وکیل طلاق : یکی از مسائلی که در ازدواج بسیار مطرح می‌شود حقوق زن در ازدواج است؛ اما به‌طورکلی حقوق یک زن در ازدواج شامل چه مواردی است؟ با ایجاد پیوند ازدواج طرف حقوق و وظایفی را بر عهده می‌گیرند. به عنوان مثال در قانون کشور ما اختیار برخی از امور به مردان می‌رسد مواردی مانند خروج زن از کشور، تعیین شاغل بودن یا نبودن زوجه و … شامل این موارد می‌شود؛ اما در مقابل برای زن چه حقوقی مشخص‌شده است؟
حقوق زن در ازدواج
در شروع زندگی مشترک، افراد در مورد برخی از مسائل با یکدیگر توافق می‌کنند؛ یعنی درباره بعضی از مسائل به سازش می‌پردازند. این دسته از حقوق معمولاً حقوق غیرمالی افراد هستند. مواردی مانند حق طلاق، حق کار، حق تحصیل، حق سفر، حق تعیین محل زندگی
همچنین حقوقی نیز وجود دارد که در شرع و قانون برای زنان مشخص‌شده است. از جمله این حقوق حقوق مالی زن است. مواردی مانند نفقه، مهریه، اجرت‌المثل، نیمی از دارایی، حق ارث از اموال شوهر و البته مستمری مرد درصورتی‌که مرد بازنشسته با مستمری‌بگیر باشد در این دسته قرار می‌گیرند.
حقوق غیرمالی زن
مطابق قانون ایران برخی از موارد در اختیار آقایان است؛ مثلاً مرد می‌تواند مانع از اشتغال همسرش شود یا حق طلاق با مردان است. در مقابل حقوقی نیز برای خانم‌ها مشخص‌شده است که بیشتر خانم‌ها از آن مطلع نیستند. در این مقاله تلاش می‌کنیم درباره حقوقی که در اثر ازدواج برای زن ایجاد می‌شود یا حقوقی که زن می‌تواند در زمان ازدواج درباره آنها با همسر خود توافق کند و آنها را به دست بیاورد اطلاعات بیشتری به شما عزیزان ارائه می‌کنیم.
حقوق مالی زن در ازدواج
حقوق زن در ازدواج از نظر قانون مدنی به چه صورت است؟ در قانون مدنی ایران، ازدواج به دو صورت انجام می‌شود. یا ازدواج موقت است که در عرف به آن صیغه موقت میگویند یا ازدواج دائمی است و اما در هردوی آنها زنان دارای حقوق مالی و غیرمالی هستند.
اما حقوق زن در ازدواج دائم چه تفاوتی با حقوق او در ازدواج موقت دارد و در چه صورتی این حقوق به زن تعلق می‌گیرد؟
مهریه
مهریه حق مالی زن است که به محض عقد به او تعلق می‌گیرد. خواه این عقد موقت باشد یا دائم. مالکیت مهریه با زن است و هر زمان که بخواهد می‌تواند مهریه را از همسر خود طلب کند یا آن را ببخشد.ما درباره قوانین دریافت مهریه مفصل توضیحاتی را بیان کرده ایم.
نفقه
یکی از حقوق مالی زن در ازدواج دائم حق نفقه است. با عقد ازدواج مرد موظف می‌شود که هزینه‌های زندگی زن مانند خوراک، پوشاک و مسکن و هزینه‌های درمانی و بهداشتی او را بپردازد. حتی اگر زوجه مشغول به کار باشد و حتی درصورتی‌که حقوق زن بیشتر از مرد باشد نیز این حق بر عهده مرد است. همچنین مرد موظف به پرداخت نفقه فرزندان نیز هست.
در مقابل زن نیز وظیفه دارد از همسر خود تمکین کند. البته باید بدانید که نفقه شامل عقد موقت یا صیغه نمی‌شود مگر اینکه قبل از صیغه میان زن و شوهر در این مورد شرط شده باشد که مرد به زن مبلغی را به عنوان نفقه بپردازد.
اجرت‌المثل
سومین حق زن در طول زندگی مشترک، اجرت‌المثل است. بر اساس این حق زن می‌تواند برای تمام کارهایی که در طول زندگی مشترک به دستور شوهر انجام داده است بدون آنکه قصد تبرع داشته باشد، از او حقوق طلب کند. این حق در ازدواج موقت و دائم برقرار است.
