اعسار چیست؟ لایحه اعسار چیست و چه شرایطی دارد؟ مهمترین نکاتی که در زمینه نگارش این لایحه باید به آن توجه کنیم کدم‌اند؟ تفاوت لایحه اعسار و دادخواست اعسار چیست؟ در نوشتن این لایحه باید چه مواردی را در نظر گرفت؟ این لایحه توسط کدام‌یک از طرفین ارائه می‌گردد؟ وظیفه وکیل در زمینه لایحه‌ی اعسار چیست؟ ما در این مقاله به سؤالات شما در این زمینه پاسخ خواهیم داد:
اعسار چیست؟
اصطلاح «اعسار» در زبان فارسی به معنای عدم توانایی یا عدم امکان انجام کار یا وظیفه موردنظر به دلیل علتی خاص مانند بیماری، مسافرت، مشکلات خانوادگی و غیره استفاده می‌شود؛ به عبارت دیگر، اعسار به معنای عذرخواهی از انجام کاری به دلیل موانعی است که فرد نمی‌تواند آن‌ها را برطرف کند. در برخی موارد، این اصطلاح به عنوان یک حق قانونی نیز به کار می‌رود که فرد را از انجام وظایف مشخصی در صورت وجود علت مشروعی مانند بیماری، استراحت پزشکی و غیره معاف می‌کند.
نحوه نوشتن لایحه اعسار
لایحه‌ی اعسار یکی از لایحه‌های مهم در دادگاه حقوقی و کیفری است؛ زیرا اعسار یک مسئله عمومی در پرداخت محکوم به در دادگاه‌های کیفری و حقوقی می‌باشد؛ بنابراین لایحه‌ی اعسار نیز بسیار پرکاربرد است؛ اما بررسی اعسار فرد در دادگاه بر اساس یک دادخواست است و زمانی که این دادخواست به دادگاه ارائه می‌شود، دادگاه با بررسی شرایط، برای دادخواهی تصمیم می‌گیرد.
بر اساس آنچه گفتیم می‌توانیم بگوییم که اعسار یک دادخواست است اما لایحه‌ی اعسار اعتراض به نتیجۀ این دادخواست است. حال بیایید بررسی کنیم که لایحه‌ی اعسار چطور باید نوشته شود و در نگارش آنچه شرایطی باید رعایت شود؟
مفاهیم لایحه اعسار
برای درک لایحه‌ی اعسار باید مفهوم لغوی خود اعسار را درک کنیم. اعسار در لغت به معنای ناتوانی و تنگ‌دستی است. این مفهوم زمانی استفاده می‌شود که فرد محکوم توانایی پرداخت مبلغ جریمه، دیه یا … مشخص شده را نداشته باشد.
مثلاً به پرداخت دیه‌ای محکوم‌شده باشد که از توان او خارج است یا برای پرداخت مهریه همسر خود دچار مشکل شود .
اگر محکوم توانایی پرداخت یکجای مبلغ حکم شده را نداشته باشد، باید طی یک ماه بعد از زمان صادر شدن رأی، برای ارائه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه یا دیه یا مجازات نقدی مشخص شده اقدام کند. ارائه این دادخواست در حقیقت اعلام عدم توانایی فرد از پرداخت مبلغ معین شده است. برای اثبات اعسار نیز از لیست اموال دو طرف یا شهادت دو شاهد استفاده می‌شود.
اگر اثبات شرایط اعسار رخ داد و دادگاه به این نتیجه رسید که محکوم توانایی پرداخت رقم موردنظر را ندارد، دادگاه این مبلغ را قسط بندی می‌کند و فرد موظف به پرداخت پیش قسط و اقساط مشخص شده است و باید در زمان‌های مشخص‌شده اقساط حکم خود را بپردازد.
همچنین این امکان وجود دارد که طرف مقابل نسبت به حکم اعسار شاکی باشد، در این صورت هرکدام از دو طرف می‌توانند با ارائه لایحه اعسار برای بررسی مجدد توانایی مالی طرف مقابل و شرایط پرداخت مالی او اقدام کنند.
نکته دیگری که باید در نظر بگیرید این است که ارائه لایحه‌ی اعسار می‌تواند توسط هرکدام از طرفین دعوا صورت بگیرد. اگر ارائه‌کننده درخواست اعسار خواهان باشد، هدف او از ارائه این دادخواست رد اعسار یا اعتراض به قسط بندی است و مثلاً فرد معتقد است که خوانده توانایی مالی جبران یکجای خسارت را دارد.
