یکی از مجازات‌هایی که در قوانین به آن اشاره شده است، مجازات شلاق حدی و تعزیری است. این مجازات هم برای جرائم تعزیری و هم جرائم حدی کاربرد دارد. شلاق در جرائم در حقیقت همان مجازات تازیانه است که در احکام برای جرائم حدی مانند زنا، نوشیدن شراب، قذف و بعضی جرم‌های دیگر مشخص‌شده است.در هر کدام از این جرائم بسته به موضوع جرم می تواند مجازات شلاق تعیین شود. اگر فرد به جزای شلاق حدی محکوم‌شده باشد، بعد از صدور رأی دادگاه، حکم صادر شده برای او به اجرا گذاشته می‌شود. خواه مجرم در زندان باشد یا آزاد باشد؛ اما شیوۀ اجرای حکم شلاق در هرکدام از این موارد به چه صورت است؟

روش‌های اجرای حکم شلاق

الف) اگر مجرم در زندان باشد: درصورتی‌که محکوم در زندان باشد حکم شلاق به چه صورت اجرا می‌شود؟ ابتدا بررسی می‌شود که آیا در حکم مکان و زمان خاصی برای اجرای مجازات مشخص‌شده است یا خیر؟ اگر بنا است که فرد در محل خاصی شلاق بخورد، باید برای اجرای حکم به همان محل منتقل شود. به‌عنوان مثال جریمه افرادی که اقدام به چاقوکشی و اوباشگری در خیابان می‌کنند ممکن است به تشخیص قاضی شلاق خوردن در همان محل باشد. درصورتی‌که محل خاصی برای اجرای حکم مشخص نشده بود، حکم صادر شده برای اجرا به زندان اعلام می‌شود.

بعد از اجرای حکم شلاق، اگر مجرم به دلیل دیگری در زندان نباشد، پرونده او مختومه می‌شود و فرد آزاد می‌شود؛ اما اگر به جز مجازات شلاق، محکومیت دیگری نیز برای فرد مشخص‌شده باشد، به زندان برگردانده می‌شود.

همچنین درصورتی‌که مجرم مانع و مشکلی دارد که در اجرای مجازات اختلال ایجاد می‌کند باید موضوع را به نماینده اجرای احکام اعلام کند. در صورت تائید وجود مانع، اجرای حکم تا زمان رفع مانع به تعویق می‌افتد.

ب) اگر مجرم آزاد باشد :چنانچه فرد مجرم در زندان نباشد، قاضی اجرای احکام با ارسال احضاریه برای فرد او را برای اجرای حکم احضار می‌کند. پس از حضور فرد و تائید هویت او، صورت‌جلسه تنظیم می‌شود و شخص برای اجرای حکم اعلام شده به مراجع انتظامی معرفی می‌گردد. بعد از اجرای حکم فرد آزاد است که به خانه بازگردد.

برای مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری با وکلای حرفه ای و با تجربه موسسه کلیک کنید.

وسیله اجرای حکم (جنس شلاق)

یکی از مواردی که درباره حکم شلاق مشخص‌شده است، جنس تازیانه‌ای است که حکم با آن انجام می‌شود. احکام صادره در دادگاه‌ها نباید با هر شلاقی اجرا شود. بلکه برای این کار تازیانه مشخصی وجود دارد. طبق ماده 27 آیین‌نامه اجرای احکام، مجازات شلاق به وسیله نوار چرمی که به هم تابیده شده و طول آن تقریبا یک متر و قطر آن 5/1 سانتی متر است انجام می‌شود.

مکان اجرای حکم مجازات شلاق حدی

ماده 29 آیین‌نامه، روش اجرای حکم شلاق را این‌طور بیان می‌کند، اگر شلاق باید در فضای سرپوشیده انجام شود، دمای محیط باید معتدل باشد. اگر حکم باید در فضای باز اجرا شود دما نباید خیلی گرم و یا خیلی سرد باشد. چنانچه منطقۀ اجرای حکم سردسیر است در ساعات میانی روز که هوا گرمتر است و در شهرهای گرمسیر در ساعت‌های اولیه روز یا حوالی غروب که هوا خنک‌تر است حکم اجرا می‌شود.

