قرار اعدادی چیست؟ پیش از اینکه درباره قرار اعدادی صحبت کنیم باید ابتدا تفاوت قرار و حکم را در حقوق با هم بررسی
بر اساس ماده 299 قانون آیین دادرسی:
چنانچه رأی دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به طور جزئی یا کلی باشد، حکم و در غیر این صورت قرار نامیده می‌شود.
چنانچه رأی دادگاه قاطع نباشد و فقط موقتی باشد قرار رخ داده است؛ اما درصورتی‌که رأی قاطع باشد و پرونده با صدور آن بسته شود، حکم صادرشده است. برای استفاده از این قرار شما باید از همراهی یک وکیل یا مشاور حقوقی در پرونده خود کمک بگیرید تا راه درست استفاده از آن را به شما توضیح دهند.
قرار اعدادی یا مقدماتی
قرارهای حقوقی را می‌توان در دو دسته کلی قرارهای قرینه و قرارهای اعدادی دسته‌بندی کرد.قرارهای اعدادی آن دسته از قرارها هستند که هدف از صدور آنها آماده کردن پرونده برای صدور رأی قاطع نهایی است. برای اینکه دادگاه به ماهیت دعوا رسیدگی کند و پرونده را آماده صدور رأی کند قرار اعدادی یا یکی از قرارهای مقدماتی را صادر می‌کند.
انواع قرار اعدادی
قرار اعدادی انواع مختلفی دارد از جمله:
1- قرار اعدادی تحقیق محلی یا قرار معاینه در محل
2- قرار اعدادی کارشناسی
3- قرار اعدادی ایتان سوگند
4- قرار اعدادی تطبیق
5- قرار اعدادی اناطه
6- قرار قرنیه (تمهیدی)
7- قرار ساده
ما در اینجا درباره برخی از این قرارها توضیحات مختصری را ارائه می‌کنیم:
قرار اعدادی تحقیق محلی یا قرار معاینه محل
بر اساس ماده 248 آیین دادرسی مدنی:
بر این اساس تحقیق محلی در دستور کار قرار می‌گیرد؛ یعنی در مواردی که طرفین دعوا برای اثبات ادعای خود یا دادگاه برای احراز مسئله به اطلاعات بیشتری نیاز دارند به اهالی محل مراجعه می‌کنند یا اینکه طرفین دعوا به آن استناد می‌کنند. در این حالت دادگاه برای اطلاع از اطلاعات افراد مطلع، قرار تحقیق محلی صادر می‌کند. ازآنجایی‌که هدف از صدور این قرار آماده کردن پرونده برای صدور رأی قطعی است، این قرار را قرار اعدادی یا قرار مقدماتی می‌نامند.
یکی دیگر از قرارهای اعدادی، قرار معاینه محل است. در این حالت طرفین دعوا یا قاضی برای اثبات سخنان طرفین دعوا ممکن است لزوم بررسی وضعیت محل یا مال منقول موجود در محل را در دستور کار قرار دهند و ازآنجایی‌که امکان حمل برخی از اموال به دادگاه وجود ندارد لازم است از نزدیک مشاهده شود. در این حالت قرار معاینه محل صادر می‌شود.
مشاوره حقوقی آنلاین در تلگرام
قرار اعدادی کارشناسی
وظیفه دادگاه رسیدگی به مسائل قانونی است اما قاضی و دادستان در همه مسائل و رشته‌ها متخصص نیستند و حتی درصورتی‌که در تمام رشته‌ها تخصص داشته باشند، نمی‌توانند از این تخصص در قضاوت و مسائل فنی استفاده کنند؛ بنابراین این امکان وجود دارد که تشخیص مسئله مورد اختلاف به خاطر ویژگی‌های تخصصی و فنی آن به نظر افراد کارشناس و صاحب‌تجربه نیاز داشته باشد.
بنابراین دادگاه با صدور قرار اعدادی کارشناسی نظر افراد متخصص قابل اعتمادی که در زمینه موردبحث تجربه و تبحر کافی دارند را مرجع قرار می‌دهد. این قرار، قرار کارشناسی نامیده می‌شود و به دادگاه کمک می‌کند که بهتر به مسئله رسیدگی کند. اگر شما برای پرونده خود با یک وکیل یا متخصص حقوقی مشورت کنید، در صورت وجود شرایط لزوم قرار کارشناسی را به شما گوشزد می‌کند.