طرف دیگر خوانده یا محکوم این حکم است. درصورتی‌که این فرد حکم را قبول داشته باشد یا اینکه به دلیل عدم توانایی قادر به پرداخت اقساط تعیین شده نباشد، او نیز می‌تواند لایحه‌ی اعسار به دادگاه ارائه کند.
یکی از مهمترین مسائلی که در زمینه این موارد باید بدانید نیاز به مشورت و راهنمایی گرفتن از یک وکیل حقوقی با تجربه و آگاه است. برای به دست آوردن بهترین نتیجه در پرونده حقوقی خود پیش از هر اقدامی به سراغ یک وکیل بروید و حداقل یک جلسه مشاوره حضوری با وکیل داشته باشید تا راهنمایی‌های لازم در خصوص پرونده را به شما ارائه دهد.
تفاوت دادخواست اعسار با لایحه اعسار
یکی از سؤالاتی که مکرر توسط افراد پرسیده می‌شود این است که لایحه اعسار با دادخواست اعسار چه تفاوتی دارد.
باید بگوییم که دادخواست زمانی ارائه می‌شود که یک فرد به دنبال حق قانونی خود است؛ یعنی دادخواست برای شروع یک دعوای حقوقی یا دادرسی تنظیم و به دادگاه ارائه می‌شود؛ مثلاً دادخواست طلاق یا دادخواست حضانت و …
اما زمانی که فردی به پرداخت مجازات مالی مانند مهریه، دیه و … محکوم‌شده باشد، قاضی حکم قطعی را صادر می‌کند و پرونده بسته می‌شود. در این حالت فرد محکوم از زمان صدور حکم یک ماه زمان دارد که برای ارائه دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به اقدام کند.
در دادخواست اعسار، شرایط مالی و تمکن محکوم بررسی می‌شود. درصورتی‌که شرایط مالی طوری باشد که مشخص شود او نمی‌تواند مبلغ مشخص شده در حکم را یکجا بپردازد، دادگاه مبلغ حکم را برای او قسط‌بندی می‌کند.
اما لایحه در حقوق به این معنی است که در مراحل دادرسی نیاز به شواهد و مدارک وجود دارد. در حقیقت طرفین دادگاه به کمک لایحه می‌توانند نیازهای خود را با دادگاه در میان بگذارند.
به‌این‌ترتیب در زمان رسیدگی و بررسی اعسار از پرداخت محکوم به، طرفین دعوا می‌توانند مدارک خود را برای اثبات یا رد اعسار به دادگاه ارائه کنند. در بیان کلی لایحه اعسار نوعی اعتراض به حکم صادرشده دربارۀ اعسار است . به‌این‌ترتیب امکان بررسی مجدد اعسار و صدور رأی جدید برای این مسئله به وجود می‌آید.
برای اطلاعات بیشتر:
لزوم کمک گرفتن از یک وکیل در لایحۀ اعسار
باید بدانید که نگارش لایحۀ اعسار یک مسئله قانونی است و برای یک مسئله قانونی شما باید از مشورت یک وکیل حقوقی استفاده کنید؛ زیرا این لایحه نیز مانند مسائل قانونی دیگر، قواعد و پیچش‌های خودش را دارد . شما با ارائه لایحه در حقیقت نیاز قانونی خود را به دادگاه اعلام می‌کنید. همچنین لایحه یک مدرک و سند کتبی قانونی است ؛ بنابراین شیوه نگارش و تدوین آن بسیار مهم است.
در تدوین دادخواست و لایحه‌ی قانونی شما باید با زبان قانون آشنا باشید و بتوانید از اصول قانونی برای بیان درست نیاز خود و پیگیری حقوقتان استفاده کنید. آیا شما میدانید که بهترین راه برای پیگیری قانونی حق شما از طریق قانون در شرایط مختلف چیست؟یک اشتباه کوچک می‌تواند موجب زیان بزرگی بشود؛ بنابراین اجازه دهید یک متخصص قانون این کار را برای شما انجام دهد تا بتوانید مطلوب‌ترین نتیجه را از دعوای خود کسب کنید.
همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک این آمادگی را دارند که با ارائه مشاوره حقوقی به حفظ منافع قانونی شما عزیزان کمک کنند. فراموش نکنید در روزهای سخت ما در کنار شما هستیم.
بیشتر بدانید: