یکی از سؤالاتی که در زمینه حقوق مالی مطرح میشود این است که شرایط گرفتن حقوق بعد از فوت همسر چیست و یک زن چطور میتواند پس از فوت همسر از شرایط گرفتن حقوق استفاده کند؟ گرفتن حقوق بعد از فوت همسر چه شرایطی دارد و چه مراحل قانونی‌ای باید طی شود؟ مهمترین نکاتی که برای گرفتن حقوق بعد از فوت همسر باید بدانیم چیست؟ چه میزان از حقوق همسر پس از فوت او به همسرش می‌رسد؟ در قانون استخدامی کشور چه شرایطی برای گرفتن حقوق وجود دارد؟
گرفتن حقوق بعد از فوت همسر
یکی از مهمترین مواردی که بعد از فوت شوهر بررسی میشود، میزان حقوقی است که بعد از فوت یک نفر به همسرش می‌رسد. بسیاری از افراد گمان می‌کنند که میزان مستمری و حقوق مالی فرد فوت شده براساس قانون ارث مشخص میشود اما در حقیقت این‌طور نیست بلکه تنها مشخص‌کننده این مسئله قانون بیمه کشور است.
در قانون ایران میزان حقوق افراد فوت شده توسط قانون تأمین اجتماعی و قانون استخدامی کشور مشخص میشود. باید بدانید که قانون تأمین اجتماعی شرایط حقوقی مربوط به کارگران را مشخص میکند و قانون استخدامی کشور و صندوق بازنشستگی درباره مسائل حقوقی مربوط به کارمندان دولت است. قوانین این سازمان‌ها بر اساس شغل متوفی درباره میزان حقوقی که به همسر متوفی تعلق میگیرد تصمیم‌گیری می‌کنند.
در ادامه این مقاله شرایط گرفتن حقوق همسر فوت شده را از دید قانون تأمین اجتماعی و قانون استخدامی کشوری بررسی می‌کنیم.
نکته: لازم است بدانید که حقوق متوفی جزء مواردی است که تمام وارثان واجد شرایط می‌توانند از آن سهم ببرند. بنابراین بهتر است قبل از اینکه برای دریافت حقوق بعد از فوت همسر اقدام کنید با یک وکیل باتجربه مشورت کنید تا شما را در مسیر درست راهنمایی کند.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری با همکاران ما کلیک کنید.
گرفتن حقوق بعد از فوت همسر در قانون تأمین اجتماعی
در قانون تأمین اجتماعی دریافت حقوق متوفا توسط وارثان آن قوانین مشخصی دارد.
بعد از فوت همسر مستمری‌بگیر، بر اساس قانون همسر یا شوهر او (معمولاً زن) میتواند 50 درصد از حقوق او را بگیرد. به‌عبارت‌دیگر نیمی از حقوق متوفی به همسر فرد تعلق دارد و نیم دیگر آن بین بقیه ورثه تقسیم میشود.
اگر یکی از ورثه شرایط دریافت حقوق را نداشته باشد یا مایل به دریافت این حقوق نباشد، سهم او بین بقیه افراد تقسیم میشود.
باید این مسئله را در نظر داشته باشید که افراد واجد صلاحیت برای گرفتن این حقوق بر اساس مراحل ارث مشخص میشود.بنابراین کسانی که به عنوان وارث مشخص می‌شوند، وارث حقوق فرد نیز هستند. البته حقوق متوفی تنها به خانواده درجه یک تعلق میگیرد.
بازماندگانی که می‌توانند حقوق مستمری از متوفی مرد را دریافت کنند
بر اساس قانون بازماندگانی که می‌توانند حق مستمری مرد متوفی را دریافت کنند این افراد هستند:
- همسر دائم متوفی و ازدواج مجدد همسر پس از فوت همسر اولش مانع از پرداخت حقوق نمیباشد.
- همسر بیمه شده متوفی که ازدواج دوم داشته در صورت فوت شوهر دوم خود، و تعلق حقوق همسر متوفی دوم بیشترین مستمری ملاک پرداخت میباشد.
