وکیل ارث در مشهد: آیا انتقال ارث میان مسلمان و غیرمسلمان امکان‌پذیر است؟ آیا یک فرد کافر از یک مسلمان ارث می‌برد؟ یک فرد اهل کتاب مانند مسیحی، یهودی و زرتشتی از فرد مسلمان ارث می‌برد؟ اگر یک فرد غیرمسلمان فوت کند آیا خویشاوند مسلمان او از او ارث می‌برد؟ در این صورت ارث سایر ورثه غیرمسلمان چه خواهد بود؟
یکی از مسائل مهمی که در زندگی افراد وجود دارد، بحث ارث بردن افراد از یکدیگر است. ارث در حقیقت منتقل کردن اموال فرد فوت شده به ورثه است. برای انتقال ارث در قانون و شرع چه قوانینی وجود دارد؟
تقسیم ارث میان پیروان دو دین در قانون مدنی
در بحث ارثیه معمولاً ویژگی‌های متفاوتی وجود دارد که می‌تواند میان ورثه اختلاف ایجاد کند. یکی از اختلافاتی که در این موارد ایجاد می‌شود تقسیم ارث میان مسلمان و غیرمسلمان است. در این مورد باید بگوییم که بعضی از ادیان در قانون اساسی ایران رسمیت دارند به عنوان مثال دین زرتشتی، مسیحیت و یهود هرکدام قواعد و قوانین خاصی در زمینه تصمیم ارث دارند که بر اساس همان عمل می‌شود اما اگر یکی از پیروان این ادیان وارث یک شخص مسلمان بود، تقسیم اموال به چه صورت خواهد بود؟ قانون مدنی در این زمینه به شما پاسخ می‌دهد.
در زمینه تقسیم ارث در قانون مدنی ایران، فقه شیعه در نظر گرفته شده است؛ اما درصورتی‌که تقسیم ارث بین مسلمان و غیرمسلمان یا مسلمان و کافر باشد، احکام خاصی برای آن مشخص‌شده است.
طبق آنچه در قانون بیان شده، مهمترین شرطی که موجب می‌شود ارث به وارث تعلق بگیرد این است که آن وارث در زمان فوت موروث زنده بوده باشد؛ بنابراین وارثی که قبل از موروث فوت کند، ارثی نمی‌برد. همچنین کسی که فردی را عمداً به قتل می‌رساند از او ارث نمی‌برد.
در سال 1361 در بحث تقسیم ارث به بحث میراث بردن از فرد کافر اشاره شد. بر اساس قانون پیش از این زمان، هم فرد مسلمان از غیرمسلمان ارث می‌برد و هم غیرمسلمان از مسلمان ارث می‌برد.
اما اصلاحات بعدی قانون در سال‌های 61 و 70 در ماده 881 قانون مدنی، این قانون به این صورت تغییر کرد:
کافر از مسلم، ارث نمی‌برد و اگر در بین ورثه متوفای کافری، مسلم باشد، وراث کافر، ارث نمی‌برند، اگرچه از لحاظ طبقه و درجه، مقدم بر مسلم باشند.
در این ماده مشخص‌شده است که کافر از مسلمان ارث نمی‌برد اما مسلمان از کافر ارث می‌برد. در ادامه بیشتر درباره این مسئله توضیح خواهیم برد و این ارث بردن چه شرایطی دارد.
ارث مسلمان از غیرمسلمان
مطابق ماده 881 قانون مدنی، درباره قانون تقسیم ارث میان مسلمان و کافر و مسلمان و غیرمسلمان داریم:
«…اگر در بین ورثه متوفای کافری، مسلم باشد، وراث کافر، ارث نمی‌برند، اگرچه از لحاظ طبقه و درجه، مقدم بر مسلم باشند.»
اگر فردی دارای یکی از ادیان الهی (مسیحیت، یهودیت یا زرتشتی) باشد یا حتی بهایی و مرتد باشد و فوت کند، درصورتی‌که وارث مسلمان داشته باشد، وارث مسلمان از آن فرد ارث می‌برد.
اما اگر شخصی که فوت کرده غیرمسلمانی باشد که تعدادی وارث داشته باشد و در میان این ورثه یک یا چند نفر مسلمان باشند، تنها ورثه مسلمان فرد از او ارث می‌برند. حتی اگر ورثه غیرمسلمان به فرد فوت شده نزدیک‌تر باشند.
البته فقهای شیعه قائل به ارث بردن مسلمان از غیرمسلمان هستند اما اهل تسنن، غیرمسلمان را کافر می‌دانند و ارث بردن از غیرمسلمان را ممنوع می‌دانند.
ارث بردن غیرمسلمان از مسلمان
مطابق قانون توارث میان مسلمان و غیرمسلمان به این مسئله رسیدیم که اگر فردی که فوت می‌کند مسلمان باشد، تکلیف حق ارث ورثه غیرمسلمان او چه می‌شود؟
مطابق بخش اول ماده 881 قانون مدنی
«کافر از مسلم، ارث نمی‌برد…»
در این زمینه کلیه فقهای شیعه و سنی اتفاق‌نظر دارند که فرقی نمی‌کند طرف مقابل چه دینی داشته باشد یا اصولاً کافر باشد، فردی که مسلمان نباشد، از مسلمان ارث نمی‌برد.
اصل سیزدهم قانون اساسی بیان می‌دارد که
«ایرانیان زرتشتی، كلیمی و مسیحی، تنها اقلیتهای دینی شناخته می‌شوند كه در حدود قانون، در انجام مراسم دینی خود آزادند و در احوال شخصیه و تعلیمات دینی، بر طبق آیین خود عمل می‌کنند.»
بنابراین ماده، سه دین آسمانی مسیحیت، زرتشتی و یهودیت، بر اساس قانون اساسی ایران که مهمترین قانون کشور ما است این ادیان به رسمیت شناخته می‌شوند و بنابراین آزادند که مطابق رسوم مذهبی خود عمل کنند. حتی اگر در این قوانین مذهبی مسلمان از غیرمسلمان ارث نبرد؛ و این عقیده مورد تائید فقهای اهل تسنن نیز هست.
درصورتی‌که در این زمینه سؤالات بیشتری درباره قوانین انتقال ارث یا انتقال ارث میان مسلمان و غیر مسلمان دارید، می‌توانید به گروه تلگرامی موسسه حقوقی مهر آرتا نوین مشهد بپیوندید و سؤالات حقوقی خود را با همکاران ما مطرح کنید.