اگرچه رشد فناوری موجب پیشرفت‌های بسیاری در دنیای ما بوده اما مشکلات و دردسرهای زیادی را نیز ایجاد کرده است. استفاده غلط از امکانات فضای مجازی یکی از این مشکلات است که می‌تواند آرامش و امنیت افراد را برهم بریزد؛ جرم هتک حیثیت در فضای مجازی یکی از این موارد است. بنابراین قانون‌گذار با ایجاد قوانین جرائم رایانه‌ای، تلاش کرده است تا این مشکل را اندکی کاهش دهد.
یکی از مصادیق جرائم رایانه‌ای تعرض به آبرو حیثیت افراد از طریق نشر اکاذیب است. در این مقاله جرم هتک حیثیت و نشر اکاذیب از طریق رایانه و مجازات‌های مصوب در قانون برای آنها را بررسی می‌کنیم.
ماده 744 قانون جرائم رایانه‌ای بیان می‌دارد :
هرکسی می‌تواند مرتکب چنین جرمی باشد؛ یعنی برای انجام دهنده این جرم شرایط قانونی خاصی ذکر نشده است ؛ اما چنانچه در عرف بیان شود که عملی منجر به هتک حیثیت فردی شده است و انجام دهنده آن عمل بداند که عملی که انجام داده است از دیدگاه قانون جرم است می‌تواند تحت تعقیب قرار گیرد
جرم هتک حیثیت و نشر اکاذیب رایانه‌ای
مطابق قانون جرائم رایانه‌ای برای هتک حیثیت افراد و نشر اکاذیب مصداق‌های مختلفی مشخص‌شده است. ما در اینجا چند مورد را بیان می‌کنیم.
- چنانچه فردی به وسیله کامپیوتر یا دستگاه مخابراتی، فیلم و عکس دیگران را تغییر دهد یا تحریف کند به‌صورتی که تصویر تحریف شده موجب هتک حیثیت او گردد به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
- چنانچه فردی به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صدا و تصویر خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد، به‌نحوی‌که موجب ضرر یا هتک حیثیت او گردد، به حبس از نود و یک روز تا دو سال و جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو محکوم می‌گردد.
- هرکس به قصد ایجاد ضرر برای دیگران یا تشویش اذهان عمومی یا تشویش اذهان مقامات رسمی به وسیله رایانه یا سیستم مخابراتی اکاذیبی را نشر دهد یا در دسترس عموم قرار دهد یا با همان قصد اعمالی خلاف واقع را شخصاً نقل قول کند و به شخصیتی حقیقی و حقوقی یا مقامات رسمی کشور به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، چه از این کار ضرری وارد شود و چه نشود، افزون بر اعاده حیثیت، به حبس از نود و یک روز تا 2 سال یا جزای نقدی از 5 تا 40میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌گردد.
برای مطالعۀ بیشتر:
جرم انتشار تصاویر خصوصی دیگران در اینترنت
وسیله ارتکاب جرم
هتک حرمت و آبروی افراد در فضای مجازی به کمک یارانه یا سیستم‌های مخابراتی انجام می‌برد؛ مانند اینکه فیلم یا تصویر دیگران تغییر داده شود یا تحریف گردد و سپس انتشار یابد؛ بنابراین وسیله و بستر اصلی این جرم رایانه است و بنابراین بهترین کار در چنین شرایطی این است که از مشورت یک وکیل پایه یک دادگستری در مشهد استفاده گردد. یک وکیل کیفری ماهر در فضای مجازی می‌تواند شما را در حل چنین مشکلی راهنمایی کند.
مشورت با وکیل کیفری برای تشکیل پرونده
چنانچه فردی به هر نحو موجب هتک حرمت و حیثیت شما در فضای مجازی شد، باید قبل از هرکار از قوانین کشور و مراحل دادرسی چنین پرونده‌هایی با خبر شوید. برای تکمیل کردن اطلاعات خود و تصمیم‌گیری درباره اینکه آیا می‌خواهید یک پرونده کیفری را برعلیه طرف مقابل باز کنید باید با بهترین وکیل جرائم رایانه‌ای در مشهد مشورت کنید تا تمام موارد موردنظر بررسی و مورد تحلیل قرار بگیرد.