- فرزندان متوفی که سن آنها کمتر از 18 سال است یا اینکه به تحصیل اشتغال دارند یا درصورتی‌که به علت بیماری و نقص عضو قادر به کار نباشند.
- براساس تبصره 2 قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان که در سال 1338 تصویب شده است، فرزند پسر مستمری‌بگیران دولت تا پایان سن 20 سالگی و در صورت وجود مدارک درصورتی‌که مشغول تحصیل در یکی از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی باشد تا پایان 25 سالگی قادر به دریافت این مستمری خواهند بود.
- حقوق وظیفه حقوقی است که به فرزندان دختر کارمندان دولتی و شهرداری‌ها و سازمان‌های دولتی و نیروهای مسلح و قانون تأمین اجتماعی تعلق میگیرد و به شرط نداشتن شوهر و شغل قابل پرداخت است.
- حقوق وظیفه سهم فرزندان و نواده‌های مؤنث متوفی که به خاطر رسیدن به سن مشخص شده قطع شده به شرطی که آن فرزند شوهر یا شغل نداشته باشد.
- پدر و مادر متوفی درصورتی‌که تحت تکفل او باشند و سن پدر بالای شصت سال و سن مادر بالای 55 سال باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشند درصورتی‌که از این سازمان هیچ مستمری دیگری دریافت نکنند مشمول این پرداخت می‌گردند.
تماس فوری با بهترین تیم وکلا در شهر و استان شما
شماره تلفن‌های ۰۹۱۵۵۰۴۶۹۰۹ و ۰۹۳۹۳۱۰۶۰۱۱
بازماندگانی که می‌توانند مستمری بازنشستگی از متوفی زن دریافت کنند
در صورت فوت زن بیمه شده چه کسانی حقوق مستمری بازنشستگی او را دریافت می‌کنند؟
- شوهر زن درصورتی‌که تحت تکفل همسرش بوده باشد و سن او بالای شصت سال باشد، با تائید کمیسیون پزشکی ماده 91 بر از کار افتاده بودن، و عدم دریافت مستمری از سازمان
- فرزندان زن رد صورتی که پدرشان زنده نباشد یا پدرشان مشمول بند قبلی نشده باشد و مستمری دیگری نداشته باشد. اگر سن آنها کمتر از هجده سال باشد یا در صورت اشتغال به تحصیل تا پایان زمان تحصیل یا در صورت وجود بیماری و نقص عضو با تائید کمیسیون پزشکی
- پدر و مادر دختر فوت شده درصورتی‌که تحت تکفل او باشند و به شرط اینکه سن پدر بیشتر از شصت سال و سن مادر بیشتر از پنجاه و پنج سال باشد اگر از کار افتاده باشند و مستمری دیگری از سازمان نداشته باشند می‌توانند حقوق او را دریافت کنند.
دریافت حقوق بعد از فوت همسر در قانون استخدامی کشور
در اینجا می‌خواهم این قانون را از دید نگارنده بررسی کنم و شرایطی را که مشابه آن را بارها دیده‌ام توضیح دهم تأکید می‌کنم که این دیدگاه یک فرد عادی جامعه از این قانون است و نه یک قانون‌شناس: زمانی که یکی از بازنشستگان دولتی فوت میکند. صندوق بازنشستگی کشوری مستمری او را چطور تقسیم میکند؟
در قانون گذشته حقوق کامل بازنشسته در زمان فوت بین وراث تقسیم می‌شد تا از تأمین آتیه فرزندان متوفی اطمینان حاصل شود. به‌این‌ترتیب که پسر تا 18 یا 20 سالگی و دختر تا زمان ازدواج از حقوق پدر بهره‌مند بودند و در صورت نبود هرکدام از این‌ها، کل حقوق متوفی به همسر او می‌رسید تا در بقیه عمر از نظر مالی برای زندگی خود و فرزندانش تأمین باشد .
