در نظام حقوقی و کیفری ایران، بازپرس پرونده فردی است که صلاحیت مناسبی در زمینه مسائل مرتبط با تعقیب و تحقیق وقوع جرائم را دارد. مسئولیت بازپرس پرونده در سیستم قضایی ایران مسئولیت تحقیقات مقدماتی و رسیدگی به جرائم و شناسایی مجرمان را دارد. بازپرس پرونده در برخی موارد در کنار دادستان فعالیت دارد و مسئولیت رسیدگی به برخی از پرونده ها و شکایتهایی که از سوی دادستان به او ارجاع داده می‌شود را برعهده دارد.
البته باید بدانید که شروع فعالیت و تحقیقات بازپرس پرونده مشروط به اجازه دادستان است. از جمله وظایف مشخص شده برای بازپرس پرونده، تعقیب مجرمین، جمع‌آوری دلایل برای جرم، شناسایی متهمین و حفظ آثار جرم می‌باشد؛ اما آیا میدانید بازپرس چه وظایفی دارد؟
تماس فوری با بهترین تیم وکلا در شهر شما
شماره تلفن‌های 09150998001 و ۰۹۳۹۳۱۰۶۰۱۱
وظایف بازپرس پرونده
آیا میدانید که بازپرس در نظام حقوقی و کیفری ایران چه وظایفی دارد؟ باید بگوییم که بازپرس وظایف مختلفی دارد ما در اینجا برخی از این موارد را نام می‌بریم و بعد از آن به توضیح این موارد می‌پردازیم.
- انجام تحقیقات مقدماتی
- جمع‌آوری ادله لازم برای کشف جرم
- رعایت اصل بی‌طرفی
- حفظ دلایل وقوع جرم و حفاظت از اطلاعات
- ممانعت از توقیف تحقیقات
- صدور قرار
حال به توضیح هرکدام از این موارد می‌پردازیم:
- انجام تحقیقات مقدماتی : زمانی که یک پرونده از طرف دادستان به بازپرس ارجاع داده می‌شود چنانچه دادستان مجوز لازم را ارائه دهد، بازپرس وظیفه دارد تحقیقات اولیه را آغاز کند و اقدامات قانونی مناسب را برای انجام تحقیقات مقدماتی انجام بدهد.
- جمع‌آوری ادله لازم برای کشف جرم: از مهمترین وظایف بازپرس این است که ضمن انجام تحقیقات مقدماتی و رسیدگی به جرائم، دلایل و شواهد مرتبط با وقوع جرم را جمع کند و مجرم را شناسایی کند. بازپرس پرونده باید در حوزه قضایی محل مأموریت خود فعالیت کند. بازپرس فردی است که صلاحیت تعقیب و تحقیق درباره جرائم را دارد. باید بدانید معمولاً فعالیت بازپرس در کنار دادستان است و تحقیقاتی را که دادستان به او محول می‌کند انجام می‌دهد؛ اما تصمیم‌گیری نهایی در مورد صدور حکم با قاضی پرونده است.
- اصل بی‌طرفی بازپرس: باید بدانید که فعالیت اصلی بازپرس پرونده در زمینه کشف جرم و پیگیری مسائل مرتبط با جرم است. بازپرس باید بدون قصد و غرض و با صداقت و راست‌گویی تحقیقات خود را انجام دهد و دلایل مربوط در زمینه جرم را جمع‌آوری کند. با توجه به اینکه تحقیقات بازپرس در روند پرونده به شدت اثرگذار است، باید در انجام تحقیقات خود دقت و وظیفه‌شناسی داشته باشد.
- حفظ دلایل وقوع جرم و حفاظت از اطلاعات : بازپرس پرونده مسئولیت انجام تحقیقات و جلوگیری از نابودی دلایل و مدارک را بر عهده دارد.سرعت عمل داشتن بازپرس در انجام تحقیقات یک مسئله مهم است. بازپرس پرونده باید در اقدامات خود سرعت عمل داشته باشد تا بتواند اطلاعات مهم پرونده را حفظ کند.
- جلوگیری از متوقف شدن تحقیقات : یکی از وظایف بازپرس پیگیری تحقیقات و رسیدگی به پرونده است . درصورتی‌که به هر نحو بازپرس نتواند متهم را شناسایی کند یا دلایل کافی برای اثبات جرم نداشته باشد، باید باز هم به انجام تحقیقات ادامه دهد و مانع از متوقف شدن تحقیقات شود.
