وکیل ورشکستگی در مشهد-ورشکستگی در لغت به معنای ناتوانی فرد از پرداخت بدهی میباشد. این واژه درگذشته بیشتر برای تجار به کار برده میشد. اما پس از تصویب قوانین جدید در سال 1370 برای غیرتاجران نیز در موارد خاص کاربرد دارد.
حالا این سوال پیش می آید که از نظر قانون چه کسی تاجر است و کدام تاجر ورشکسته محسوب می شود؟
در ایران مقررات ویژه ورشکستگی تابع دو قانون است:
- قانون تجارت مصوب سال 1311
- قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی مصوب سال 1318
از مجموع مقررات این دو قانون میتوان اینطور استنباط کرد که این وضعیت دو هدف عمده دارد:
- جلوگیری از دخالت تاجر در دارایی خود و منع او از انتقال اموال به شخص ثالث به زیان طلبکاران
- قرار گرفتن طلبکاران در شرایط برابر.یعنی اینکه هیچکدام از طلبکاران نمیتوانند بهتنهایی به فرد ورشکسته مراجعه کند و قبل از سایرین مطالبۀ طلب خود را داشته باشد.
قانونگذار طوری برنامهریزی کرده است که همۀ طلبکاران فرد ورشکسته متناسب با میزان طلب خود بتوانند از دارایی او سهم ببرند. اما تقسیم دارایی زمانی مجاز است که مشخص شود بدهکار متوقف است.
یعنی قادر به پرداخت تمام بدهیهای خود به طلبکاران نیست.بنابراین باید قبل از هر چیز اثبات شود که بدهکار ورشکسته شده است تا تصفیه اموال او توجیه قانونی داشته باشد.
تعریف دقیق ورشکستگی از نظر قانون تجارت
ورشکستگی در قوانین ایران مفهومی فراتر از ناتوانی مالی ساده دارد. طبق قانون تجارت، زمانی میتوان فرد یا شرکت را ورشکسته دانست که فعالیتهای تجاری او بهطور رسمی متوقف شده باشد و از پرداخت دیون خود بهصورت کامل عاجز باشد. به بیان سادهتر، ورشکستگی زمانی محقق میشود که شخص تاجر دیگر نتواند پاسخگوی تعهدات مالیاش باشد و این وضعیت بهصورت حقوقی در دادگاه به رسمیت شناخته شود.

جنبههای قانونی ورشکستگی
وکیل ورشکستگی در مشهد-ورشکستگی افراد دو جنبه دارد. جنبۀ مدنی و جنبۀ جزایی. گاهی ورشکستگی در شرایطی رخ میدهد که خود فرد در آن دخالتی ندارد. مثلاً در مسیر یک تجارت کشتی حاوی اموال تاجر غرق میشود و فرد در شرایطی گرفتار میشود که از پرداخت بدهیهای خود عاجز میشود.
حالت دوم زمانی رخ میدهد که ورشکستگی نتیجۀ اشتباه عمدی یا غیرعمدی تاجر در تجارت است که میتواند همراه با ارتکاب یک جرم از طرف تاجر یا با تشویق او نیز باشد. این ورشکستگی را ورشکستگی جزایی یا ورشکستگی به تقصیر و تقلب مینامند.
مراحل اعلام ورشکستگی در ایران
اگر شما یا شرکتتان در وضعیت بحرانی قرار گرفتهاید و توانایی پرداخت بدهیها را ندارید، برای اعلام ورشکستگی باید مراحل قانونی خاصی را طی بکنید. اولین قدم، تهیه دادخواست رسمی برای اعلام توقف از پرداخت دیون است که باید به دادگاه صالح ارائه شود. بعد از آن، دادگاه با بررسی اسناد مالی و اظهارات شما تصمیم خواهد گرفت که آیا حکم ورشکستگی صادر شود یا خیر. این فرآیند نیازمند دقت بالا و همکاری با وکیل متخصص ورشکستگی است.