به عبارتی کار دولتی و پرداخت سهم بیمه بازنشستگی توسط فرد، آتیه خانواده او را ولو به صورت جزئی تأمین می‌کرد. اما متأسفانه این قانون در چند سال اخیر تغییر کرده است که البته موجب اعتراض تعداد زیادی از بازنشستگان و خانواده‌های آنها شد.همان‌طور که میدانید بخش زیادی از جمعیت ایران را خانواده‌های کارمندان دولت (نظامی و غیرنظامی) تشکیل می‌دهند که میتواند شامل کارگران، معلمان، کارمندان دولتی و … باشد.
براساس قانون جدید استخدامی کشور بعد از فوت فرد، حقوق او مصادره میشود و فقط نیمی از این حقوق به وارث داده میشود. به عبارت دیگر صندوق بازنشستگی نیمی از حقوق را برمی‌دارد و تنها نیمی از حقوق متوفی به وارث تعلق میگیرد.
بسیاری از خانواده‌های شاغل در مشاغل دولتی معتقدند که اصولاً یکی از دلایل افراد برای انجام شغل‌های دولتی، تأمین آتیه همسر و فرزندانشان پس از فوت است و بازنشستگان این مسئله را ناشی از تلاش دولت برای جبران کمبود بودجه می‌دانند که امنیت آتیه خانواده‌های شاغلان دولتی (نظامی و غیرنظامی) را به‌خصوص در شرایط اقتصادی امروز جامعه از بین برده است.
در حقیقت در همین زمان یک کارمند دولتی با حقوق کامل خود جزء طبقه مالی ضعیف جامعه محسوب میشود که اکثراً اجاره‌نشین نیز هستند و در سنین میان‌سالی اکثراً شغل دوم و سومی برای تأمین زندگی خانواده خوددارند. حال تصور کنید سرپرست خانوار را که نان‌آور خانواده بوده از دست بدهید، حقوق اندک دولتی هم نصف شود! این مسئله هیچ بعدی از امنیت آتیه را برای خانواده فرد تأمین نمی‌کند و تنها بار زندگی را برای آنها تشدید میکند.
چیزی که متأسفانه قانون‌گذاران کشور با حقوق‌های چند ده میلیونی و مادام‌العمر از درک آن عاجزند این است که یک خانواده زمانی که سرپرست خود را از دست می‌دهد نیاز به حمایت دوچندان روحی و مالی دارد تا بتواند با غم فقدان کنار بیاید و اصولاً این وظیفه دولت است که در سن پیری و نبود سرپرست پشتیبان خانواده کسانی باشد که سی سال از عمر خود را به خدمت دولتی گذرانده‌اند. نه اینکه میزان حقوق اندک دولتی را نیز از آنها بگیرند و به امید خدا رهایشان کنند. و این یک حقیقت است که پس از فوت شوهر در سن بازنشستگی، همسر او از سن کار خارج شده و حتی اگر بخواهد هم امکان شاغل بودن ندارد.
درهرحال قانون موردنظر درست یا غلط تصویب‌شده و در حال حاضر چند سالی از اجرای آن می‌گذرد و مثل همیشه صدای این قشر شنیده نمی‌شود.
سهم ورثه از حقوق کارمندان دولتی
براساس این قانون تمام ورثه از حقوق متوفی سهم برابری دارند. بنابراین اگر همسر متوفی چهار فرزند داشته باشد تنها بیست درصد از حقوق شوهرش به او می‌رسد .میانگین حقوق یک بازنشسته نظامی در کشور ما حدود ده تا دوازده میلیون تومان است.
براساس این قانون 50 درصد از حقوق متوفی به نفع صندوق بازنشستگی ضبط میشود. بنابراین دریافتی این خانواده در بهترین حالت شش یا هفت میلیون تومان خواهد بود که اگر بر تعداد ورثه پنج نفر تقسیم کنیم سهم ارث همسر مرحوم چیزی حدود یک میلیون تومان است! درست شنیدید یک میلیون تومان… پول یک گونی برنج!