- صدور قرار : بازپرس پرونده می‌تواند از قرارهای مختلف مانند قرار جلب، قرار منع تعقیب، قرار مجرمیت و قرار موقوفی تعقیب و سایر موارد درج شده در قانون آیین دادرسی کیفری برای جلوگیری از، نابود کردن آثار جرم و کشف شواهد و دلایل جدید استفاده کند.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
استثنا در قوانین
بازپرس این اختیار را دارد که روند رسیدگی به پرونده و انجام تحقیقات را متوقف کند و پرونده را بایگانی کند.
- اگر جرم انجام شده از جرائم درجه 4 تا 8 باشد.
- اگر هویت متهم هنوز مشخص نشده باشد.
- اگر از زمان ارتکاب جرم دو سال گذشته باشد.
در این صورت با موافقت دادستان، بازپرس می‌تواند روند رسیدگی به پرونده را متوقف کند و با لغو ادامۀ تحقیقات، پرونده را به بایگانی ارسال کند..البته این توقف موقتی است و این امکان وجود دارد که پرونده در آینده دوباره موردبررسی قرار گیرد.
حوزه صلاحیت قضایی بازپرس پرونده
درباره حوزه قضایی بازپرس چه میدانید؟ بازپرس در چه زمان‌هایی مسئولیت تحقیقات مقدماتی را دارد؟
- زمانی که جرم در حوزه قضایی محل مأموریت بازپرس اتفاق افتاده باشد.
- هنگامی‌که جرم در حوزه قضایی فرد دیگری رخ دهد، اما فردی که به عنوان مظنون یا متهم پرونده در حوزه قضایی محل مأموریت او دستگیر شود.
- چنانچه جرم در یک حوزه قضایی دیگر رخ داده باشد، اما مظنون یا متهم پرونده در محل مأموریت بازپرس زندگی کند.
تماس فوری با بهترین تیم وکلا در شهر شما
شماره تلفن‌های 09150998001 و ۰۹۳۹۳۱۰۶۰۱۱
تفاوت وظایف بازپرس با قاضی
بسیاری از افراد بازپرس را با قاضی یکسان می‌دانند؛ اما باید بدانید که این دو مورد با هم بسیار متفاوت است. برای دانستن تفاوت وظایف میان قاضی و بازپرس باید هر کدام از آنها را جداگانه بررسی کنیم. به‌طورکلی وظایف بازپرس پرونده از این قرار است:
- انجام تحقیقات اولیه و مقدماتی درباره وقوع یک جرم
- بازپرس مسئول تحقیقات اولیه است و در دادسرا فعالیت می‌کند.
- از نظر قانونی بازپرس نمی‌تواند مجازات مشخص کند و تصمیم قضایی بگیرد.
- بازپرس می‌تواند با استفاده از قرارهای دادرسی، قرار منع، قرار جلب صادر می‌کند و تصمیمات نهایی قضایی توسط قاضی صادر می‌شود.
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری با همکاران ما کلیک کنید.
وظایف قاضی
وظایف کلی قاضی بدین شرح است:
- بررسی تحقیقات انجام شده و صدور رأی براساس آن
- محل کار قاضی دادگاه است و او وظیفه دارد با بررسی شواهد و مدارک رأی قضایی صادر کند.
- قاضی می‌تواند به صدور رأی و تعیین مجازات بپردازد و تصمیم‌گیری نهایی در پرونده با اوست.
- جایگاه قاضی از بازپرس بالاتر است و او تصمیم‌گیرنده و صادرکننده رأی است. با این حال رأی را بر اساس تحقیقات مقدماتی و دلایل و شواهد جمع‌آوری‌شده توسط بازپرس پرونده انجام می‌دهد.
صدور حکم
آیا در نبود قاضی بازپرس می‌تواند حکم صادر کند؟ باید بگوییم که خیر، بازپرس اجازه قضاوت و صادر کردن حکم را ندارد. وظیفه بازپرس تکمیل پرونده است و چنانچه در زمینه مجرم بودن فرد نظری داشته باشد، می‌تواند قرار مجرمیت صادر کند و پرونده را برای صدور حکم و مجازات به دادگاه بفرستد.
جمع‌بندی
امیدواریم که این مقاله توانسته باشد به شما در زمینه اطلاعات مناسبی در زمینه وظایف بازپرس ارائه کند.