شرایط وقوع ورشکستگی
همۀ افراد بدهکار را نمیتوان ورشکسته نامید. بلکه ورشکستگی قوانین خاصی دارد. مثلاً فرد ورشکسته باید قادر به پرداخت بدهیهایی که دارد نباشد.
چه افرادی مشمول ورشکستگی میشوند؟
در ایران ورشکستگی بیشتر به تجار اطلاق میشود اما قوانین تصویب شده در سال 1370ورشکستگی را به اتحادیههای تعاونی نیز اطلاق میکند. یعنی دو دسته افراد میتوانند ورشکسته شوند تاجران و اتحادیههای تعاونی
حکم ورشکستگی
برای توقیف تاجر بدهکار یا شرکت و تعاونی ورشکسته که از پرداخت بدهیهای خود عاجزند، باید حکمی از طرف مرجع قضایی صادر شود و دادگاه پس از بررسیهای لازم حکم ورشکستگی را صادر کند. این حکم در روزنامهها اعلام و آگهی شود و به اجرا گذاشته شود. البته فرد تاجر میتواند به حکم اعلامی اعتراض کند و درخواست تجدیدنظر نماید.
چه مدارکی برای اعلام ورشکستگی لازم است؟
برای اعلام ورشکستگی باید مدارک مشخصی را به دادگاه ارائه دهید، از جمله:
- اظهارنامه مالیاتی ۳ سال اخیر
- دفاتر تجاری (دفتر روزنامه و کل)
- صورتوضعیت مالی دقیق شامل داراییها، بدهیها و مطالبات
- فهرست کامل طلبکاران و میزان بدهی به هرکدام
- مدارک مربوط به بدهیها (چک، سفته، قرارداد و غیره)
مجازات ورشکستی در قانون
وکیل ورشکستگی در مشهد-مطابق قانون ورشکستی عادی مجازات ندارد اما درباره ورشکستگی به تقصیر و ورشکستگی به تقلب مجازاتهایی در قانون مشخصشده است:
ورشکستگی به تقصیر: ماده 671 قانون مجازات اسلامی مجازات تاجر ورشکسته به تقصیر از 6 ماه تا 2 سال حبس است
ورشکستگی به تقلب: ماده 670 قانون مجازات اسلامی: از 1 تا 5 سال حبس
انواع ورشکستگی
ورشکستگی به تقصیر اجبار
قاضی در موارد زیر حکم به ورشکستگی به تقصیر میدهد:
هزینهها و مخارج فرد تاجر یا افراد تحت سرپرستی او در شرایط عادی نسبت به درآمدش فوقالعاده باشد.
تاجر بخش بزرگی از سرمایهاش را در معاملهای صرف کند که در عرف تجار اشتباه بوده و سودآوری آن مشروط به یک اتفاق یا شانس باشد.
اگر تاجر برای عقب انداختن ورشکستگی خود، کالاهایی را گرانتر بخرد یا ارزانتر بفروشد یا برای تأمین پول نقد به استقراض رو بیاورد.
بعد از توقیف اموال، تاجر یکی از طلبکاران خود را به دیگران ارجح بداند و بدهی او را پرداخت کند.
ورشکستگی به تقصیر اختیاری
در سه حال قاضی میتواند به تشخیص خود حکم به شکستگی به تقصیر بدهد.
تاجر به حساب فرد دیگری و بدون اینکه در ازای آن کالا یا پولی دریافت کند ، تعهداتی را عهدهدار شود که با وضعیت مالی او همخوانی ندارد.
مطابق قانون عملیات تجاری فرد تاجر متوقفشده باشد ولی او طبق مقررات قانون تجارت عمل نکرده باشد.
فرد تاجر دفتری نداشته باشد یا دفاتر او بهم ریخته و ناقص باشد و در دفاترش وضعیت واقعی و درست بدهیها و طلبکاریها را ثبت نکرده باشد. البته مشروط بر اینکه تاجر مرتکب تقلب نشده باشد.

