در این مقاله قصد داریم درباره نقش شهادت در امور حقوقی و کیفری با هم صحبت کنیم.در حقوق شهادت به معنی آگاهی دادن از یک اتفاق یا واقعه است که به سود یا ضرر دیگران است و این شهادت از طرف شخص سومی به جز طرفین دعوا مطرح می‌شود.
براساس قانون شهادت یکی از راه‌های اثبات دعاوی حقوقی و کیفری است و یکی از مواردی است که می‌تواند منجر به تائید قاضی شود. در حقیقت در قرن‌های گذشته که فناوری‌هایی مانند دوربین مداربسته و تلفن همراه وجود نداشت،شهادت از راه‌های اصلی برای اثبات جرائم بوده است اما در قوانین کشور ما شهادت یک دلیل نسبی محسوب می‌شود که می‌تواند به اثبات یک واقعه کمک کند.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011
برای انجام مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
نقش شهادت در اثبات ادعا
شهادت یکی از قدیمی‌ترین راه‌های اثبات دعاوی است با توجه به اینکه در گذشته چنین میزان پیشرفت علم و تکنولوژی وجود نداشت. شهادت یکی از راه‌های اصلی و مهم برای اثبات جرائم بود ولی امروزه شهادت یک دلیل نسبی و در حقیقت نوعی اماره است.
زمانی که درگیر یک مسئله حقوقی و کیفری شدید و له یا علیه شما یک شاهد وجود دارد ، می‌توانید با مشورت وکیل متخصص و حرفه‌ای کمک بگیرید تا از شهادت این افراد به خوبی برای اثبات ادعای خود یا دفاع از خود استفاده کنید.
شهادت و شرایط آن
اما بیایید ببینیم شهادت در امور حقوقی و کیفری چه نقشی دارد؟ از نظر شرع ، شهادت دادن یک واجب شرعی حساب می‌شود یعنی کسی که شاهد وقوع یک اتفاق بوده است اگر برای ارائه شهادت فراخوانده شود، موظف است شهادت دهد.
ماده 1313 قانون مدنی برای شاهدین شرایطی را تعیین کرده است. از جمله اینکه فردی که شهادتی را ارائه می‌کند باید عاقل و بالغ باشد و ایمان داشته باشد. همچنین باید عادل باشد. تبصره این قانون این‌طور بیان می‌کند:
- تبصره ۱: عدالت شاهد باید با یکی از طرق شرعی برای دادگاه احراز شود. راه احراز آن علم قاضی است و اگر از این طریق حاصل نشود دو شاهد عادل باید او را تعدیل و یا موارد جرح وی را مطرح نمایند و اگر از این طریق هم حاصل نشد از طریق استفاضه و شیاع می‌توان به عدالت شهود پی برد پس از طی این مراحل قاضی با توجه به احراز عدالت در شهود رأی قطعی را صادر می‌نماید.
- تبصره ۲: شهادت کسی که نفع شخصی به صورت عین یا منفعت یا حق رد دعوی داشته باشد و نیز شهادت کسانی که تکدی را شغل خود قرار دهند پذیرفته نمی‌شود.
قطع و یقین یعنی چه؟
ماده 1315 قانون مدنی درباره قاطعیت و یقین در شهادت بیان می‌کند:
شهادت باید از روی قطع و یقین باشد نه به طور شک و تردید.
براساس این ماده فردی که شهادت می‌دهد باید درباره این مسئله یقین داشته باشد و بدون تردید و شک شهادت دهد و احتمال خطا در شهادت او وجود نداشته باشد و درباره یک‌چیز معلوم و مشخص شهادت دهد.
شهادت باید در چه زمینه‌ای باشد؟
ماده 1316 قانون مدنی بیان می‌کند :
شهادت باید مطابق با دعوی باشد ولی اگر در لفظ مخالف و در معنی موافق یا کمتر از ادعا باشد ضرری ندارد. بنابراین اگر موضوع دعوا یک‌چیز باشد و شهادت درباره مسئله دیگری باشد پذیرفته نمی‌شود و از اعتبار ساقط می‌شود.
