در مورد کاهش مجازات حبس تعزیری چه میدانید؟ قانون کاهش مجازات در سال 1399 تصویب شد و در همان سال به اجرا در آمد. هدف از این قانون کم کردن تعداد زندانیان در حبس و کاهش و تبدیل بعضی از مجازات‌هایی است که در قانون تعزیرات مشخص شده است. اما کاهش مجازات حبس تعزیری به چه طریقی انجام می‌شود؟اگر شما نیز به حبس تعزیری محکوم شده‌اید برای کاهش مجازات حبس تعزیری بهتر است یک مشاوره حقوقی با یک وکیل با سابقه داشته باشید تا شما را به بهترین صورت در این زمینه راهنمایی کند.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
چرا کاهش مجازات حبس تعزیری در نظر گرفته شده است؟
در قانون کیفری ایران برای هر جرم مجازاتی تعیین شده است و تلاش شده که تعیین این مجازات‌ها به نوعی باشد که نقش بازدارندگی داشته باشد و مانع از ایفای جرم توسط افراد شود. اما باید بگوییم که این مسئله با سخت‌گیری‌هایی هم همراه بوده است. در حقیقت در قوانین کیفری ایران جرم انگاری بی‌رویه دیده می‌شود.
این مسئله موجب افزایش آمار وقوع جرائم در کشور شده است و با بالا رفتن تعداد زندانیان، هزینه‌های سنگینی نیز بر عهده دولت قرار داده است. بنابراین قانون‌گذار به دنبال راه‌حلی برای کاهش تعداد زندانیان اقدام به تصویب قانونی برای کاهش مجازات حبس تعزیری نمود.به این ترتیب تغییرات زیادی در مجازاتهای تعزیری ایجاد شد و تعداد زندانیان در سراسر کشور به نحو چشم‌گیری کاهش پیدا کرد.
قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
قانون مجازات اسلامی در سال 1370 توسط مجلس تصویب شد و در سال 1375 بخش تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده به آن افزوده شد. سپس در سال 1392 اصلاحاتی در این قانون انجام شد.
با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات حبس بعضی از جرائم کاسته می‌شود تا از بخشی از هزینه بالای حکومت در بخش نگهداری و حبس محکومان کاسته شود و همچنین نتایج مضر حبس را در زندگی محکومان کمتر کند.
حبس تعزیری
یکی از مواردی که در بخش تعزیرات مطرح می‌شود، مجازات حبس است. در سال‌های اخیر برای جرائم بسیار زیادی مجازات حبس در نظر گرفته شده است بنابراین عجیب نیست که تعداد زیادی از مجرمین در زندان به سر می‌برند. حضور این همه محکوم به حبس باعث ایجاد هزینه‌های زیادی برای حکومت می‌شود.
در سال 1399 قانون‌گذار با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، تعداد زندانیان را به نحو مناسبی کاهش داد اما مسئله این است که آیا تصویب این قانون موجب جرم‌زدایی می‌شود یا اینکه صرفاً تعداد زندانیان را کمتر می‌کند؟
دقت داشته باشید که نگهداری از زندانیان به جز هزینه نگهداری و خورد و خوراک شامل ساخت زندان، استخدام نگهبان و نیروی انسانی و سایر هزینه‌ها خواهد بود. اصلی‌ترین هدف از تصویب قانون فوق کم کردن تعداد زندانیان است و براساس آمار ارائه شده افرادی که به حبس محکوم می‌گردند حتی درصورتی‌که جرم ارتکابی آنها جرم سبکی باشد بعد از سپری کردن دوره حبس و ارتباط با محکومین دیگر بیشتر از قبل مستعد ارتکاب جرم خواهد بود.
بنابراین هدف از این جرم تصویب یک سری قوانین در زمینه کاهش تعداد زندانیان است تا از وقوع شرایطی که محکومان بعد از پایان حبس با آنها روبرو می‌گردند مانند عدم توانایی در پیدا کردن کار مناسب، ایجاد سوءپیشینه و … جلوگیری نماید.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
مواد قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
در این بخش قصد داریم درباره چند بند از این قانون توضیح دهیم.