یک مشکل عجیب قانونی
آنچه درباره گرفتن حقوق بعد از فوت همسر گفته شد عملاً به معنای عدم تأمین مالی یک زن در میان‌سالی است که با توجه به خانه‌دار بودن بخش زیادی از زنان ایران یک فاجعه محسوب میشود. حال تصور کنید که این فرد بازنشسته دختران مجردی هم داشته باشد. فارغ از بحث فاجعه‌بار قیمت اجاره خانه و هزینه‌های کمرشکن زندگی، تأمین جهیزیه و هزینه‌های ازدواج این دختران هم به دوش مادر است. حال اگر دختران موردنظر برای تأمین آتیه خود سرکار بروند تا کمک‌خرج خانواده باشند چه رخ می‌دهد؟
در صورت فوت یکی از ورثه یا خارج شدن او از شرایط دریافت ارث (مثلاً کسب درآمد یا ازدواج فرزندان) حقوق او نیز به نفع صندوق بازنشستگی کشوری مصادره میشود. به عبارتی بازهم از حقوق خانواده متوفی کسر خواهد شد و این یکی از قوانین مهمی است که در مورد گرفتن حقوق بعد از فوت همسر در قانون استخدامی باید بدانید.
یعنی درصورتی‌که هرکدام از فرزندان متوفی شاغل شوند یا به نوعی برای کمک به شرایط خانواده کسب در آمد کنند، حقوق یک میلیون تومانی آنها توسط دولت کسر می‌گردد. قانونی که می‌توان آن را یک فاجعه نامید.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین با همکاران ما کلیک کنید.
شرایط گرفتن حقوق بعد از فوت همسر
اولین شرط مهمی که برای گرفتن حقوق بعد از فوت همسر وجود دارد این است که زن در عقد دائم او باشد. بنابراین تنها همسر دائمی متوفی میتواند از حقوق او ارث ببرد و برای دیگران چنین حقی وجود ندارد و همسر صیغه ای نمیتواند برای گرفتن حقوق بعد از فوت همسر اقدام کند.
در قانون قدیمی در صورت ازدواج مجدد زن پس از فوت شوهر، سهم او از حقوق شوهر از میان می‌رفت اما قانون جدید تصریح کرده است که ازدواج مجدد زن چه به‌صورت دائم یا موقت، مانعی برای دریافت حقوق و مستمری او نیست.
مسئله دیگری که باید به آن توجه کرد این است که درصورتی‌که زنی بعد از فوت شوهرش ازدواج کند میتواند حقوق شوهر اول خود را بگیرد. اما در صورت فوت شوهر دوم حقوق دومی به او می‌رسد؟ براساس قانون زن تنها میتواند از حقوق و مستمری یکی از شوهران خود استفاده کند.
درصورتی‌که زوجه شاغل باشد یا مستمری‌بگیر باشد باز هم میتواند از مستمری شوهر خود استفاده کند و این مسئله مانعی برای دریافت حقوق او نیست.
تماس فوری با بهترین تیم وکلا در شهر و استان شما
شماره تلفن‌های ۰۹۱۵۵۰۴۶۹۰۹ و ۰۹۳۹۳۱۰۶۰۱۱
انحصار وراثت حقوق بازنشستگی خانم فوت‌شده
چنانچه مستمری‌بگیر خانمی باشد و حقوق بازنشستگی داشته باشد حقوق او با این شرایط میان ورثه تقسیم میشود:
- شوهر زن درصورتی‌که از کار افتاده باشد و بیشتر از 60 سال سن داشته باشد و تحت پوشش تأمین اجتماعی نباشد.
- پدر و مادر فرد درصورتی‌که سن پدر بیشتر از 60 سال باشد و سن مادر بیشتر از 55 سال
- فرزندان دختر و پسر درصورتی‌که کمتر از 18 سال سن داشته باشند یا گواهی اشتغال به تحصیل داشته باشند .
امیدواریم که این مقاله پاسخ سؤالات شما را در زمینه گرفتن حقوق بعد از فوت همسر و مستمری بازنشستگی ارائه کرده باشد. فراموش نکنید در روزهای سخت ما در کنار شما هستیم.
