردازد، به حبس تعزیری درجه شش محکوم میشود.
این قانون دو تبصره مهم دارد:
تبصره یک : تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و در صورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات موقوف میشود.
تبصره دو : امتناع از پرداخت نفقه زوجهای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین است و نیز نفقه فرزندان ناشی از لقاح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی مشمول مقررات این ماده است.
براین اساس جرم ترک نفقه زمانی بررسی میشود که زوجه بابت آن شکایتی مطرح کند و اگر خانم شکایتی نکند، این جرم قابلپیگیری نیست و همچنین هر زمان زوجه، از شکایت خود گذشت کند، اجرای مجازات متوقف میشود.
عنصر مادی جرم ترک انفاق: ترک فعل به معنی خودداری فرد از پرداخت نفقه افراد واجب النفقه میباشد. مطابق قانون چنانچه فردی تکلیفی بر عهده داشته باشد و از انجاموظیفه و تکلیف خود سرباز زند، باید مجازات گردد.
عنصر معنوی جرم ترک انفاق: عنصر معنوی جرم زمانی اتفاق میافتد که قصد انجام عمل مجرمانه وجود داشته باشد. یعنی فرد بخواهد و عمداً این عمل را انجام دهد. بنابراین اگر فردی از سر اجبار یا اکراه قادر به انجام کاری نباشد جرم رخ نداده است.
بنابراین اگر مرد در زندان باشد یا به هر دلیلی توانایی مالی پرداخت نفقه را نداشته باشد اما قصد انجام جرم نداشته باشد، مرتکب جرم نشده.
بیشتر بدانیم:
مجازات ترک انفاق در قانون حمایت خانواده
بند 53 قانون حمایت خانواده، مجازات ترک انفاق و عدم پرداخت نفقه را حبس درجه شش مشخص کرده است که میان آن بین 6 ماه تا 2 سال است . اما قانون کاهش مجازات حبسهای تعزیری این میزان را به 3 ماه تا 1 سال کاهش داده است.

اثبات جرم ترک انفاق
حال این سؤال پیش میآید که چطور باید جرم ترک انفاق را در دادگاه اثبات کرد؟ زمانی که شما شکایتی را در دادگاه مطرح میکنید موظف ستید که برای آن شکایت دلیلی بیاورید و جرم ادعایی را ثابت کنید. مسئله ترک پرداخت نفقه نیز به همین ترتیب است. یعنی باید همسر به عدم پرداخت نفقه اعتراف کند یا اینکه شاهدانی باشند که درباره عدم پرداخت نفقه یا بیرون کردن زوجه از خانه به دادگاه شهادت دهند.
نحوه شکایت از ترک انفاق
درصورتیکه مردی بدون دلیل موجه پرداخت نفقه را متوقف کند، زن میتواند با تنظیم شکوائیه ترک انفاق برای دریافت نفقه یا درخواست طلاق اقدام کند. برای این کار پیشنهاد میکنیم به یک وکیل خانواده یا وکیل طلاق در شهر خود مراجعه کنید تا مشاورههای لازم را از ایشان دریافت کنید. بعد از این کار میتوانید به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید یا با مراجعه به دادسرا شکایت خود را ثبت کنید.
بعد از اینکه شکایت شما در واحد رایانه ثبت شد، در دادسرا بررسی میشود و پس از آن شکایت به یکی از شعبهها ارجاع داده میشود. بعد از اینکه شکایت به دادگاه رسید، دادیار از شاکی تحقیقات لازم را به عمل میآورد و پس از تکمیل تحقیقات، احضاریه برای شوهر احضار میشود تا برای انجام تحقیقات در دادسرا حاضر شود.
گروهی از مردان در زمان دادرسی اعلام میکنند که ترک نفقه را قبول دارند اما ادعا میکنند که پرداخت نکردن نفقه به دلیل عدم تمکین زن بوده است، در صورت چنین ادعایی مرد موظف است این مسئله را با اسناد و مدارک به دادگاه ثابت کند و اگر بتواند ثابت کند، شکایت خانم مختومه خواهد شد. اما اگر مرد اثبات کند که نفقه را پرداخته است، قاضی حکم منع تعقیب صادر میکند.
آیا جرم ترک انفاق جرم قابلگذشت است؟
بر اساس قانون، جرم ترک انفاق یکی از جرائم قابلگذشت است. یعنی در صورت گذشت شاکی، متهم از تعقیب یا اجرای مجازات مبرا میشود.

وکیل ترک انفاق
برای پیگیری اختلافات خانوادگی و مسائلی مانند ترک نفقه، مهریه و ترک زندگی مشترک، شما نیاز به حمایت و مشاوره با یک وکیل طلاق یا یک وکیل خانواده دارید. قبل از اینکه اقدام به شکایت کنید میتوانید بهصورت حضوری یا تلفنی و آنلاین با وکلای موسسه حقوقی مهر آرتا نوین مشورت نمایید. برای تماس با وکیل خوب خانواده و طلاق با شماره تلفنهای
09155046909
09393106011
تماس بگیرید. همچنین میتوانید به گروه تلگرامی ما ملحق شوید و پرسشهای حقوقی خود را در تمام ساعات شبانهروز با کارشناسان حقوقی مجموعه در میان بگذارید.
نمونه شکوائیه ترک انفاق
با سلام احتراماً به استحضار میرساند :
اینجانب و مشتکیعنه طبق تصویر مصدق عقدنامه شماره …… مورخ ………….. در دفترخانه شماره ………… شهرستان ……… به عقد دائم یکدیگر درآمدهایم. ایشان از تاریخ ……… بدون دلیل شرعی و قانونی موجه از پرداخت نفقه به اینجانب خودداری میورزند درصورتیکه بنده حاضر به تمکین عام و خاص نیز میباشم. در حال حاضر در وضعیت اقتصادی نامناسبی به سر میبرم و مشتکیعنه هیچ توجهی به وضعیت بنده ندارند. لذا، با استناد به ماده 53 قانون حمایت خانواده مصوب 1392 تقاضای تعقیب و صدور حکم به مجازات ایشان را به اتهام ترک انفاق استدعا دارم.
جهت مشاوره حقوقی با شمارههای مندرج در سایت تماس بگیرید.