ماده یک قانون کاهش مجازات حبس تعزیری می‌گوید:
ماده 1 : مجازاتهای مقرر در کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده مصوب 1375/3/2 با اصلاحات و الحاقات بعدی به شرح زیر کاهش یا تبدیل می‌شود.
الف : مجازات حبس موضوع ماده { 614 } قانون { به استثنای تبصرگان } به حبس درجه 6
ب : مجازات حبس موضوع ماده { 621 ) قانون، درصورتی‌که ارتکاب جرم به عنف یا تهدید باشد، به حبس درجه 4 و در غیر این صورت به حبس درجه پنج کاهش می‌یابد.
پ: تبصره ماده { 621 } قانون، نسخ و در مورد شروع به جرم ان، مطابق ماده { 122 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 عمل میگردد.
ت : مجازات حبس موضوع ماده { 677} قانون، درصورتی‌که میزان خسارت وارده یک‌صد میلیون ریال یا کمتر باشد، به جزای نقدی تا دو برابر معادل خسارت وارده
ث : مجازات حبس موضوع ماده { 684 } قانون، به حبس درجه شش
ج : مجازات موضوع مواد { 608 } و { 697 } قانون به جزای نقدی درجه شش
بر اساس این ماده، مجازات جرم ضرب‌وجرح عمدی به حبس درجه شش کاهش پیدا می‌کند و مجازات جرم تخریب محصول نیز از نوع حبس درجه شش خواهد بود. در جرم آدم‌ربایی نیز مجازات به درجه پنج تغییر کرده است. در تخریب عمدی نیز براساس میزان تخریب و مجازات نقدی تعیین مجازات میگردد.
ماده دو
ماده 2 : یک تبصره به شرح زیر به ماده { 18 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 با اصلاحات و الحاقات بعدی الحاق می‌شود.
تبصره : چنانچه دادگاه در حکم صادره مجازات حبس را بیش از حداقل مجازات مقرر در قانون تعیین کند، باید مبتنی بر بندهای مقرر در این ماده و یا سایر جهات قانونی، علت صدور حکم به بیش از حداقل مجازات مقرر قانونی را ذکر کند، عدم رعایت مفاد این تبصره موجب مجازات انتظامی درجه 4 میباشد.
شرایط دریافت خسارت در تخریب عمدی چیست؟
با توجه به این ماده، چنانچه قاضی این‌طور تصمیم بگیرد که مجازات مرتکب از حداقل مجازات درج شده در قانون بیشتر است، وظیفه دارد تا دلایل خود را در حکم صادرشده بیان کند.
ماده 3 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
ماده 3 :یک تبصره به شرح زیر به عنوان تبصره {6 } به ماده { 19 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 الحاق می‌شود.
تبصره 6 : تمام حبس‌های ابد غیر حدی مقرر در قانون به حبس درجه یک تبدیل می‌شود.
همه مجازاتهای تعزیری به جز مجازاتهای حدی، شامل حبس‌های ابد به مجازات 25 سال حبس کاهش پیدا می‌کند.
ماده 4 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری:
صدر ماده { 23 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح و بندها و تبصره‌های ذیل ان ابقاء میگردد.
ماده 23 : دادگاه می‌تواند فردی را که به حد، قصاص، یا مجازات تعزیری محکوم کرده است، با رعایت شرایط مقرر در این قانون، متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات وی به یک یا چند مجازات از مجازاتهای تکمیلی بندها و تبصره‌های این ماده محکوم کند.
ماده 5 : ماده { 28 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح میگردد.
ماده 28 : کلیه مبالغ مذکور در این قانون و سایر قوانین از تاریخ تصویب آنها در مورد تمام جرائم و تخلفات از جمله مجازاتهای نقدی، به تناسب نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی، هر سه سال یکبار و به پیشنهاد وزیر دادگستری و تصویب هیات وزیران تعدیل و در مورد احکامی که بعد از آن صادر می‌شود لازم‌الاجرا میباشد.
