درباره مسئولیت کیفری مجنون چه میدانید؟ آیا فرد مجنون مسئولیت کیفری دارد؟ باید بدانید که براساس قانون برخی از افراد در برابر اعمال خود مسئول نیستند.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
مسئولیت کیفری مجنون
ماده 149 قانون مجازات اسلامی درباره مسئولیت کیفری مجنون می‌گوید:
هرگاه مرتکب در زمان ارتکاب جرم دچار اختلال روانی بوده به‌نحوی‌که فاقد اراده یا قوه تمییز باشد، مجنون محسوب می‌شود و مسئولیت کیفری ندارد.
در بعضی مواقع فردی که مرتکب جرم شده مجنون است یا اینکه جرم را در حالت جنون انجام می‌دهد. به طوری که نمی‌توان هیچ تفاوتی میان آن فرد و یک مجنون دید
گاهی اوقات جنون همراه با جرم می‌شود و در آن آمیخته می‌شود، به صورتی که هیچ وجه تمایزی را میان آن دو نمی‌توان یافت.
اما نمی‌توان گفت که همه جرائم در حالت عادی رخ می‌دهند اما سؤال مهم این است که آیا باید به مجرمان روانی که در شرایط غیرعادی جرمی را انجام داده‌اند مانند مجرمان عادی دید کرد یا بین آنها تفاوتی قائل شد.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
ماده 149 قانون مجازات اسلامی بیان می‌کند:
هرگاه مرتکب در زمان ارتکاب جرم دچار اختلال روانی بوده به‌نحوی‌که فاقد اراده یا قوه تمییز باشد مجنون محسوب می‌شود و مسئولیت کیفری ندارد.
باید بدانید اگرچه گفته می‌شود که بیمار روانی که به خاطر بیماری جرمی را مرتکب شده است مسئولیت کیفری ندارد اما درعین‌حال نمی‌توان گفت که مسئولیت قانونی ندارد.
مسئولیت کیفری مجنون در چیست؟
مجرمین روانی در حقیقت بخشی از جمعیت جامعه هستند که به خاطر شرایط خاص روانی که دارند مشمول مجازات‌های خاصی می‌شود. شما نمی‌توانید یک فرد مجرم خطرناک را به دلیل داشتن بیماری روانی در جامعه رها کنید. این کار می‌تواند میزان جرائم را در کشور افزایش دهد. برای حل این مسئله مراکزی وجود دارد که می‌توان مجرمین روانی را در این مرکز نگهداری کرد تا هم جامعه امن بماند، هم اینکه این افراد مدتی را زیر نظر متخصصین قرار بگیرند تا بتوانند درمان شوند و پس از طی مراحل درمانی به اجتماع برگردند.
در این مراکز امکانات درمانی برای اصطلاح و درمان مجرمین بیمار قرار داده می‌شود و در کنار آن محلی برای اعمال مجازات این افراد است.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
ساخت مراکز نگهداری مجرمان روانی
دقت داشته باشید که مجرمین روانی معمولاً اصلاح‌پذیر نیستند زیرا رفتار آنها ناشی از شرایط روحی و بیماری آنها است و معمولاً بازگشت این افراد به جامعه بسیار پرخطر و پرهزینه است. بنابراین در شهرهای بزرگ مراکزی تخصصی تأسیس می‌شود که افرادی که درمان و اصلاح روانی آنها امکان‌پذیر نیست با دستور دادستان تا درمان قطعی یا به صورت دائمی در این مراکز نگهداری می‌شود.
بیشتر مجرمان روانی قابل اصلاح نیستند و رفتار آنها خشونت‌آمیز است. بنابراین اگر مجرم قابل‌درمان باشد و بتوان او را اصلاح کرد، ابتدا لازم است به مراکز درمانی فرستاده شوند. دلیل جدا کردن این مجرمین از جامعه این است که احتمال ایجاد خطر را برای سایر افراد به حداقل برسانند. سپس در جای امن به اصلاح، تربیت یا درمان آنها اقدام کنند.
