در این مقاله قصد داریم به بررسی تعدیل نفقه بپردازیم؛ اما قبل از هرچیز باید به تعریف نفقه بپردازیم. نفقه در حقیقت یک وظیفه و مسئولیت برای شوهر است که با عقد ازدواج آن را می‌پذیرد و به معنای تأمین نیازهای مالی و نیازهای زندگی همسر و فرزندان است. مواردی مانند خوراک، لباس، مسکن، مخارج زندگی، مخارج پزشکی و مواردی از این دست را شامل می‌شود.
اهمیت نفقه به دلیل افزایش ثبات و استحکام در خانواده است. ما قبل از این در مقاله‌های مفصلی درباره نفقه زن و شرایط نفقه صحبت کرده‌ایم. در این مقاله قصد داریم در مورد وضعیتی صحبت کنیم که نیاز به تعدیل نفقه وجود دارد. تعدیل نفقه به این معناست که در شرایط خاص نیز به افزایش یا کاهش میزان نفقه براساس شرایط جدید خانواده است.
این مسئله زمانی مطرح می‌شود که شرایط مالی شوهر نامتناسب باشد و فشار مالی بر مرد افزایش پیدا کند. در این حالت درصورتی‌که کاهش نفقه مشخص شده باعث کم شدن فشار از شوهر شود و حجم فشار روانی روی خانواده را کم کرده به بهبود روابط خانواده کمک کند، درخواست تعدیل نفقه ارائه می‌شود.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
تعدیل نفقه چیست؟
تعدیل نفقه در حقیقت به معنای ایجاد کردن عدالت و توازن در پرداخت نفقه می‌باشد. چنانچه مردی از پرداخت نفقه به همسرش سرباز زده باشد و با حکم دادگاه به پرداخت نفقه محکوم گردد، موظف به پرداخت مبلغ مشخص شده به همسر می‌باشد اما اگر به دلایلی خارج از تصور مثلاً مشکلات مالی ناگهانی، توانایی پرداخت نفقه را نداشته باشد می‌تواند با ارائه دادخواست تعدیل نفقه از دادگاه، تقاضای کاهش میزان نفقه را داشته باشد. در این حالت مرد موظف است که اعسار خود را به دادگاه ثابت کند. در صورت اثبات اعسار مرد و عدم توانایی او، دادگاه در میزان نفقه مشخص شده تعدیل ایجاد می‌کند.
دلایل تعدیل نفقه
برای تعدیل نفقه دلایل مختلفی وجود دارد. از جمله این دلایل می‌توان به این موارد اشاره کرد:
1- تغییر در وضعیت مالی خانواده
2- افزایش یا کم شدن هزینه‌های زندگی
3- افزایش تعداد فرزندان
4- تغییر در نیازهای خانواده
و مواردی از این دست. در این حالت دادگاه شرایط و مدارک را بررسی می‌کند و با توجه به شرایط درخواست را می‌پذیرد یا رد می‌کند.
دعوای مطالبه نفقه پس از طلاق
چنانچه زنی در طول زندگی مشترک یا پس از طلاق رجعی از شوهر خود نفقه نگرفته باشد می‌تواند با مراجعه به دادگاه دعوای مطالبه نفقه را مطرح کند و نفقه معوقه و حال خودش را از شوهرش طلب کند.
در این حالت دادگاه بعد از بررسی شواهد و مدارک ارائه شده توسط زن، در صورت احراز شرایط، حکم به پرداخت نفقه به نفع زن می‌دهد. میزان نفقه نیز با توجه به شرایط زندگی زن، در آمد و شغل شوهر و اوضاع اقتصادی جامعه مشخص می‌شود.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
شرایط تعدیل نفقه برای مرد چیست؟
همانطور که گفتیم مرد موظف است که مدارک و شواهدی در مورد ناتوانی مالی خود برای پرداخت نفقه به دادگاه ارائه کند. در این حالت دادگاه در زمان صدور رأی تعدیل نفقه شرایط و مدارک دو طرف را بررسی می‌کند. چنانچه شرایط مالی مرد در آینده بهتر یا بدتر شود، هرکدام از طرفین می‌توانند دوباره برای تعدیل نفقه درخواست دهند.
مرد می‌تواند پس از صدور حکم نفقه، درگیر مشکلات مالی مانند ورشکستگی و … شود و توانایی‌ای پرداخت نفقه صادر شده توسط دادگاه را نداشته باشد. در این حالت باید به دادگاه صادر کننده حکم مراجعه کند و درخواست تعدیل نفقه بدهد.
ماده 1110 قانون مدنی می‌گوید:
در ایام عده وفات، مخارج زندگی زوجه عندالمطالبه از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است، (در صورت عدم پرداخت) تأمین می‌گردد.
ماده 1111 قانون مدنی می‌گوید:
زن می‌تواند در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه، به دادگاه رجوع کند. در این صورت دادگاه مقدار نفقه را معین و شوهر را به دادن آن محکوم خواهد کرد.