ماده 6 :
ماده { 37 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میگردد.
ماده 37 : در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می‌تواند مجازات تعزیری را به‌نحوی‌که به حال متهم مناسب‌تر باشد، به شرح زیر تقلیل یا تبدیل نماید.
الف : تقلیل مجازات حبس به میزان یک تا سه درجه در مجازاتهای درجه چهار و بالاتر
ب : تقلیل مجازات حبس درجه پنج و درجه شش به میزان یک تا دو درجه یا تبدیل این مجازات و مجازات حبس درجه هفت حسب مورد به جزای نقدی متناسب یا همان درجه
پ: تبدیل مصادره کل اموال به جزای نقدی درجه یک تا چهار
ت : تقلیل انفصال دائم به انفصال موقت به میزان پنج تا پانزده سال
ث: تقلیل سایر مجازاتهای تعزیری به میزان یک یا دو درجه یا تبدیل آن به مجازاتهای دیگر از همان درجه یا یک درجه پایین‌تر
تبصره : چنانچه در اجرای مقررات این ماده یا سایر مقرراتی که به موجب آن مجازات تخفیف می‌باید، حکم به حبس کمتر از نود و یک روز صادر می‌شود، به مجازات جایگزین مربوط تبدیل می‌شود.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
ماده 7 : یک تبصره به شرح زیر به ماده { 47 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 الحاق می‌شود.
تبصره : در جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور در صورت همکاری مؤثر مرتکب در کشف جرم و شناسایی سایر متهمان، تعلق بخشی از مجازات بلامانع است. همچنین تعلیق مجازات جرائم علیه عفت عمومی { به جزء جرائم موضوع مواد { 639 } و { 640 } کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی، تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده مصوب 1375/3/2 با اصلاحات و الحاقات بعدی } و کلاهبرداری و کلیه جرائم در حکم کلاهبرداری و جرائمی که مجازات کلاهبرداری درباره آنها مقرر شده یا طبق قانون کلاهبرداری محسوب می‌شود و شروع به جرائم مقرر در این تبصره، بلامانع است. رعایت ماده { 46 } این قانون در خصوص این تبصره الزامی است.
ماده 8 :
یک تبصره به شرح زیر به ماده { 57 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 الحاق می‌شود.
تبصره : مقررات این ماده در مورد حبس‌های تعزیری درجه دو، درجه سه و درجه چهار، در صورت گذراندن یک چهارم مدت حبس قابل‌اعمال است.
ماده 9 :
تبصره ماده { 62 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به عنوان تبصره 1 ابقاء و دو تبصره به عنوان تبصره‌های { 2 } و { 3 } به شرح زیر به آن الحاق می‌شود.
تبصره 2 : مقررات این ماده در مورد حبس‌های تعزیری درجه دو، درجه سه و درجه چهار نیز پس از گذراندن یک چهارم مجازاتهای حبس قابل اعمال است.
تبصره 3 : قوه قضاییه می‌تواند برای اجرای تدابیر نظارتی موضوع این ماده یا سایر مقرراتی که به موجب ان متهم یا محکوم تحت نظارت الکترونیکی قرار میگیرد، با نظارت سازمان زندانها و اقدامات تامینی تربیتی کشور از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کند. ایین نامه اجرایی این تبصره توسط معاونت حقوقی قوه قضاییه با همکاری مرکز امار و فناوری و سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور تهیه می‌شود و به تصویب رییس قوه قضاییه میرسد.
ماده 10 :
ماده {72 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح می‌شود.
ماده 72 : تعدد جرائم عمدی که مجازات قانونی حداقل یکی از آنها بیش از یک سال حبس باشد، مانع از صدور حکم به مجازات جایگزین حبس است.
ماده 11 :
ماده { 104 } قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میگردد.
