درباره احکام قانونی تولیدمثل پس از مرگ چه میدانید؟ یکی از روش‌های مقابله با ناباروری، لقاح مصنوعی و باروری مصنوعی است. در این حالت اسپرم مرد با تخمک زن در محیط آزمایشگاهی ارتباط برقرار می‌کند تا نطفه شکل بگیرد. پیش از این درباره قوانین باروری و احکام مختلف لقاح مصنوعی مقاله‌هایی را در سایت قرار دادیم؛ اما بیاییم ببینیم اگر باروری بعد از مرگ مرد رخ دهد چه حکمی دارد و شرایط فرزندی که از این راه به دنیا می‌آید از دیدگاه قانون چیست؟
از روش‌های باروری مصنوعی می‌توان به رحم جایگزین، اهدای جنین را نام برد. البته قوانین ایران در این حوزه بسیار محدود است و به خیلی از موارد در قانون اشاره نشده است.
ما در این مقاله با ما باشید تا در زمینه احکام قانونی تولیدمثل پس از مرگ با شما صحبت کنیم.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری با همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک کلیک کنید.
روش‌های باروری مصنوعی
پیش از بررسی احکام قانونی تولیدمثل پس از مرگ بیایید درباره انواع روش‌های باروری مصنوعی بیشتر صحبت کنیم.
1- استفاده از اسپرم و تخمک والدین ، در این حالت با دخالت آزمایشگاهی یا مداخله شخص ثالث، تخمک و اسپرم در محیط آزمایشگاهی لقاح داده می‌شود و به رحم زن منتقل می‌شود.
2- در برخی از شرایط اسپرم یا تخمک دچار مشکلی می‌باشد و بارداری از طریق گامت اهدا شده از زن یا مرد دیگری انجام می‌شود.
3- اهدای جنین زمانی رخ می‌دهد که اسپرم و تخمک اهدایی لقاح داده می‌شود و جنین پرورش داده می‌شود. در اینجا فرزند متولد شده هیچ رابطه ژنتیکی با والدین خود ندارد.
4- رحم جایگزین: زمانی که سلول‌های جنسی والدین سالم است اما مادر توانایی حمل کودک را ندارد بنابراین نطفه در رحم فرد دیگری پرورش داده می‌شود.
باروری پس از مرگ و انواع روش‌های آن
در زمینه تولیدمثل بعد از مرگ چند حالت وجود دارد:
- اگر فردی بخواهد در زمان زندگی بارور شود این امکان وجود دارد که تلقیح انجام شده باشد و در رحم مادر جاگذاری شده باشد اما موفق نبوده باشد.
- اگر لقاح انجام شده باشد و نطفه منجمد شده باشد و بتوان آن را پس از فوت در رحم قرار داد.
- زمانی که اتفاقی نیفتاده است و در زمان زنده بودن مرد، گامت منجمد نشده باشد و گرفته نشده باشد و مرد بمیرد ، اگر همسر او درخواست استخراج اسپرم فرد متوفی را کرده باشد تا بتواند از او صاحب فرزند شود. این شرایط در کشورهای مختلف پذیرفته شده است اما برخی از کشورها با آن مخالف هستند.
- در برخی شرایط هیچ کدام از زن و مرد بعد از فوت طرف مقابل این درخواست را نمی‌کند و فرد دیگری چنین درخواستی می‌کند مثلاً مادر فرد فوت شده
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
تولیدمثل پس از مرگ در کشورهای مختلف مجاز است؟
کشورهای مختلف درباره تولیدمثل پس از مرگ دیدگاه‌های متفاوتی دارد. بعضی از کشورها این کار را منع کرده و آن را ممنوع می‌کنند . به عنوان مثال کشورهای ترکیه، دانمارک، آلمان، ایتالیا و سوئیس این کار را ممنوع اعلام کرده‌اند.
علت این مخالفت می‌تواند مذهبی باشد یا اینکه از نظر حقوقی و اخلاقی با این عمل مخالفند؛ زیرا معتقدند چنین عملی تولد فرزندی است که از زمان تولد یتیم است و این به نوعی ظلم به کودک می‌باشد.