نحوه ارائه دادخواست تعدیل نفقه توسط مرد در دادگاه خانواده
در بعضی از مواقع مرد به دلیل شرایطی خارج از اراده خودش در پرداختن نفقه‌ای که در دادگاه مشخص شده دچار مشکل می‌شود. در این حالت او می‌تواند با ارائه کردن دادخواست تعدیل نفقه، تقاضای کاهش نفقه بدهد.برای ارائه دادخواست تعدیل نفقه لازم است اطلاعات مربوط به زن و شوهر، مشخصات مرتبط با حکم دادگاه نفقه، مدارک و دلایل اثبات کننده اعسار مرد و درخواست تعدیل نفقه بیان می‌شود.
این دادخواست باید به همراه مدارک لازم به دفتر خدمات الکترونیک قضایی یا شعبه دادگاه خانواده محل سکونت زن تحویل داده شود. بعد از تشکیل پرونده، وقت رسیدگی از طرف دادگاه تعیین می‌شود. در این زمان زن و شوهر در دادگاه حاضر می‌شوند و قاضی صحبت‌های دو طرف را شنیده و مدارک را بررسی می‌کند. سرانجام قاضی تصمیم می‌گیرد که دادخواست تعدیل نفقه را بپذیرد یا آن را رد کند.
حق زن برای درخواست تعدیل نفقه
چنانچه نفقه مشخص شده توسط دادگاه برای خانم کافی نباشد یا به دلیل تورم و مسائل جانبی نیاز به نفقه بیشتری باشد، زن نیز می‌تواند درخواست تعدیل نفقه را به دادگاه ارائه کند. در این حالت زن باید با ارائه کردن مدارک و شواهد به دادگاه اثبات کند که نفقه کفایت نیازهای اولیه او را نمی‌دهد و این مدارک می‌تواند شامل مواردی مانند فاکتورهای خرید، اجاره، رسیدهای پزشکی و …باشد.
از جمله مواردی که در این زمینه اثرگذار است صدور حکم نفقه، افزایش تورم، بیماری زن یا فرزندان او، بیکار شدن زن و … باشد. اما اگر بعد از صدور دستور و حکم نفقه خانم متوجه شود که شوهرش درآمد جدید یا اموال جدیدی کسب کرده و می‌تواند نفقه بیشتری بدهد باید از دادخواه درخواست تعدیل نفقه به نفع خود بنماید.
ماده 32 قانون حمایت خانواده می‌گوید:
هرگاه یکی از زوجین تقاضای طلاق کند، درصورتی‌که حق طلاق با او باشد و در دادگاه اثبات کند که از زندگی مشترک با زوجه یا شوهر خود عسر و حرج می‌برد، به طلاق رجعی منجر می‌شود. دادگاه در خصوص حقوق زن از جمله مهریه، حضانت فرزندان و نفقه و طلاق رجوعی تصمیم مقتضی می‌گیرد.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
شرایط تعدیل نفقه فرزند
تعدیل نفقه فرزند به معنای تغییر دادن مقدار نفقه مشخص شده برای فرزندان در شرایط جدید مالی خانواده است. نفقه فرزند به معنای تأمین هزینه‌هایی مانند خوراک پوشاک و مسکن، هزینه‌های تحصیلی و درمانی فرزندان است. با رشد فرزندان نیازهای آنها نیز بیشتر می‌شود. مخصوصاً با تورم کمرشکنی که در جامعه ایجاد شده است هزینه‌های زندگی افزایش پیدا می‌کند.
در این شرایط مادر می‌تواند با ارائه دادن دادخواست تعدیل نفقه، تقاضای افزایش میزان نفقه را از دادگاه داشته باشد و چنانچه پدر شرایط مالی و شغل مناسبی داشته باشد و بتواند نفقه بیشتری بدهد تقاضای تعدیل نفقه داشته باشد.
چنانچه حضانت فرزند از مادر به پدر یا فرد دیگری انتقال داده شود مادر با مراجعه به دادگاه خانواده می‌تواند برای افزایش نفقه فرزند اقدام کند. چنانچه فرزند به سن بلوغ رسیده باشد می‌تواند به صورت مستقل و جداگانه نفقه خود را بگیرد.
ماده 1199 قانون مدنی می‌گوید:
نفقه اولاد بر عهده پدر است. پس از فوت پدر یا عدم قدرت او به انفاق به عهده اجداد پدری است، با رعایت الاقرب فالاقرب؛ در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم قدرت آنها، نفقه بر عهده مادر است. هرگاه مادر هم زنده یا قادر به انفاق نباشد، با رعایت الاقرب فالاقرب؛ به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب‌النفقه است. اگرچند نفر از اجداد و جدات مزبور، از حیث درجه اقربیت مساوی باشند، نفقه را باید به حصه متساوی تأدیه کند.
ماده 34 قانون حمایت خانواده می‌گوید:
در صورت درخواست تعدیل نفقه از طرف زوجه یا شوهر، دادگاه میزان آن را با توجه به استطاعت مالی زوج و نیازهای زوجه و بضاعت او و شرایط زندگی مشترک بر اساس نرخ روز تعیین می‌کند.
وکیل نفقه در سامانه عدلاک
در صورتی که شما نیز به هر نحو درگیر دعاوی خانواده یا نفقه شدید، با همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک ارتباط برقرار کنید. ما آماده هستیم تا در هر ساعت از شبانه روز به صورت تلفنی یا حضوری پاسخگوی سوالات حقوقی شما باشیم.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011