ماده 104 : علاوه بر جرائم تعزیری مندرج در کتاب دیات و فصل حد قذف این قانون و جرائمی که به موجب قوانین خاص قابل گذشت میباشند، جرائم مندرج در مواد {536} {596} {608} {609} {622} {632} {633} {641} {647} {648} {668} { 669} {673} {674} {676} {677} {679} {682} {684} {685} {690} در مواردی که املاک و اراضی متعلق به اشخاص خصوصی باشد } {692} {693} {694} {697} {698} {699} {700} {716} {717} {744} کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی { تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده } مصوب 1375/3/2 و جرائم انتقال مال غیر و کلاهبرداری موضوع ماده (1) قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367/9/15 مجمع تشخیص مصلحت نظام، به شرطی که مبلغ ان از نصاب مقرر در ماده {36} این قانون بیشتر نباشد
و نیز کلیه جرائم در حکم کلاهبرداری و جرائمی که مجازات کلاهبرداری درباره انها مقرر شده یا طبق قانون کلاهبرداری محسوب می‌شود و در صورت داشتن بزه دیده و سرقت موضوع مواد {656} {657} {661} {665} کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی { تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده } مصوب 1375/3/2 به شرطی که ارزش مال مورد سرقت بیش از دویست میلیون ریال نباشد و سارق فاقد سابقه موثر کیفری باشد و شروع و معاونت در تمام جرائم مزبور، همچنین در کلیه جرائم تعزیری درجه پنج و پایین تر ارتکابی توسط افراد زیر هجده سال در صورت داشتن بزه دیده، مشمول تبصره {1} ماده {100} این قانون و ماده {12} قانون ایین دادرسی کیفری مصوب 1392/12/4 بوده و قابل گذشت میباشد.
تبصره : حداقل و حداکثر مجازاتهای حبس تعزیری درجه چهار تا درجه هشت مقرر در قانون برای جرائم قابل گذشت به نصف تقلیل می یابد.
ماده 12 :
ماده {134} قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح و چهار تبصره ذیل ان حذف می‌شود.
ماده 134 :
در تعدد جرائم تعزیری، تعیین و اجرای مجازات به شرح زیر است.
الف : هرگاه جرائم ارتکابی مختلف نباشد، فقط یک مجازات تعیین می‌شود، و در این صورت، دادگاه می‌تواند مطابق ضوابط مقرر در این ماده که برای تعدد جرائم مختلف ذکر شده، مجازات را تشدید کند.
ب : در مورد جرائم مختلف، هرگاه جرائم ارتکابی بیشتر از سه جرم نباشد، حداقل مجازات هر یک از آن جرائم بیشتر از میانگین حداقل و حداکثر مجازات مقرر قانونی است.
پ : چنانچه جرائم ارتکابی مختلف، بیش از سه جرم باشد، مجازات هر یک، حداکثر مجازات قانونی ان جرم است، در این صورت دادگاه می‌تواند مجازات هر یک را بیشتر از حداکثر مجازات مقرر قانونی تا یک چهارم ان تعیین کند.
ت : در تعدد جرائم درجه هفت و درجه هشت با یکدیگر، حسب مورد مطابق مقررات این ماده اقدام می‌شود، و جمع جرائم درجه هفت و درجه هشت با درجه شش و بالاتر، سبب تشدید مجازات اخیر نمیشود، در جمع این جرائم با جرائم درحه شش و بالاتر، بطور جداگانه برای جرائم درجه هفت و درجه هشت مطابق این ماده تعیین مجازات می‌شود، و در هر صورت مجازات اشد قابل اجرا است.
ث : در هر یک از بندهای فوق، فقط مجازات اشد مندرج در دادنامه قابل اجرا است، و اگر مجازات اشد به یکی از دلایل قانونی تقلیل یابد یا تبدیل شود، یا به موجبی از قبیل گذشت شاکی خصوصی، نسخ مجازات قانونی و یا مرور زمان غیر قابل اجرا گردد، مجازات اشد بعدی اجرا می‌شود، و در این صورت میزان مجازات اجرا شده قبلی در اجرای مچازات اشد بعدی محاسبه میگردد. ازادی مشروط، تعلیق اجرای مجازات و عفو در حکم اجراء است.