قرار اعدادی ایتان سوگند
چنانچه برای اثبات دعوا، درخواست سوگند طرف مقابل مطرح شود، درصورتی‌که دادگاه این درخواست را قبول کند، قرار ایتان سوگند صادر می‌شود. با توجه به اینکه قرار ایتان سوگند به قاضی کمک می‌کند که به سمت تصمیم گیری بهتر و احراز موضوع هدایت شود، این قرار را می‌توان یک قرار اعدادی دانست که پرونده را آماده صدور رای می‌کند.
قرار ادعای تطبیق
در برخی موارد سندی به دادگاه ارائه می‌شود که صحت و اصالت آن مورد تردید است. یا اینکه در زمینه صحت آن اختلاف وجود دارد یا اسناد دیگری از افرادی که سند به آنها منتصب است صادرشده که با این سند تطبیق ندارد. همچنین آوردن این اسناد به محل تط بیق امکان پذیر نیست یا به نظر دادگاه ممکن است به مصلحت نباشد. در این حالت وکیل شما از دادگاه تقاضای صدور قرار تطبیق را می‌کند. با صدور این قرار، اسناد ارائه شده به دادگاه در محلی که نوشته ها و اسناد مسلم الصدور درآنجا وجود دارد برده می‌شود تا با هم تطبیق داده شوند.
مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری با سامانه حقوقی عدلاک
قرار اعدادی اناطه
چنانچه رسیدگی به دعوایی منوط به اثبات یک ادعا باشد و این ادعا در صلاحیت دادگاه دیگری باشد، رسیدگی به دعوا تا زمانی که به آن اختلاف در مرجع صالح رسیدگی شود متوقف می‌شود. در این شرایط خواهان وظیفه دارد طی یک ماه در دادگاه صالح اقامه دعوا کند و رسید آن را به دفتر دادگاه ارائه کند.
قرار قرنیه (تمهیدی)
در برخی موارد قراری که دادگاه صادر می‌کند نشان دهنده این است که دادگاه به این مسئله که خواهان درباره حقی که طلب کرده استحقاق دارد رسیده است و در این شرایط قراری که توسط دادگاه صادر می‌شود نشان دهنده این است که دادگاه نوع استحقاق و میزان حقوق خواهان را بررسی کرده و تشخیص داده است.
شیوه تنظیم قرارهای اعدادی
روش درست تنظیم قرارهای اعدادی شرایطی دارد:
- قرار توسط دادرس پرونده روی برگهای صورت جلسه معمولی نوشته می‌شود و امضا می‌شود.
- لازم است موضوع قرار، زمان اجرای آن، محل اجرای قرار و روش اجرای آن یا مقامی که باید آن را اجرا کند در قرار ذکر شود.
- چنانچه اجرای قرار مستلزم هزینه ای است باید در قرار ذکر شود که چه کسی مسئول پرداخت آن هزینه است و چنانچه تهیه لوازم اجرای قرار لازم است، چه کسی باید وسیله اجرا را فراهم کند.
- یکی از نتایج قرارهای اعدادی این است که این قرارها توان اثباتی دارند و ازآنجایی‌که مقام تنظیم کننده این قرارها مامور رسمی دولت هستند و در مسیر انجام وظیفه خود اقدام می‌کند و در چهارچوب قوانین و مقررات قانونی اقدام به صدور سند کرده است. به همین دلیل سند رسمی حساب می‌شود.
- برخلاف احکام قرارهای اعدادی از اعتبار امر قضاوت شده برخوردار نیستند و اعتبار مسئله قضاوت شده ویژه احکام است.
تنها روش درخواست ابطال این قرارها، تنها از طرف شکایت قانونی است. برای دریافت راهنمایی در این زمینه می‌توانید از مشاوران حقوقی سامانه حقوقی عدلاک کمک بگیرید تا در صورت نیاز برای تجدیدنظرخواهی و واخواهی اقدام کنید.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011