شدت ضربه

برای شدت ضربۀ شلاق نیز قاعده و مقرراتی وجود دارد؛ مثلا شدت ضربه نباید آنقدر زیاد باشد که موجب نقص عضو یا خطر جانی شود. همچنین اجرای حکم شلاق در بیهوشی ممنوع است و متهم اجازه استفاده از مواد بی حس کننده، روان‌گردان یا هر چیزی که از احساس درد جلوگیری می‌کند را ندارد. چنانچه مشخص شود فرد یکی از این موارد را استفاده کرده است، حکم اجرا نخواهد شد.

تردید در شمارش شلاق

مجرمی که به شلاق محکوم می‌شود باید باتعداد مشخصی ضربه مجازات شود؛ بنابراین واردکردن ضربۀ اضافه به فرد خلاف قانون است. درصورتی‌که فرد اجراکنندۀ حکم به هر دلیلی شمارش تعداد ضربه‌ها را از یاد برد، یا در شمارش خود تردید کرد، برای رعایت احتیاط در حق محکوم باید بنا را بر بیشترین تعداد ضربه زده‌شده بگذارد.

بی‌هوش شدن در حین اجرای حکم

اگر محکوم در زمان اجرای حکم بیهوش شود چه باید کرد؟ چنانچه محکوم در زمان اجرای مجازات بی‌هوش شود، اجرای حکم تا زمان بهبود کامل او متوقف می‌شود و ادامۀ مجازات پس از بهبود فرد انجام می‌گیرد.

وجود مانع پزشکی برای اجرای شلاق

چنانچه متهم مدعی شود که برای اجرای حکم صادر شده مشکل پزشکی دارد، چه باید کرد؟ در صورت وجود مشکل پزشکی متهم مراتب را به قاضی اجرای احکام اطلاع میدهد، قاضی اجرای احکام باید او را به پزشکی قانونی معرفی کند تا شرایط فرد بررسی شود. درصورتی‌که پزشکی قانونی بیماری فرد را تائید کند، اجرای مجازات تا زمان بهبودی فرد به تعویق می‌افتد.

اجرای شلاق محکوم زن

سوالی که پیش می آید این است که آیا اجرای مجازات شلاق مرد با زن تفاوت دارد؟ پاسخ این است که بله. نحوه اجرای مجازات شلاق برای خانمها متفاوت است. ماده 32 آیین‌نامه درباره نحوۀ اجرای حکم شلاق برای محکومین زن این‌طور بیان شده است که اجرای مجازات حد برای آنها به صورت نشسته می‌باشد و لباسی به بدن محکوم بسته می‌شود. ضربه‌های شلاق حد برای محکوم زن باید از شانه تا پایین کمر و به صورت یکنواخت و مساوی در تمام نقاط وارد شود. همچنین زن باید لباسی داشته باشد که بدنش را بپوشاند. اجرای حکم شلاق‌زنان توسط مأمور زن و بدون حضور آقایان انجام می‌گردد.

اجرای شلاق محکوم مرد

در ماده 33 آیین‌نامه، نحوۀ اجرای شلاق متهمان مرد این‌طور مشخص‌شده است: مجازات حدی محکومین مرد به صورت ایستاده اجرا می‌شود و محکوم نباید لباسی به جز آنچه برای ستر عورت به تن دارد به تن داشته باشد. چنانچه محکوم به خاطر جرم قذف یا قوادی شلاق می‌خورد، مجازات از روی لباس معمولی منعی ندارد؛ اما برای احکامی مانند زنا، شرب شراب و تفخیذ متهم نباید لباس پوشیده باشد.

برای آگاهی از مجازات‌های حدی و نحوۀ برخورد قانون با مجرمین این مجازات‌ها به مقاله‌های سایت مراجعه کنید. شما می‌توانید مشکلات حقوقی خود را در گروه تلگرامی موسسه حقوقی مهر آرتا نوین با همکاران ما در میان بگذارید و از راهنمایی مشاورین حقوقی ما بهره ببرید. برای عضویت در گروه تلگرامی موسسه کلیک کنید.