حق تصنیف دارایی
یکی دیگر از حقوق زن در ازدواج که معمولاً در زمان طلاق مطرح می‌شود، حق تصنیف اموالی است که مرد بعد از ازدواج به دست آورده؛ یعنی اگر مردی برای طلاق دادن همسر خود اقدام کرد، باید اموالی را که در طول زمان زندگی مشترک کسب کرده را با همسر خود نصف کند. البته لازمه ایجاد این حق این است که این شرط در عقدنامه ذکر شده باشد و مرد با امضای این شرط در عقدنامه موظف می‌شود که در صورت طلاق این کار را انجام دهد.
برای مطالعه بیشتر:
نحوه محاسبه اجرت المثل ایام ازدواج
ارث
یکی دیگر از حقوق مالی زن در ازدواج این است که در صورت فوت یک مرد، همسر دائم از او ارث می‌برد. همچنین درصورتی‌که شوهر فوت شده مستمری‌بگیر یا بازنشسته باشد، حقوق او به همسر عقدی او تعلق می‌گیرد. لازم به ذکر است که این حق به زنانی داده شده که در عقد دائم مرد قرار دارند.
بیشتر بدانیم:
قوانین تقسیم ارث
حقوق غیرمالی در ازدواج
یکی از مهمترین مسائل قبل از ازدواج توافق طرفین درباره حقوق غیرمالی زن است. بعضی از این حقوق معمولاً به عنوان شرط ضمن عقد در عقدنامه درج می‌شوند مانند حق طلاق، حق اشتغال و …
اما بعضی از حقوق هم وجود دارد که در عقدنامه درج نمی‌شود اما حق زن محسوب می‌شود؛ مانند حق حسن معاشرت.
البته این حقی است که شامل حال هر دو طرف می‌شود؛ بنابراین بداخلاقی، بد دهنی، فحاشی و کتک زدن دو طرف خلاف حسن معاشرت است و از ایجاد یک زندگی آرام جلوگیری می‌کند.
ماده 1103 قانون مدنی بیان می‌دارد:
«هرکدام از زوجین موظف هستند که با یکدیگر حسن معاشرت داشته باشند.»
در بسیاری از موارد دیده شده که آقایان به‌طورکلی خودشان را از مسائل مرتبط با فرزندان کنار می‌کشند. درحالی‌که حضور پدر برای تحکیم رابطه احساسی و تربیت فرزندان لازم است و حضور پدر در خانواده نباید محدود به نام پدر در شناسنامه فرزند یا تأمین نیازهای مالی باشد.
و ماده 1104 نیز می‌گوید:
«زوجین باید در تقویت مبانی خانواده و تربیت فرزندان با هم همکاری کنند.»
این بدین معناست که مرد و زن موظف هستند از لحظه اول ازدواج و از زمان بارداری تا تولد کودک و تربیت او در تمام امور با هم مشارکت کنند. در سختی‌ها در کنار هم باشند و خانواده‌ای شاد و مستحکم بسازند. یکی از شکایت‌های دائمی خانم‌ها از همسران خود عدم دخالت آقایان در امور مرتبط با فرزند متولدشده و بار مسئولیت نگهداری از یک نوزاد است. مواردی مانند شب بیداری، نظافت فرزند، نگهداری و مراقبت از فرزند و… باید میان زوجین تقسیم شود تا هم در لذت پرورش فرزندان سهیم باشند و هم پایه های محبت خانوادگی بین آنها مستحکم تر شود و از فشار روی یکی از طرفین جلوگیری شود.
حق طلاق (وکالت بلاعزل طلاق)
مطابق قوانین ایران حق طلاق با مرد است و مرد می‌تواند هر زمانی که بخواهد همسر خود را طلاق دهد؛ اما زنان تنها در صورتی می‌توانند درخواست طلاق کنند که شرایط خاصی ایجاد شده باشد و در آن صورت هم با مراجعه به دادگاه و پس از ماه‌ها درگیری و تلاش ممکن است بتوانند از همسر خود جدا شوند.