البته در بعضی از کشورها این عمل مجاز اعلام شده است و معتقدند باید به آزادی فردی احترام گذاشت؛ یعنی در این کشورها حقوق والد بر حقوق فرزند اولویت داده می‌شود مانند کشور اسپانیا، یونان و انگلیس
اما نظر ایران در این زمینه چیست؟ در کشور ما لقاح پس از مرگ مسکوت گذاشته شده است یعنی تولیدمثل بعد از مرگ در کشور ما به صراحت ممنوع اعلام نشده است.
حالا بیایید ببینیم چه کسانی می‌توانند متقاضی تولیدمثل پس از فوت باشند و باید چه شرایطی داشته باشد؟
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین با همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک، کلیک کنید.
تولیدمثل پس از مرگ در حقوق ایران
همانطور که گفتیم در ایران درباره تولیدمثل پس از مرگ قانون مشخصی وجود ندارد؛ بنابراین لازم است در این زمینه نظرات فقهی را بررسی کنیم.
- عده کمی از فقها اعتقاد دارند که باوری بعد از مرگ کلاً ممنوع است و فرزند به دنیا آمده در این روش مشروع نمی‌باشد.
- عده‌ای دیگر معتقدند این نوع از باروری در زمان عده وفات جایز است و اعتقاد دارند که در دوره عده رابطه زوجیت میان زن و مرد وجود دارد ؛ اما در مورد آثار این کار اختلاف وجود دارد.
- دسته سوم کلاً این مسئله را مجاز می‌دانند و میگویند حتی پس از زمان عده ، اهدای اسپرم مجاز است.
همچنین این فقها معتقدند در هر سه گروه نسبت کودک با مادر تائید می‌شود اما در زمینه نسبت پدر با کودک اختلافاتی وجود دارد . یک دسته معتقدند چنین فرزندی از پدر ارث نمی‌برند ، برخی میگویند طفل حاصل فرزند پدر می‌باشد و تمام آثار فرزندی شامل او می‌گردد.
رویه مراکز درمانی
در مراکز درمانی تهران معمولاً این پذیرش انجام می‌شود اما در شهر مشهد معمولاً چنین درخواستی رد می‌شود بنابراین پیش از اینکه هر اقدامی در این زمینه انجام دهید و هزینه‌های سرسام‌آور درمان ناباروری را پرداخت کنید باید با یک وکیل متخصص مشورت کنید تا راهنمای قانونی شما در مشکل قانونی باشد.
همچنین لازم است بدانید مرکز رویان تهران برای انجام تولیدمثل پس از مرگ به مجوز دادگاه نیاز دارد زیرا ممکن است بعداً برای دریافت شناسنامه و مدارک والدین درگیر مشکل شود.
مالکیت گامت (سلول جنسی)
هر فرد نسبت به اموال خود حق سلطه دارد و می‌تواند طبق تصمیم خود آنها را انتقال دهد یا تبادل کند اما در زمینه اعضای بدن این قاعده وجود ندارد و سلطه افراد به بدن و اعضای بدنشان غیرمادی و غیرمالی می‌باشد.
میان اهدای گامت و اهدای اعضای بدن تفاوت‌هایی وجود دارد زیرا با اهدای گامت یک فرد، ممکن است فرد جدیدی متولد شود و امکان تعیین سرنوشت فرد دیگری وجود ندارد.
در این زمینه قوانین ایران ناقص هستند و قوانین موجود نمی‌توانند تمام سؤالات و ابهامات را در زمینه تولیدمثل بعد از مرگ نیست.
قوانین سایر کشورها در زمینه تولیدمثل پس از مرگ
در قوانین کشور فرانسه در زمینه تولیدمثل پس از مرگ سختگیری شده است و اجازه انتقال گامت را به فرد یا کشور دیگر نمی‌دهد؛ اما کشور یونان با تائید یک سری شرایط برای کودک این اجازه را می‌دهد به عنوان مثال حل ارث کودک را مورد تائید قرار می‌دهد
در بعضی از کشورها تنها در صورت درخواست همسر متوفی ، انتقال گامت انجام می‌شود و در بعضی از کشورها نیاز به سند رسمی و کتبی در این زمینه وجود دارد.
اگر می‌خواهید بیشتر درباره قوانین ایران در این مسئله بدانید می‌توانید در پایین همین پست سؤالات خود را با همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک مطرح کنید.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011