نحوه ابلاغ حکم قانون در مورد مجرمان روانی
حال بیایید ببینیم حکم قانون به فرد روانی چطور ابلاغ می‌شود؟
براساس ماده 150 قانون مجازات اسلامی در زمینه مسئولیت کیفری مجنون و ابلاغ حکم چنین می‌گوید:
هرگاه مرتکب جرم در حین ارتکاب، مجنون باشد یا در جرائم موجب تعزیر پس از وقوع جرم مبتلا به جنون شود چنانچه جنون و حالت خطرناک مجنون با جلب نظر متخصص، ثابت و آزاد بودن وی مخل نظم و امنیت عمومی باشد، به دستور دادستان تا رفع حالت خطرناک در محل مناسب نگهداری می‌شود.
در این حالت فرد مجرم یا وکیل او یا وابستگان او می‌توانند به حکم صادر شده اعتراض کنند . در این حالت دادگاه با حضور فرد معترض، پرونده را زیر نظر کارشناس متخصص در جلسه‌ای بررسی می‌کند و در صورت تشخیص دادن اینکه حالت خطرناک فرد از بین رفته و در صورت انجام اقدامات تأمینی و تائید دادستان، حکم صادر می‌گردد.
چنین حکمی قطعی است و فرد مجنون و وکیل او یا اقوام او هر زمان که علائم درمان و بهبودی فرد را دیدند، می‌توانند به حکم اعتراض کنند. بنابراین هرگاه بر اساس تشخیص فرد متخصص بیماری روانی مجرم درمان شود، در صورت پیشنهاد مدیر محل نگهداری مجرمین مجنون، این امکان وجود دارد که دادستان دستور پایان اقدام تأمین را صادر نماید.
ماده ۲۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری می‌گوید:
هرگاه بازپرس در جریان تحقیقات احتمال دهد متهم هنگام ارتکاب جرم مجنون بوده است، تحقیقات لازم را از نزدیکان او و سایر مطلعان به عمل می‌آورد، نظریه پزشکی قانونی را تحصیل می‌کند و با احراز جنون، پرونده را با صدور قرار موقوفی تعقیب نزد دادستان می‌فرستد. در صورت موافقت دادستان با نظر بازپرس، چنانچه جنون استمرار داشته باشد شخص مجنون بنابر ضرورت، حسب دستور دادستان به مراکز مخصوص نگهداری و درمان سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتقل می‌شود. مراکز مذکور مکلف به پذیرش می‌باشند و در صورت امتناع از اجرای دستور دادستان، به مجازات امتناع از دستور مقام قضائی مطابق قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شوند.
تبصره 1- آیین‌نامه اجرائی این ماده توسط وزیر دادگستری با همکاری وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهیه می‌شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.
تبصره 2- چنانچه جرائم مشمول این ماده مستلزم پرداخت دیه باشد، طبق مقررات مربوط اقدام می‌شود.
همچنین ماده 503 قانون آیین دادرسی کیفری می‌گوید:
هرگاه محکوم‌علیه در جرائم تعزیری، پس از صدور حکم قطعی، مبتلا به جنون شود، تا زمان افاقه، اجرای حکم به تعویق می‌افتد؛ مگر در مورد مجازات‌های مالی که از اموال محکوم‌علیه وصول می‌شود.محکوم به حبس یا کسی که به علت عدم پرداخت جزای نقدی در حبس به سر می‌برد، در صورت جنون تا بهبودی در بیمارستان روانی یا مکان مناسب دیگری نگهداری می‌شود. این ایام جزء مدت محکومیت وی محاسبه می‌شود.
در صورتی که در زمینه مسئولیت کیفری مجنون پرسشی دارید، می‌توانید با همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک ارتباط برقرار کنید و از یک وکیل متخصص درباره پرونده خود مشورت دریافت کنید.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011