ورشکستگی به تقلب
در این موارد حکم به ورشکستگی به تقلب داده میشود:
تاجر عمدا دفاتر تجاری خود را مفقود کند.
تاجر بخشی از دارایی خود را پنهان کرده باشد یا از طریق معامله های صوری وانمود کند که از بین رفته.
چنانچه تاجر از طریق اسناد یا صورت اموال و قروض خود ، میزان بدهی خود را آنقدر نشان دهد که در واقع نیست.
تعیین لیست اموال و دارایی ورشکسته
یکی از مهمترین وظایف اداره تصفیه، تعیین دقیق میزان دارایی فرد ورشکسته میباشد. پس از اینکه اموال فرد به دقت بررسی و لیست شد، ارزیابی شده و به فروش میرسند تا با وجوه کسب شده بدهی طلبکاران پرداخت گردد.
بنابراین اموال فرد ورشکسته از محاسبۀ مبلغ دارایی و کسر بدهی حساب میشود.طلبکاران و بدهکاران فرد حاضر میشوند تا طلب یا بدهی خود را به دادگاه اعلام کنند. همچنین چنانچه افراد دیگری نیز باشند که بر اموال فرد ورشکسته حقی داشته باشند، باید حاضر شوند.
مثلاً اگر بخشی از خانۀ فرد ورشکسته به دیگری تعلق دارد. اداره تصفیه با مطالبۀ طلب های فرد ورشکسته و پرداخت بدهی بدهکاران کار تقسیم اموال را بر عهده میگیرد.
آثار و نتایج حکم ورشکستگی در قانون ایران
آثار ورشکستگی-در صورت صدور حکم ورشکستگی برای افراد در قانون ایران این نتایج وجود خواهد داشت:
- ممنوعیت دخالت تاجر در اموال خود
- منع تاجر از مداخله در دعاوی
- باطل شدن معامله های صورت گرفته او از تاریخ توقیف اموال
- سقوط حق تعقیب انفرادی طلبکاران
- تادیه و تأمین مطالبات فرد
- به روز شدن بدهیهای تاجر
- در صورت اثبات ورشکستگی به تقصیر یا تقلب فرد مجازات خواهد شد.
نقش وکیل ورشکستگی در حفظ حقوق موکل چیست؟
یک وکیل ورشکستگی در واقع حامی حقوقی شما در یکی از پیچیدهترین و حساسترین مراحل مالیتتان است. اگر به عنوان تاجر یا مدیر شرکت با بحران بدهی مواجه هستید، بدون شک حضور وکیل متخصص باعث میشود هم در دادگاه بهتر دفاع شوید، هم احتمال سوءاستفاده طلبکاران به حداقل برسد. از طرف دیگر، اگر شما طلبکار هستید، وکیل میتواند از حقوقتان در تقسیم عادلانه داراییها دفاع کند و پیگیر مطالبات شما باشد.
چگونه میتوان به حکم ورشکستگی اعتراض کرد؟
بعد از صدور حکم ورشکستگی، فرد یا شرکت محکوم میتواند در مهلت قانونی به رأی دادگاه اعتراض کند. این اعتراض از طریق دادگاه تجدیدنظر همان استان انجام میشود. نکته مهم این است که برای موفقیت در تجدیدنظر باید دلایل کافی مثل اشتباه در تشخیص توقف مالی یا نقص در مستندات داشته باشید. کمک یک وکیل ورشکستگی در این مرحله حیاتی است.
هزینه گرفتن وکیل ورشکستگی در مشهد چقدر است؟
هزینه دقیق به پیچیدگی پرونده، میزان بدهی، تعداد طلبکاران و زمان موردنیاز برای پیگیری بستگی دارد. اما معمولاً وکلای ورشکستگی در مشهد نرخ مشخصی برای مشاوره اولیه و سپس درصدی از نتیجه یا توافق کلی دریافت میکنند