ج : در هر مورد که مجازات قانونی فاقد حداقل یا ثابت باشد، اگر جرائم ارتکابی بیش از سه جرم نباشد، دادگاه می‌تواند تا یک ششم و اگر بیش از سه جرم باشد، تا یک چهارم به اصل آن اضافه کند.
ح: هرگاه در قانون برای جرمی یکی از مصاذیق مجازاتهای مندرج در مواد {23} یا {26} این قانون به عنوان مجازات اصلی مقرر شده باشد، ان مجازات در هر صورت اجراء می‌شود، حتی اگر مربوط به مجازات غیر اشد باشد. همچنین اگر مجازات اشد وفق ماده {25} این قانون، فاقد اثار تبعی و مجازات خفیف تر دارای اثار تبعی باشد، علاوه بر مجازات اصلی اشد، مجازات تبعی مزبور نیز اجراء میگردد.
خ : در تعدد جرم و در صورت وجود جهات تخفیف مجازات، برای هر یک از حرائم، مطابق مواد { 37 } و {38} این قانون اقدام می‌شود.
د : در صورتیکه مجموع جرائم ارتکابی در قانون عنوان مجرمانه خاصی داشته باشد، مقررات تعدد جرم اعمال نمیگردد و مرتکب به مجازات مقرر در قانون محکوم می‌شود.
ماده 13 :
ماده {137} قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح میگردد.
ماده 137 : هر کس به علت ارتکاب جرم عمدی به موجب حکم قطعی به یکی از مجازاتهای تعزیری از درجه یک تا درجه پنج محکوم شود و از تاریخ قطعیت حکم تا حصول اعاده حیثیت یا شمول مرور زمان اجرای مجازات، مرتکب جرم عمدی تعزیری درجه یک تا شش گردد، حداقل مجازات جرم ارتکابی، میانگین بین حداقل و حداکثر مجازات قانونی آن جرم است، و دادگاه می‌تواند وی را به بیش از حداکثر مجازات تا یک چهارم آن محکوم کند.
ماده 14 :
ماده {139} قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 به شرح زیر اصلاح و تبصره ان ابقاء می‌شود.
ماده 139 : در تکرار جرائم تعزیری، در صورت وجود جهات تخفیف مطابق مواد {37} و {38} این قانون اقدام می‌شود.
ماده 15 :
متن زیر به ماده {728} قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/2/1 الحاق می‌شود.
عبارت { حداکثر مجازات کمتر از نود و یک روز حبس و یا } از بند {1} ماده {3} قانون وصول برخی از درامدهای دولت و مصرف ان در موارد معین مصوب 1373/12/28 و عبارت { یا قانون } از صدر ماده { 127} این قانون حذف میگردد، و تبصره 1 ماده {1 } و تبصره 6 ماده {5} قانون تشدید مجازات مرتکبین و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367/9/15 مجمع تشخیص مصلحت نظام و مصادیق خاص قانونی که در انها برای شروع به جرم و معاونت در جرم مشخص تحت همین عناوین مجازات تعیین شده است و ماده {666} کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی { تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده } مصوب 1375/3/2 و تبصره ان نسخ میگردد.
موارد مشمول قانون کاهش مجازات حبس تعزیری چه کسانی هستند؟
براساس قاعده عطف به ماسبق نشدن قوانین، قوانین فقط در مورد متهمینی قابل اجرا هستند که پس از تصویب آن مرتکب جرم شده اند. بنابراین محکومانی که قبل از تصویب قانون محکوم شده اند لازم الاجرا نخواهند بود و قانون جدید صرفا برای محکومان جدید قابل اجرا است. اما قانون فوق با هدف کاهش مجازات بعضی از جرائم وضع شده است و مقرر شده است که این قانون در مورد تمام محکومین قابل اجرا باشد بنابراین کلیه افرادی که مشمول این قانون هستند میتوانند با استناد به این قانون مجازات خود را کاهش دهند.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011