سلام وقت بخیر این قانون برای ن م هم صدق میکنه ؟ در صورتی که متوفی خانم باشه و سرپرست شوهرش
سلام خیر متاسفانه تعلق به مرد نمیگرد
با سلام…
ایا فرزندان بالای ۲۰ سال که خود خانواده جدا دارند باید وکالتنامه امضا کنند تا حقوق بازنشستگی پدرشان به مادرشان برسد؟
سلام
خیر نیازی نیست
باسلام متوجه نشدم .اگرمتوفی مثلا ۲۰میلیون
حقوقش هست بعدهمسرفردمتوفی چقدردریافتی
حقوق دارد
سلام بستگی دارد بیمه دولتی هست یا بیمه تامین اجتماعی(کارگر و کارمند دولت) در بیمه دولتی حقوقی متوفی به طور مساوی بین ورثه تقسیم میشه و در بیمه کارگری 50 درصد متعلق به خانم هست و ومابقی بین ورثه تقسیم میشود. در زمان زنده بودن فرد می تواند تعیین کند که حقوق بعد از فوت به چه شخصی برسه ( در مورد بیمه دولتی ) اما در مورد تامین اجتماعی قضیه یه مقدار فرق میکند
سلام اگر فرد فوت شده بدون فرزند باشد آیا حقوق به همسر می‌رسد یا پدر مادر در حالی بیمه شده نباشند
سلام
به همسر میرسه
سلام
زنی که خود مستمری بگیر بازنشستگی کشوری هست وبیمه تبعی همسرش نیست آیا بعد از فوت همسر مشمول مستمری همسر هم میشود؟
سلام
بله می توانید
باسلام اگر زن کارمند باشد خودش حقوق بگیر باشد بازهم بعد فوت همسر حقوق همسرش را میتواند بگیرد یانه
بله می تواند
سلام آیا بعد فوت شوهر حقوق او تا زمان انحصار وراثت کم میشود
سلام
خیر بعد از انحصار وراثت حقوق برای وراث تقسیم می شود
آیا درست که میگن باید از صیغه دایم ۲ سال گذشته باشه که درصورت فوت شوهر که حقوق به زن تعلق بگیره؟
سلام خیر
سلام آیا حقوق پدر ، در خانواده با دو فرزند یک پسر و یک دختر و مادر
اگر فرزندان بالا ۱۸ سال بشوند سهم حقوق دریافتی فرزند کلا قطع میشود یا به سهم مادر اضافه میشود بیمه
تأمین اجتماعی
سلام
پسر قطع می شود و دختر اگر ازدواج نکرده باشد بهش تعلق میگرد و زمانی که یکی از افراد بهشون تعلق نگیرد به بقیه اضافه می شود.
سلام وقت بخیر
آیا یک زن بیوه می تواند حقوق پدر فوت شده کارمند دولت و هم شوهر فوت شده کارمند دولت را دریافت کند البته حقوق دریافتی از شوهر زیر ۱۰ میلیون تومان می باشد که یک سالی هست دریافت میکند امکانش هست حقوق پدرش را هم بگیرد؟ لطفا راهنمایی بکنید.سپاس گزاریم.
سلام
خیر نمی توانید حقوق پدر را دریافت کنید.چون حقوق شوهر را دریافت میکند و منبع درامد محسوب می شود حقوق پدر فوت شده تعلق نمیگرد.
سلام همسرم یک فرزند از زن اولش دارد که معلول است حقوق بین من و این پسر چطور تقسیم میشود
درود
کسیکه صیغه دایم یا موقت باشه میتونه از مستمری همسر (که فوت شده) استفاده کنه؟
سلام
در صورتی که ثبت شده باشه خیر
سلام اگر مرد فوت شده همسرو دوفرزند دختر داشته باشد
۵۰درصد به همسر
۲۵درصد به هرکدام از فرزندان تعلق میگیرید
سوال بنده اینجاست اگریکی از فرزندان شاغل شود۲۵درصدش به مادر و خواهرش تعلق میگیرد یا کلا حذف میشود؟
سلام
اگر یکی از فرزندان شاغل شود باقیمانده باز هم به صورت 50 و 25 تقسیم می شود
***************************************************
کلمات رکیک منتشر نمی شود
سلام. زن کارمند بازنشسته دولت بوده فوت شده.. همسرش هم بازنشسته دولته.. حقوق زن به مرد میرسه؟