برای انجام مشاوره حقوقی تلگرامی و آنلاین کلیک کنید.
شهادت متحد شاهدان
ماده 1317 قانون مدنی درباره نوع شهادت شاهدان این‌طور می‌گوید:
شهادت شهود باید مفاداً متحد باشد بنابراین اگر شهود به اختلاف شهادت دهند قابل اثر نخواهد بود مگر درصورتی‌که از مفاد اظهارات آنها قدر متیقنی به دست آید.
براساس این ماده دو یا چندنفری که درباره یک مسئله شهادت می‌دهند باید شهادتی همسو و هم‌جهت ارائه کنند. بنابراین اگر شهادت شاهدین با هم توافق نداشته باشد، تأثیری نخواهد داشت. مثلاً اگر دو نفر درباره سرقت شهادت می‌دهند شهادت آنها باید همسو و هماهنگ و یکسان باشد و یکدیگر را نقض نکند.
ماده 1318 قانون مدنی در این زمینه بیان می‌کند:
اختلاف شهود در خصوصیات امر اگر موجب اختلاف در موضوع شهادت نباشد اشکالی ندارد.
رجوع از شهادت در شهادت در امور حقوقی و کیفری
ماده 1319 قانون مدنی درباره رجوع از شهادت یا شهادت کذب این‌طور می‌گوید:
درصورتی‌که شاهد از شهادت خود رجوع کند یا معلوم شود برخلاف واقع شهادت داده است به شهادت او ترتیب اثر داده نمی‌شود.
همچنین ماده 1320 قانون مدنی می‌گوید:
شهادت بر شهادت در صورتی مسموع است که شاهد اصل وفات یافته یا به واسطه مانع دیگری مثل بیماری و سفر و حبس و غیره نتواند حاضر شود.
بر این اساس اگر یک فرد قبل از صادر شدن حکم دادگاه از شهادتی که داده رجوع نماید ، این شهادت در حکم بی‌اثر می‌باشد و دادگاه حکم خود را براساس دلایل دیگر می‌دهد . اما چنانچه بعد از صادر شدن حکم ، شاهد شهادت خود را پس بگیرد، در این حال فردی که در اثر شکایت او دچار آسیب و ضرر و محکومیت شده می‌تواند علیه او ادعای شکایت کند و خسارت طلب کند زیرا در این حالت شهادت فرد دروغ محسوب می‌شود و براساس ماده 650 قانون مجازات اسلامی، ادای شهادت دروغ جرم است.
شهادت رسمی
براساس ماده 1309 قانون مدنی، سند رسمی و قانونی که در دادگاه اعتبار آن ثابت شده معتبر است و شهادت در قبال سندی که در دادگاه اعتبار آن ثابت شده قابل‌قبول نیست.
آیا شهادت اقوام در دادگاه پذیرفته می‌شود؟
در گذشته وجود ارتباط خویشاوندی میان طرفین، مانع از پذیرش شهادت می‌شد اما در قانون فعلی کشور ایران وجود رابطه خویشاوندی مانع از شهادت در دادگاه نیست و در نهایت قاضی دادگاه در این مورد تصمیم می‌گیرد که شهادت را معتبر حساب کند یا خیر.
مشورت با وکیل درباره شهادت در امور حقوقی و کیفری
درصورتی‌که درباره شهادت در امور حقوقی و کیفری سؤالاتی دارید، پیشنهاد ما این است که با یکی از همکاران ما در سامانه حقوقی عدلاک ارتباط برقرار کنید. شما می‌توانید از طریق مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری با همکاران ما ارتباط برقرار کنید و یا در پایین همین صفحه سؤالات خود را مطرح کنید یا در کانال تلگرام و اینستاگرام با ما ارتباط برقرار کنید. فراموش نکنید در روزهای سخت ما در کنار شما هستیم.
تماس فوری با تیم حقوقی متخصص در شهر شما
تماس با تلفن‌های 09150998001 و 09393106011