وکیل جرائم کیفری با بررسی شرایط پرونده و با استفاده از تخصص و تجربه خود، شما را راهنمایی میکند تا با کمترین هزینه و در کمترین زمان برای اقامۀ دعوا اقدام کنید.
دفاع از متهم
در بعضی از پرونده‌های هتک حیثیت در فضای مجازی، شاکی پرونده کسی است که دعوا را آغاز کرده است؛ یعنی شاکی فردی را به عنوان مجرم به دادگاه معرفی میکند که ممکن است این فرد را بشناسد یا نشناسد، به عنوان مثال از یک حساب مجازی شکایت داشته باشد ، می‌تواند با معرفی فرد به دادسرا یا پلیس فتا او را برای پاسخگویی به مراجع قضایی احضار کند. توصیه ما این است که قبل از هر اقدامی با یک وکیل باتجربه در زمینه پرونده مشورت نمایید و با آگاهی از نکات لازم تصمیم‌گیری کنید.
مجازات هتک حیثیت در فضای مجازی
مطابق قانون کاهش حبس تعزیری مجازات جرائم فضای مجازی به 45 روز تا 1 سال حبس کاهش‌یافته است. همچنین مرتکبین جرم هتک حرمت اینترنتی می‌توانند به حکم دادگاه به جزای نقدی از 5 میلیون ریال تا 40 میلیون ریال محکوم گردند؛ و میزان این مجازات بستگی به صلاح‌دید قاضی پرونده و محتویات پرونده دارد. همچنین شما می‌توانید پرونده‌های هتک حرمت فضای مجازی را از طریق دادسرا یا از طریق ضابطین پلیس فتا پیگیری کنید.
تهدید در فضای مجازی
ماده 12 تجارت الکترونیک درباره تهدید در فضای مجازی بیان می‌دارد:
«اسناد و ادله اثبات دعوی ممکن است به‌صورت داده‌پیام بوده و در هیچ محکمه یا اداره دولتی نمی‌توان بر اساس قواعد ادله موجود،ارزش اثباتی «داده‌پیام» را صرفاً به دلیل شکل و قلب آن رد کرد.»
مطابق این ماده پیام‌های رد و بدل شده میان دو طرف می‌تواند ادله‌ای برای ارائه در دادگاه باشد. همچنین هر قرارداد یا سندی که در میان دلایل الکترونیکی قرار بگیرد، می‌تواند جزء دلایل اثبات ادعا باشد. فرد می‌تواند متن گفتگو در شبکه‌های اجتماعی و پیام رسانه‌ای داخلی و خارجی، ایمیل، صدا یا فیلم ضبط شده و …را به عنوان سند تهدید به دادگاه ارائه نماید و این دلایل که در قانون به عنوان ادلۀ الکترونیکی شناخته می‌شوند با سایر مدارک اثبات دعوی ارزشی یکسان دارند.
نحوه اثبات مدارک
اگر در فضای مجازی جرمی برعلیه شما رخ داد یا مورد تهدید قرار گرفتید مدارک موجود را به پلیس فتا ارائه بدهید .به این ترتیب دادگاه صحت مدارک شما را بررسی میکند و پس از آن آنها را در صدور حکم لحاظ خواهد نمود.
اگر از اعتبار دلایل و مدارک خود مطمئن نیستید با همکاران ما در موسسه حقوقی مهرآرتا نوین تماس بگیرید تا در زمینه جرائم رایانه ای شما را راهنمایی کنند.
وکالت در پرونده‌های جرائم رایانه‌ای
در پرونده‌های هتک حرمت در فضای مجازی و هر پرونده کیفری دیگری، وجود یک وکیل کیفری در مشهد می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر و بیشتر از حقوق خود مطلع شوید و شکوائیه‌ای متناسب با قوانین تنظیم کنید. همچنین وکیل پایه یک دادگستری می‌تواند شما را در مراحل دادرسی همراهی نماید.