یکی از سؤالاتی که در زمینه تقسیم ارث ایجاد می‌شود این است که در صورت فوت یک مرد، چه کسانی از او ارث می‌برند؟ قوانین ایران در زمینه تقسیم ارث مرد به چه صورت است؟ قبل از این در یک مقاله به طور مفصل درباره تقسیم ارث افرادی که فرزندی ندارند صحبت کردیم.
در حالتی که مرد فرزندی نداشته باشد، سهم همسر او یک چهارم اموال، سهم مادر او یک سوم و سهم پدر یک سوم دیگر اموال خواهد بود. همچنین اگر مرد فرزندی داشته باشد، همسر فرد پس از دریافت مهریه، یک هشتم اموال را سهم می‌برد و یک ششم اموال او به پدر و یک ششم به مادرش داده می‌شود و مابقی اموال سهم فرزندان فرد فوت شده است.
بیشتر بدانیم:
تقسیم ارث بر اساس طبقه‌بندی وراث
پس از همسر، نوبت به خویشاوندان سببی می‌رسد؛ یعنی افرادی که به خاطر رابطه نسبی یا خونی به متوفی وابسته هستند.
ماده 862 قانون مدنی، افرادی را که به خاطر رابطه خونی و نسبی از دیگری ارث می‌برند را این‌طور تقسیم کرده است:
- پدر، مادر، فرزندان، نوه‌ها
- پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، خواهرها، برادرها و فرزندان آنها
- عمه‌ها، عموها، خاله‌ها، دایی‌ها و فرزندان آنها
تقسیم اموال مرد
زمانی که مردی فوت می‌کند، اموال او بر اساس جایگاه خانوادگی تقسیم می‌شود. همچنین این امکان وجود دارد که فرد در روابط خانوادگی یا دوستانه ارثی برای افرادی مشخص کرده باشد. به طور معمول تقسیم ارث یکی از مسائلی است که موجب اختلافات زیاد خانوادگی می‌شود. در این مقاله درباره تقسیم ارث مرد صحبت می‌کنیم.
برای مطالعه بیشتر:
اگر متوفی فرزند نداشته باشد
زمانی که یک فرد فوت می‌کند، اگر خویشاوند یا اقوامی داشته باشد، اموال او میان آن اقوام تقسیم می‌شود. اقوامی که از فرد ارث می‌برند دو دسته هستند یا اقوام نسبی باشند یعنی به وسیله نسبت خونی و تولد به هم متصل هستند مانند پدر، مادر، خواهر، برادر و فرزندان یک نفر یا اقوام سببی هستند و به سبب ازدواج با فرد نسبت پیدا می‌کنند؛ مانند همسر فرد؛ بنابراین با توجه به نقش افراد و نسبت آنها، تقسیم اموال نیز می‌تواند متفاوت باشد؛ بنابراین باید بررسی شود که بعد از فوت این مرد چه کسانی از او ارث می‌برند.
در پاسخ باید بگوییم که تقسیم ارث میان افراد بر اساس وجود فرزندان فرد یا نبود فرزند متفاوت است. همچنین نحوه تقسیم ارث در زمانی که فرد فرزندی داشته باشد یا نداشته باشد، متفاوت است.
اگر فرد فرزندی نداشته باشد
درصورتی‌که فرد فرزندی نداشته باشد، پس از تسویه بدهی‌های فرد و هزینه‌های مراسم، مهریه همسر به او پرداخت می‌شود. سپس یک چهارم اموال به عنوان سهم‌الارث به زن داده می‌شود.
دو سوم باقیمانده اموال فرد میان وارثان نسبی مانند پدر، مادر، خواهر و برادر او مطابق طبقه‌بندی ارث تقسیم می‌شود.
درصورتی‌که پدر و مادر مرد فوت شده زنده باشند، هرکدام از آنها به تنهایی می‌توانند بقیه اموال را به ارث ببرند، اگر هردوی آنها زنده باشند، سهم هرکدام یک سوم اموال فرد است. اگر هر دو زنده باشند، یک سوم باقیمانده اموال سهم مادر فرد و دو سوم به پدر او خواهد رسید.
اگر متوفی همسری نداشته باشد
درصورتی‌که فرد فوت شده همسری نداشته باشد، تمام اموال باقیمانده او به پدر و مادرش می‌رسد. اگر پدر یا مادرش زنده باشند تمام اموال به آنها می‌رسد و اگر هر دوی آنها زنده باشند یک سوم ارث به مادر دو سوم آن به پدرش می‌رسد.
