سن قانونی ازدواج در ایران چند سال است؟ ازدواج یکی از مهمترین اتفاقات زندگی هر انسان است. برای ازدواج لازم است که طرفین از نظر روحی، فکری و جسمانی به بلوغ رسیده باشند.
اما در بعضی موارد دیده شده که ازدواج در سنین بسیار پایین رخ می‌دهد که می‌تواند بسیار آسیب‌زننده باشد. از این لحاظ در بسیاری از مواقع این نیاز دیده می‌شود که محدودیتی برای سن ازدواج دختران مشخص شود. نظام حقوقی ایران تا امروز درباره محدود کردن سن ازدواج اقدامات مختلفی داشته است و قوانین مختلفی برای آن تعیین شده است.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
کدام ماده‌قانونی به مسئله سن ازدواج اختصاص دارد؟
ماده 1041 قانون مدنی درباره سن ازدواج بیان می‌کند:
(اصلاحی 1381/4/1 مجمع تشخیص مصلحت نظام)- عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح.
همانطور که می‌بینید در این ماده‌ها محدودیتی برای سن ازدواج در نظر گرفته نشده است و مانند هر ازدواج دیگری صرفاً رضایت ولی دختر شرط است. اما آیا سن سیزده سالگی زمان مناسبی برای ازدواج دختر است؟ آیا دختر سیزده یا پسر پانزده ساله قادر به انجام وظایف مختلف زناشویی می‌باشند؟ آیا قانون‌گذار آسیب‌های ناشی از حاملگی زودرس برای دختران را در نظر گرفته است؟ علاوه بر این ازدواج در سنین کم مسئولیت‌های سنگینی را بر دوش کودکان قرار می‌دهد که با توجه به شرایط جامعه، نیاز به آموزش، تحصیلات، کار و کسب درآمد برای دو طرف می‌تواند منجر به محرومیت کودکان از ادامه تحصیل شود.
در بعضی از اقوام دیده شده که دختران خردسال را به عقد مردی بسیار بزرگتر از آنها در می‌آورند. مسئله‌ای که می‌تواند شدیداً آسیب‌زننده باشد. اگرچه امروزه در جامعه ایران نیاز به افزایش جمعیت احساس می‌شود اما حامیان حقوق کودکان معتقدند راه‌حل این مسئله کودک همسری نخواهد بود.
لازم است مسئولین در این گونه موارد شرایط را برای ازدواج جوانان فراهم کنند و گروه‌های حامی کودکان در سال‌های اخیر بارها تقاضای تصویب ممنوعیت قانونی سن ازدواج تا شانزده سال برای دختر خانم‌ها را داشته‌اند که به دختر فرصت گذر از دوران کودکی، رشد و تحصیل را بدهد. با این وجود هنوز در کشور ما چنین ماده‌قانونی‌ای دیده نمی‌شود. اما موارد آسیب‌زننده بسیاری از فروش دختربچه‌ها به نام ازدواج توسط خانواده‌های فقیر به چشم می‌خورد.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
ازدواج
براساس ماده 1041 قانون مدنی در حال حاضر شرط عقد دختران داشتن سن 13 سال تمام و برای پسران 15 سال تمام است. اما برای ثبت ازدواج سه شرط وجود دارد
اول رضایت ولی: ازآنجایی‌که کودک 13 ساله نابالغ‌تر از این است که درباره ازدواج خود نظری بدهد، قانون رضایت ولی یعنی پدر و جد پدری طفل رضایت خود را بر ازدواج اعلام کنند.
دوم رعایت مصلحت کودکان : بر این اساس لازم است در این ازدواج مصلحت طفل در نظر گرفته شود. بهترین حالت در این شرایط جلوگیری قانونی از ثبت عقد تا دریافت تائید دادگاه است که نشان دهد این ازدواج به مصلحت کودک می‌باشد. یعنی ازدواج موجب سوء استفاده از کودک نمی‌شود. یا اینکه این ازدواج برای فرد دیگری نفع اقتصادی ندارد یا اینکه حداقل‌های قانونی از نظر شرایط اقتصادی، حقوق کودک در عقدنامه (مهریه مناسب و شرایط عقد)، حقوق اجتماعی و حق تحصیل و مواردی از این دست در نظر گرفته شود. مثلاً با توجه به اینکه ازدواج موجب ترک تحصیل می‌شود می‌تواند مانع از پیشرفت کودک در آینده گردد . بنابراین قاضی باید این مسئله را در نظر بگیرد.
البته متأسفانه دستگاه ناظری برای این مسئله در کشور ما دیده نمی‌شود و با افزایش فشار اقتصادی آمار ازدواج کودکان خانواده‌های فقیر بالا و بالاتر می‌رود.
نظر بسیاری از حقوقدانان این است که با توجه به اینکه در ازدواج، قبول و پذیرش دختر و پسر شرط است اگر دختر یا پسر به اجبار وادار به ازدواج شود یا اینکه به رشد عقلی کافی برای پذیرش بار ازدواج و درک آن نرسیده باشد ازدواج نباید از نظر قانونی و شرعی معتبر حساب شود.
زیرا حتی با فرض اجازه ولی، برای تائید ازدواج، نیاز به پذیرش و بله گفتن آگاهانه وجود دارد درحالی‌که در بسیاری از موارد کودک همسری مشاهده شده که طفل قربانی حتی درک درستی از ازدواج نداشته و صرفاً آن را یک بازی یا یک کار هیجان‌انگیز می‌داند. درحالی‌که ازدواج برای مرد یا زن بار مسئولیت‌هایی دارد که باید رعایت شود. بنابراین این دسته افراد معتقدند باید رشد عقلی کودک در این مسئله در نظر گرفته شود و دادگاه بررسی شرایط بلوغ فکری کودک را از طریق متخصصین بررسی کند سپس اجازه ازدواج را صادر کند.
همچنین مواردی دیده شده که کودک را در سن پایین محرم می‌کنند و دو تا سه سال بعد عقد رسمی را انجام می‌دهند که محدودیت قانونی مانع افراد نشود. این مسئله نیز نیاز به ایجاد محدودیت و نظارت بیشتر و حتی تعیین مجازات برای افراد درگیر از جمله دفتر ثبت، عاقد و والدین دارد.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
سن قانونی ازدواج در ایران چقدر است؟
براساس ماده 646 قانون مجازات در این زمینه ازدواج پیش از بلوغ را در شرایطی ممنوع می‌کند و برای مرتکبین آن مجازات مشخص می‌کند.این ماده بیان می‌کند:
ازدواج قبل از بلوغ بدون اذن ولی ممنوع است چنانچه مردی با دختری که به حد بلوغ نرسیده برخلاف مقررات ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی و تبصره ذیل آن ازدواج نماید به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم می‌گردد.
همچنین براساس قوانین حقوقی ایران، ثبت ازدواج لازم و ضروری است و عدم انجام آن مجازات کیفری دارد.
ماده 645 قانون مجازات اسلامی در این زمینه می‌گوید:
به منظور حفظ کیان خانواده ثبت واقعه ازدواج دائم، طلاق و رجوع طبق مقررات الزامی است، چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی مبادرت به ازدواج دائم، طلاق و رجوع نماید به مجازات حبس تعزیری تا یک سال محکوم می‌گردد.
در قانون حمایت خانواده به‌وضوح بیان شده درصورتی‌که مردی ازدواج دائم خود را در دفاتر رسمی ثبت نکند و از ثبت آن خودداری کند، به پرداخت جریمه نقدی، حبس از 91 روز تا 6 ماه و ثبت ازدواج محکوم می‌شود. بنابراین ثبت نکردن ازدواج جرم است و برای این جرم مجازات تعیین شده است.
ثبت ازدواج
عدم ثبت ازدواج جرم محسوب می‌شود و پیگیری این جرم نیازی به وجود شاکی خصوصی ندارد. البته ثبت ازدواج وظیفه شوهر است و در این مورد برای زن مسئولیت قانونی قرار داده نشده است.ماده 44 لایحه حمایت از خانواده برای مردانی که ازدواج دائم خود را در دفتر اسناد رسمی ثبت نمی‌کنند مجازات نقدی قائل شده است.
همچنین صرف مجازات شدن مرد آثار قانونی منفی ناشی از عدم ثبت ازدواج را از بین نمی‌برد و خانم وظیفه دارد برای اثبات رابطه زوجیت، در دادگاه خانواده اقامۀ دعوا کند. طی شدن مراحل قانونی نیازمند زمان است و بنابراین ممکن است خانم دچار مشکل شود. باید بدانید عدم ثبت ازدواج می‌تواند برای خانم‌ها مشکلات زیادی ایجاد کند مواردی مانند هویت بچه یا تقسیم ارث و مواردی از این دست می‌تواند از جمله این مشکلات باشد.. بنابراین همه ایرانیان با هر دین و مذهبی که دارند موظف به ثبت قانونی ازدواج خود می‌باشند.
البته با توجه به اصل 13 قانون اساسی، پیروان دین‌های مسیحیت، یهودیت و زرتشت در مورد احوال شخصیه خود مانند ازدواج، طلاق، ارث و وصیت و مواردی از این دست براساس قوانین مذهبی خود اقدام می‌کنند و در صورت ایجاد اختلاف نیز در دادگاه با قوانین مذهبی خود به جرم آنها رسیدگی می‌شود.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011