برای حل این مشکل خانم‌ها اقدام به گرفتن وکالت طلاق از همسر خود می‌کنند. حق طلاق یک وکالت قانونی و محضری است که در آن زوج توافق می‌کند که در صورت وجود یک سری از شرایط خاص، زن می‌تواند خودش را مطلقه کند؛ مثلاً در صورت اعتیاد مرد، در صورت خیانت مرد یا ازدواج مجدد، در صورت بدرفتاری و ضرب و شتم زن می‌تواند با ارائه همین وکالت‌نامه به دادگاه بلافاصله طلاق بگیرد. موارد دیگری مانند حق اشتغال، حق تحصیل و … نیز به همین ترتیب می‌باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره حقوق زن در زمان ازدواج و طلاق می‌توانید به گروه تلگرامی مشاوره حقوقی موسسه مهر آرتا نوین مراجعه کنید. کارشناسان حقوقی ما پاسخگوی سؤالات قانونی شما خواهند بود. در روزهای سخت ما در کنار شما هستیم.
سوالات متداول درباره حقوق زن در ازدواج
۱. آیا زن می‌تواند بدون اجازه شوهرش کار کند؟
خیر. مطابق قانون ایران، اشتغال زن نیاز به رضایت شوهر دارد مگر اینکه در زمان عقد شرط اشتغال در عقدنامه قید شده باشد.
۲. در ازدواج موقت (صیغه) زن چه حقوقی دارد؟
در ازدواج موقت، زن فقط حق مهریه دارد و حق نفقه، اجرت‌المثل و ارث شامل حال او نمی‌شود مگر اینکه خلاف آن در زمان عقد شرط شده باشد.
۳. آیا زن می‌تواند از شوهرش بابت کارهایی که در خانه انجام داده مطالبه مالی داشته باشد؟
بله. زن می‌تواند بر اساس اصل اجرت‌المثل، اگر کارهای منزل را با دستور شوهر و بدون قصد تبرع انجام داده باشد، در زمان طلاق یا فوت شوهر، مطالبه دستمزد کند.
۴. حق نصف دارایی شوهر چه زمانی به زن تعلق می‌گیرد؟
تنها در صورتی که این شرط در عقدنامه ذکر شده باشد و مرد آن را امضا کرده باشد، و زن نیز درخواست طلاق نکرده باشد، نصف اموال به زن تعلق می‌گیرد.
۵. آیا زن در صورت فوت شوهر از او ارث می‌برد؟
بله. زن در ازدواج دائم از اموال همسرش ارث می‌برد. همچنین در صورت بازنشستگی یا فوت شوهر، زن می‌تواند مستمری او را دریافت کند.
۶. آیا زن بدون اجازه پدر می‌تواند ازدواج کند؟
اگر دختر باکره باشد، برای ازدواج نیاز به اجازه پدر دارد. ولی اگر قبلاً ازدواج کرده باشد، نیازی به اجازه پدر ندارد.
۷. زن چگونه می‌تواند حق طلاق داشته باشد؟
زن می‌تواند در زمان عقد یا بعدها با مراجعه به محضر، وکالت بلاعزل طلاق از همسر خود بگیرد تا در شرایط خاص مثل اعتیاد یا خیانت، بتواند به‌صورت مستقیم طلاق بگیرد.
۸. نفقه شامل چه چیزهایی می‌شود و تا کی بر عهده شوهر است؟
نفقه شامل خوراک، پوشاک، مسکن، درمان و هزینه‌های بهداشتی زن است. تا زمانی که زن از شوهر تمکین می‌کند، نفقه به او تعلق دارد.
۹. آیا در ازدواج دائم زن حق تحصیل دارد؟
اگر در عقدنامه این حق ذکر نشده باشد، مرد می‌تواند مانع از ادامه تحصیل همسر خود شود، مگر اینکه زن از دادگاه مجوز بگیرد.
۱۰. اگر زن حق طلاق نداشته باشد، آیا هرگز نمی‌تواند طلاق بگیرد؟
زن می‌تواند در صورت اثبات عسر و حرج (مثل ضرب و شتم، اعتیاد، خیانت و…) از دادگاه درخواست طلاق کند، اما این مسیر زمان‌بر و دشوار است.