اگر هیچ‌کدام از پدر و مادر و همسر فرد فوت شده زنده نباشند، تقسیم ارث به افراد طبقه دوم می‌رسد که شامل پدربزرگ‌ها، مادربزرگ‌ها، برادرها و خواهرها می‌شود. اگر آنها هم زنده نباشند، ارث فرد میان خاله، دایی، عموها و عمه‌های مرد تقسیم می‌شود.
اگر متوفی فرزندی داشته باشد
در قسمت قبلی درباره تقسیم ارث مردی که فرزندی ندارد صحبت کردیم، حال بیایید بررسی کنیم که اگر فرد فرزندی داشته باشد تقسیم ارث به چه صورت خواهد بود. تقسیم ارث در این شرایط را به شرط زنده‌بودن یا نبودن همسر فرد بررسی می‌کنیم.
بر اساس قانون، اگر همسر مرد زنده باشد، ابتدا سهم‌الارث او از اموال مرد کنار گذاشته می‌شود. این سهم‌الارث یک هشتم کل اموال را شامل میش. بعد از آن مابقی اموال بین فرزندان مرحوم و پدر و مادر او تقسیم می‌گردد.
اگر فرزندان فرد زنده بودند اما پدر و مادرش در قید حیات نبودند، تقسیم ترکه بر اساس جنسیت فرزندان مشخص می‌شود. درصورتی‌که تمام فرزندان دختر یا همه آنها پسر باشند، اموال به صورت مساوی تقسیم می‌شود در غیر این صورت تقسیم اموال به نسبت دو بر یک است؛ یعنی پسر دو برابر دختر سهم می‌برد.
تقسیم ارث مرد در زمان زنده بودن فرزندان و والدین مرحوم
چنانچه هم پدر و مادر فرد فوت شده در قید حیات باشند و هم فرزندانی داشته باشد، تقسیم ارث به این صورت خواهد بود:
درصورتی‌که فرزندان فرد همگی دختر باشند، سهم هرکدام از پدر و مادر فرد یک ششم اموال مرحوم است و سهم دختر یک دوم اموال او می‌باشد. باقیمانده اموال فرد میان سایر وراث به نسبت سهم آنها تقسیم می‌شود.
اگر فرد فوت شده دو یا چند دختر داشته باشد، سهم پدر و مادر مرد یک ششم است و سهم دختران دو سوم اموال مرد می‌باشد. مابقی اموال نیز بین ورثه به نسبت سهم آنها تقسیم می‌شود.
اگر فرد هم فرزندان دختر و هم پسر داشته باشد، یک ششم اموال به پدر فرد، یک ششم به مادر او می‌رسد و باقی میان فرزندان به نسبت دو سهم پسر و یک سهم دختر تقسیم می‌شود.
ارث همسر فرد فوت شده
یکی از کسانی که از فرد فوت شده ارث می‌برد، همسر او است. شرایط ارث بردن زن از شوهر، با شرایط ارث بردن شوهر از همسر خود متفاوت است و ما برای این مسئله دو حالت را در نظر می‌گیریم. اول اینکه مرد فرزندی داشته باشد و دوم اینکه فرزندی نداشته باشد.
اگر فرد فوت شده فرزندی نداشته باشد، یک چهارم اموال او به همسرش به ارث می‌رسد اما اگر فرد فرزندی داشته باشد، سهم‌الارث همسر یک هشتم اموال فرد است.
البته باید بدانید که ارث مرد صرفاً به همسر دائم او می‌رسد و زنی که در عقد موقت دیگری باشد ارثی نمی‌برد. همچنین مردی هم که زنی را به عقد موقت خود درآورده باشد از او ارث نخواهد برد.
درصورتی‌که زن تنها وارد فرد فوت شده باشد و متوفی وارث دیگری نداشته باشد، یک چهارم اموال به زن خواهد رسید و مابقی اموال به حکومت اسلامی تعلق خواهد گرفت.
همچنین چنانچه مردی بیمار با زنی ازدواج کند و ظرف یک سال از زمان ازدواج، مرد از همان بیماری بمیرد، اگر تا زمان فوت مرد، بین زوجین رابطه جنسی وجود نداشته باشد، زن از شوهر ارث نخواهد برد.
شما عزیزان می‌توانید سؤالات خود را در زمینه مسائل حقوقی و کیفری با کارشناسان ما در موسسه حقوقی مهر آرتا نوین در میان بگذارید. همکاران ما به شما کمک خواهند کرد تا بهترین راه‌حل قانونی را برای مشکل خود پیدا کنید. در روزهای سخت ما در کنار شما هستیم.