علل سقوط مجازات چیست ؟
به موجب ماده ۱۰۰ الی ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی اصل بر غیر قابل گذشت بودن جرم ها می باشد مگر اینکه قانون گذار صراحتا” جرمی را قابل گذشت فرض نماید بنابراین اگر قابل گذشت بودن جرمی در قانون تصریح نشده باشد غیر قابل گذشت محسوب می شود مگر اینکه از حق الناس بوده و شرعا” قابل گذشت باشد.
شاید شما هم دیده یا شنیده باشید که گاهی متهم پرونده ای که تحت تعقیب قرار گرفته و حتی توسط دستگاه قضایی مجازاتی هم برای او تعیین شده است.
اما این مجازات به علت وجود شرایطی که در قانون مجازات توسط قانون گذار نام وضع شده است اجرا نمی شود و با تشخیص مقام قضایی اجرای مجازات متوقف شده و سقوط مجازات صورت میگیرد. و حتی در برخی از موارد موجب از بین رفتن کلیه آثار محکومیت متهم می شود. در حقیقت سقوط مجازات به معنای از بین رفتن و اجرا نشدن مجازات تعیین شده می باشد.
در قانون مجازات اسلامی شرایطی که موجب سقوط مجازات مجرمین می شود عبارتند از :
- گذشت شاکی خصوصی و متضرّر
- نسخ قانون
- مرور زمان
- عفو عمومی
- عفو خصوصی
- فوت محکوم علیه
- و غیره…
بیشتر بدانید:
عفو و انواع آن
در حقوق کیفری ایران دو نوع عفو وجود دارد عفو عام یا عمومی و عفو خاص یا خصوصی. یکی از شروط ساقط شدن مجازات مجرم عفو می باشد. عفو خاص یا خصوصی و شاید هم به نام عفو رهبری شنیده باشید از مصادیق شروط ساقط شدن مجازات می باشد.
مطابق با قانون در مناسبت ها و عیدهای ملی و مذهبی مختلف در صورت پیشنهاد قوه قضاییه در مواردی که لازم بداند شخصی مورد عفو قرار بگیرد به مقام رهبری با ارائه پیشنهاد عفو آن را درخواست می نماید.
در صورت مورد قبول قرار گرفتن عفو توسط مقام رهبری شخص پیشنهاد شده مورد عفو
قرار میگیرد و مجازات ساقط می‌گردد و البته لازم به ذکر است که مقام رهبری ملزم به عفو نیست و حتی می‌تواند بجای عفو شخص متهم را مورد تخفیف مجازات قرار دهد در اعیاد و مناسبت های بزرگی چون: عید مبعث، عید قربان، عید غدیر، عید نوروز، عید فطر، بیست و دو بهمن، این قانون اعمال می شود. عفو خاص برخلاف عفو عام که هم شامل کلیه متهمان و هم شامل کلیه مجرمین می گردد، صرفا” و تنها مشمول محکومان یعنی افرادی که برای آنان حکم قطعی صادر شده است می‌گردد.
اما عفو عمومی در زمینه پرونده هایی است که اغلب بعد از بحران های سیاسی اجتماعی و یا انقلاب هایی که صورت میگیرد جاری می شود و به دفعات دیده یا شنیده ایم که عده ای از مجرمین به واسطه این اتفاقات مشمول عفو عمومی قرار می‌گیرند.
عفو عمومی در جرائم تعزیری قابل اعمال شدن می باشد و افرادی مشمول این عفو قرار می‌گیرند که جرمی که مرتکب ان شده اند قبل از تصویب قانون عفو عمومی باشد و نکته قابل توجه این است که عفو عمومی شامل تمامی متهمان و مجرمین بوده و در خصوص همه ی
آنان اعمال می شود یعنی حتی اشخاصی که هنوزپای آنان به دادگاه نرسیده باشد و در کشمکش دادسرا به سر می‌برند و کیفر خواستی در خصوص آنان صادر نشده نیز مشمول عفو عام یا عمومی خواهند شد.
به موجب ماده ۲۵ آیین نامه کمیسیون عفو و مجازات مصوب ۱۳۸۷ جرایمی که هرگز مشمول عفو واقع نخواهند
قاچاق حرفه ای مواد.
شد عبارتند از:
مواردی که مجازات آنان حق الناس است نظیر: قصاص، سرقت مسلحانه، تجاوز و زنای به عنف.
جرایم مهمی چون: جاسوسی، محاربه، قاچاق سلاح و مهمات، اختلاس، ارتشاء و آدم ربایی.
محکومان به جرایم مستوجب حد شرعی اعدام و رجم که جرمشان با شهادت شهود اثبات شده است.
بیشتر بدانید: